Blogs & columns
Column

Tunnel

16 reacties

In menig doktershoofd zit dit rijtje: anamnese – nader onderzoek – diagnose – therapie. Pijn in de lies – X-check – coxartrose – totale heup. Ja, soms loopt het als een trein. Of deze: hoesten, koorts, benauwd – auscultatie – pneumonie – antibiotica. Het rijtje aan het eind waarvan de pneumonie opduikt is uitermate dubieus. Zwakke schakels zijn de auscultatie (notoir onbetrouwbaar) en de antibiotica (blind gegeven). En nee, het wordt er niet beter op met een X-thorax. Het wordt nog wonderlijker bij de urineweginfectie. De anamnese bij ouderen bestaat hier niet zelden uit de observatie ‘dat ze anders dan anders is’. Dan volgt, bij wijze van nader onderzoek, de ‘dipstickreflex’. Die stick is weinig meer dan een wichelroede bij de zoektocht naar een urineweginfectie. De therapie bestaat ook hier uit antibiotica, veelal blind gekozen.

In het NTvG van 3 januari jl. werd het rijtje nog eens in al zijn vergeefsheid neergezet. Het ging zeer grondig over lagerugpijn, met de nadere omschrijving: aspecifieke lagerugpijn, dat wil zeggen: geen aanwijzingen voor belangrijke onderliggende pathologie. De anamnese is hier duidelijk. In het artikel somt men op welke vormen van nader onderzoek weinig zin hebben: lichamelijk onderzoek – X-foto – CT-scan – MRI. ‘Weinig’ is het gangbare eufemisme voor ‘geen’. Vervolgens welke ‘therapieën’ ‘weinig’ zin hebben: oefentherapie – osteopathie – podotherapie – antidepressiva – anti-epileptica – acupunctuur – benzodiazepines – inlegzooltjes – manueel therapeut – zenuwblokkade – chiropraxie – discusprothese – spondylodese. Pijnstillers moet je eigenlijk vermijden. Opioïden liever niet eens aan denken.

Ik dacht dat de oorzaak van lagerugpijn evolutionair was

Het is al met al een ontmoedigende opsomming, omdat u waarschijnlijk ook wel patiënten kent die deze rij meerdere malen hebben afgewerkt, met ‘weinig’ resultaat. Lourdes wordt niet genoemd bij de ‘therapieën’. De biologie evenmin. Kleine omissie? Artsen denken niet graag biologisch, wij zijn immers ingehuurd om het darwinistische sterven te saboteren. Maar ik dacht dat de oorzaak van aspecifieke lagerugpijn evolutionair was. We hadden nooit rechtop moeten gaan lopen. Dan was de lumbale lordose nooit tot zo’n fatale kromming geworden waar te veel gewicht op rust. En dan hadden we ook geen spataderen gehad. Tot zover het als-dan-praatje.

Uit zo’n rij van medische capriolen rond lagerugpijn mag je concluderen dat het allemaal wordt toegepast. Ik had niet zo lang geleden te maken met een man die gedurende vijftig jaar heen en weer gestuurd werd in deze tunnel. Toen hij aan het eind van de rit – met nog altijd die pijn in zijn rug – om een einde aan zijn leven vroeg, wilde zijn arts eerst een consult bij de orthopeed, de pijnpoli, de neurochirurg en de reumatoloog. Terug de tunnel in. Ik snap niet goed hoe dat zit, dat we ons dan blijven vastklampen aan het rijtje, al levert het weinig = niets op. 

Bij een blik op de medische geschiedenis vraag je je vaak af: waarom gingen ze ermee door terwijl het niets opleverde? Het antwoord vind je deels in onze eigen ‘therapeutische’ inspanningen.


Meer van Bert Keizer

  • Bert Keizer

    Bert Keizer is specialist ouderengeneeskunde en filosoof. Sinds 2016 is hij werkzaam voor het Expertisecentrum Euthanasie. Hij schreef maar liefst zeventien jaar voor Medisch Contact.  

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.