Blogs & columns
Column

Ten minste houdbaar tot

1 reactie

Zo langzamerhand is bij iedereen wel het besef doorgedrongen dat gezondheidszorg, en in het bijzonder ziekenhuizen, tot de grootste vervuilers van onze leefomgeving behoren. Minstens 7 procent van de broeikasgassen zijn toe te schrijven aan gezondheidszorg en alleen al anesthesiegassen en -dampen zijn verantwoordelijk voor 5 procent van de ‘carbon footprint’ van zorginstellingen.

Andere factoren die bijdragen aan vervuiling zijn de enorme hoeveelheid disposables die we dagelijks gebruiken en de huizen­hoge berg verpakkingsmaterialen. Daarnaast is er een aanzien­lijke verontreiniging van het oppervlaktewater door het lozen van geneesmiddelresten, dialysaat en röntgencontrast. In Engeland is uitgerekend dat 15 procent van de verkeers­bewegingen gerelateerd zijn aan gezondheidszorg en dat de gecombineerde koolstofuitstoot van ziekenhuizen groter is dan die van alle vliegtuigen die van Heathrow opstijgen tezamen.

Kortom: volop ruimte om ambi­tieuze doelstellingen te formuleren over hoe meer milieubewuste ziekenhuizen substantieel kunnen bijdragen aan een duurzamer leefmilieu. En gelukkig is dit niet het zoveelste verbeterproject dat van bovenaf over organisaties wordt uitgestort en waar zorgmedewerkers zuchtend en steunend een volgende onverteerbare brok door de strot geduwd krijgen. Integendeel: initiatieven om zieken­huizen groener te maken lijken vooral te worden bedacht en breed gesteund door de medewerkers zelf.

Maar nu we dan toch wat meer ambitieus aan toekomstige duurzaamheid in de gezondheidszorg denken, zijn er nog wel andere thema’s die de langetermijnhoudbaarheid van ons systeem kunnen verbeteren. Het meest in het oog springt een duurzame medische workforce, dat wil zeggen hoe we de volgende generatie artsen kunnen blijven inspireren en motiveren. Er zijn de afgelopen tijd veel en vrij consistente berichten dat een flink deel van hen niet happy is met de huidige werkomstandigheden en vooruitzichten. Veel artsen zuchten onder een te hoge werkdruk en te veel veelal zinloze administratie, waardoor hun aanvankelijk hoge motivatie onder druk staat en velen een switch naar een andere loopbaan overwegen. Wat ook niet meehelpt, is dat het uitzicht op een fatsoenlijke werkplek na voltooien van de specialisatieperiode geen vanzelfsprekendheid is. Het lijkt er allemaal op te wijzen dat de houdbaarheidsdatum van het huidige systeem van opleiden en werken in het ziekenhuis ruimschoots is overschreden.

Duurzaamheid gaat ook over onszelf

Het zou niet gek zijn als we de komende periode eens gingen nadenken over een radicaal andere organisatie van het werk. Waarbij bijvoorbeeld de ziekste patiënten in het zieken­huis en op de spoedeisende hulp door meer ervaren assistenten en specialisten worden behandeld en beginnende artsen wat minder zieke patiënten op de poli en dagbehandeling managen. Of waarbij diensten wat eerlijker worden verdeeld tussen artsen in opleiding en specialisten. En waarbij we allemaal misschien een minimale hoeveelheid salaris inleveren en tegelijkertijd onze zieken­huizen overhalen te investeren in de volgende generatie medische staf om ruimte te maken voor nieuw opgeleide specialisten. Op die manier kan voor iedereen het werkplezier toenemen en ontstaat er een betere balans tussen werk en de rest van het leven, waardoor we meer robuust opgewassen zullen zijn tegen de toenemende aantallen patiënten van de volgende decennia. Duurzaamheid is niet alleen iets van onze leefomgeving, maar gaat ook over onszelf.

Meer van Marcel Levi

duurzaamheid
  • Marcel Levi

    Marcel Levi is internist, voorzitter van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) en hoogleraar geneeskunde aan de Universiteit van Amsterdam.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • V. Blum

    sportarts n.p., Haarlem

    Als de administratieve rompslomp afneemt is dat goed voor het werkplezier. De veruit belangrijkste reden van de administratie is de behoefte bij overheid en managers greep te krijgen op medische kosten. Overbodig onderzoek en behandeling worden zo ni...et voorkomen. Dat zou wél gebeuren als de zorgverleners een reden zouden hebben na te denken over keuzes en kosten. Dat zou je kunnen bewerkstelligen door de patiënt mee te laten betalen aan álle voor haar of hem gemaakte kosten. Moderne ICT kan deze kosten in een seconde inzichtelijk maken.

    [Reactie gewijzigd door op 23-12-2021 15:49]

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.