Blogs & columns
Bert Keizer
Bert Keizer
2 minuten leestijd
Column

‘Stille ramp’

4 reacties

Een aardige illustratie van het verschil tussen cure en care was de uitzinnige publieke aandacht voor ‘de heldhaftige strijd’ op de ic-afdelingen waar ‘helden in de frontlinie’ et cetera. Terwijl er op datzelfde moment in de verpleeghuizen sprake was van wat men op onvergeeflijke wijze kenschetste als ‘een stille ramp’.

In deze ‘visie’ is het verpleeghuis eigenlijk gewoon een groot hospice

Pas toen het aantal ic-bedden terugliep, begon iedereen mee te huilen met wat er in de verpleeghuizen gebeurde en mocht de voorzitter van Verenso zelfs aanschuiven bij het Outbreak Management Team, tsjonge. Binnen de sector wist men vanaf het desastreuze begin in Brabantse huizen dat dit een zeer ernstig probleem zou gaan worden. De aard van de populatie en de indeling van de gebouwen maakten doortastende cohortering van besmette bewoners tot een soms vrijwel ondoenlijke ingreep. Vanaf begin maart poogden specialisten ouderengeneeskunde personeel en patiënten te laten testen. Het werd hen botweg geweigerd. Dan was er het ontbreken van beschermende materialen. Men kwam met regenponcho’s aanzetten, beschermbrillen van Karwei, flutschortjes van waardeloos plastic, te weinig handschoenen, in wanhoop hergebruikte mondkapjes. Het was hopeloos. Geen wonder dat op sommige locaties 30 tot 40 procent van de bewoners overleed.

De verwaarlozing van het verpleeghuis komt voort uit de gedachte dat daar voornamelijk mensen zitten die op de rand van de dood toeven en die maar één klein zetje nodig hebben om hopla van alle gedoe af te zijn. En als corona nou die taak op zich neemt, wie zijn wij dan om te zeuren? In deze ‘visie’ is het verpleeghuis eigenlijk gewoon een groot hospice.

Veel verpleeghuiswerkers voelen zich schuldig, er is geen ander woord voor. Een schuldgevoel dat voortkomt uit de gedachte dat je betrekkelijk weerloze ouderen die zich aan jouw zorg toevertrouwden een vreselijk lot hebt bezorgd. Want wie heeft het virus daarheen gebracht? Personeel en familie. Als extra zout in de wonde was er het aanhoudende liegen, ik herhaal, liegen, van ministers, GGD-hoofden en andere bobo’s over de beschikbaarheid van beschermende middelen en testen. ‘Hang de mondkapjes maar te drogen’, kreeg men te horen, het Regionaal Overleg Acute Zorgketen (ROAZ) stuurde afgekeurde partijen. Daar kwam nog woedende familie bij, hier en daar werd personeel geslagen. Ruzie over de regels. Familie A mag bij hun stervende vader. Maar hij gaat niet dood en familie B accepteert het niet dat de A’s toch nog steeds naar binnen mogen.

Ik schrijf dit op 8 mei en hoor dat men in veel huizen nog steeds gerantsoeneerd wordt als het om mondkapjes gaat. Een collega belde op de rand van tranen toen ze hoorde dat de KLM mondkapjes vrijelijk uitdeelt aan passagiers. Ze hebben een flinke voorraad kennelijk. Cure versus care, je blijft huilen.


Meer van Bert Keizer

verpleeghuizen coronavirus covid-19
  • Bert Keizer

    Bert Keizer is specialist ouderengeneeskunde en filosoof. Sinds 2016 is hij werkzaam voor het Expertisecentrum Euthanasie (voorheen: de Levenseindekliniek). Hij schreef maar liefst zeventien jaar voor Medisch Contact. Ook is hij columnist bij Trouw.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • A de Kinkelder

    SO, Rijen

    Ben het geheel met Keizer eens, al heb ik gelukkig in verschillende huizen rondom Breda en Tilburg geen tekort aan beschermings-middelen gehad.

    Maar een andere cruciale slechte beslissing van het RIVM / VWS wil ik hier toch aan toevoegen, namelij...k het besluit dat verkouden zorg- personeel mocht (moest) doorwerken, onder het voorwendsel dat er “anders personeelstekort zou ontstaan”. Pas bij koorts mochten zorgmedewerkers naar huis, in tegenstelling tot de rest van Nederland die dat advies al direct (vanaf begin maart) kregen. Pas op 6 april mocht ook het zorgpersoneel met verkoudheid niet meer onbeschermd in de zorg werken. Wanneer er meteen duidelijk was gecommuniceerd dat je bij milde verkoudheidsklachten niet onbeschermd in de zorg mocht werken of dat je je moest laten testen, dan was de verspreiding van het coronavirus in de verpleeghuizen minder snel verlopen.

  • Fons Smeur

    Ziekenhuisarts, Boxtel

    Zeer herkenbaar en zeer spijtig.
    We leven in een bijzondere wereld in een bloeiend en welvarend land. Zojuist hebben we het jubileum van 75 jaar bevrijding gevierd en heeft koning Willem-Alexander de noodzaak gevoeld om voorafgaand aan het feest te ...waarschuwen tegen willekeur en waanzin. De woorden van arts-filosoof Keizer zijn zo nog voor ze opgetekend zijn al krachtiger gemaakt; onze collega bevindt zich in goed gezelschap! Het niveau van onze samenleving kan afgemeten worden naar gelang zij zorg heeft voor de meest kwetsbaren (vrij naar Simone de Beauvoir) Daar legt Keizer de vinger op de zere plek: de open zenuw van ons land. De bestuursvoorzitter van het Erasmus MC ritselt 50.000 mondkapjes (gelijktijdig krijgt de koning van België er 500.000) voor zijn eigen ziekenhuis bij de topman van KLM , dat miljardensteun krijgt, de ex-collega wordt bevelhebber van een regiment van de landmacht en wordt zelf-benoemd directeur van de in het leven geroepen beddencentrale van Nederland, verzuimt beademingsapparatuur te bestellen en vertelt dagelijks op tv, radio en in de media dat we niet bang hoeven te zijn want hij heeft alles onder controle. Echter voor veel patiënten is het Hemelvaart vooral in verlaten kamers van 'verzorgingshuizen'.....
    Wie is de Messias van nu? Keizer, de koning, de legeraanvoerder of de verzorgende die haar vege lijf en dat van haar patiënten tracht te behoeden van de doorgang door de poort van Petrus?

  • E.B. van Veen

    huisarts, Kampen

    Heel goed beschreven en helaas zeer herkenbaar.

    Ik voel me als huisarts ook bedrogen door ministers, Outbreak Management Team en GGD's, als ik terugdenk aan de maand maart en april. Bovenstaand is namelijk niet alleen gebeurd in verpleeghuizen, m...aar ook in verzorgingshuizen (die bewoners vallen onder huisartsenzorg). Medewerkers hoefden niet getest te worden volgens de GGD. Patiënten ook niet. Pas later bleek een tekort aan testmateriaal (daar kwam ik via via achter). Ik heb me kapot geërgerd aan de hypocrisie in Nederland. Alsof alleen mensen in ziekenhuizen mensen zijn.

    As is verbrande koren. Maar wat hád het gescheeld als er meteen in januari, februari al genoeg, goede mondkapjes waren geweest. En testmateriaal. Want mijn indruk is, dat heel veel zorgmedewerkers terug kwamen van de wintersport met een corona-besmetting, al of niet met symptomen.

    Trouwens, de beste mondkapjes zijn nog steeds bestemd voor de ziekenhuizen. Niet voor huisartsen in ieder geval.

  • Kaspar Mengelberg

    psychiater, Amsterdam

    Ik hoorde uit betrouwbare bron dat de top van verpleeghuiskoepel Cordaan (https://www.cordaan.nl/over-cordaan) beschermingsmateriaal van medewerkers, waaronder mondkapjes, aanvankelijk principieel als onnodig heeft afgewezen.
    Een groot deel van d...e verzorgers heeft zich met dit taboe geïdentificeerd en heeft zich agressief opgesteld tegenover verzorgers die wel beschermingsmiddelen wilden.
    Het ligt voor de hand dat de tegenstanders van beschermingsmiddelen onder het verplegend personeel de dood van een aanzienlijk deel van hun verpleegden mede hebben veroorzaakt. Zij hebben de facto hun vertrouwen geschonden. En zullen hiermee moeten leven. Dramatisch.

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.