Preprintplatforms
Hoe langer je leest, hoe gekker het wordt
4 reactiesAan het begin van de covidpandemie gaf een van onze aiossen bij virologie wekelijks een update van de relevantste publicaties over covid. Dat was niet triviaal, want er werd nogal wat gepubliceerd. Althans: er werd nogal wat geüpload naar preprintplatforms zoals medRxiv en Research Square, sites waar onderzoeksdata snel en zonder enige review gedeeld kunnen worden.
Het klinkt logisch om in tijden van acute nood geen maanden te verkwisten met beoordelingen en revisies, maar het komt ook met de nodige haken en ogen. Alle covidpreprints leden aan onduidelijkheden over inclusiecriteria, resultaten en/of verrichte analyses.
Ter illustratie: de literatuur over het antiparasitaire middel ivermectine. Ivermectine is het nieuwe hydroxychloroquine: het gebruik ervan wordt luidruchtig gepropageerd bij covid omdat het ook werkt tegen schurft. Het luidruchtigst is de ‘Frontline COVID-19 Critical Care Alliance’ of FLCCC, een soort comité van ondernemende artsen. Gewapend met een licht Maurice-de-Hond-complex leiden zij ons op het pad van de experimentele covidtherapieën. Ook FvD-Kamerlid Wybren van Haga, huisjesmelker annex coviddeskundige, vindt ivermectine een goed idee en heeft er Kamervragen over gesteld.
FLCCC zet de studies met ivermectine op een rij en het bewijs ervoor lijkt overweldigend. Kijk je naar de details dan begint op te vallen dat de referenties bijna allemaal verwijzen naar preprintplatforms, voorlopige resultaten op clinicaltrials.gov of niet-geïndexeerde tijdschriften.
Zo is er de studie van de Argentijnse dokter Carvallo, die volgens PubMed nooit iets heeft gepubliceerd, maar die in staat bleek een enorme gecontroleerde profylaxetrial uit te voeren met ivermectine bij twaalfhonderd gezondheidszorgmedewerkers. Hoe langer je leest, hoe gekker het wordt. In de ivermectinegroep kreeg 0 procent covid, in de controlegroep 58 procent. In plaats van het typische bericht van goedkeuring door de METC staat er ‘Consent for Publication: Written informed consent was obtained from the patient for the publication.’ De studie staat in het niet op PubMed geïndexeerde Journal of Biomedical Research and Clinical Investigation. Deze fantastische studie, uitgevoerd in vier ziekenhuizen, kent slechts vier auteurs, onder wie een Australische kno-arts.
Een normalere onderzoeker-patiëntratio vinden we bij het stuk van Chaccour e.a. op Research Square: 21 auteurs voor 24 covidpatiënten. De patiënten werden dubbelblind gerandomiseerd naar placebo of ivermectine. Verschil in de primaire uitkomst, een covid-PCR op dag zeven, was er niet, maar wel in de nieuwe eenheid ‘totale anosmiedagen’: 76 vs 158 (p zou <0,05 zijn). Iets beter kijkend naar de data hield dat in dat na een maand in de ivermectinegroep twee patiënten nog anosmie rapporteerden en bij de controles vijf (grof uitgerekend: p=0,2).
Interessant is ook de niet-gecontroleerde studie uit de Dominicaanse Republiek waarin 3099 SEH-patiënten ivermectine kregen (Morgenstern e.a. op medRxiv): dit leidde tot een mortaliteit van 1,2 procent – niet eens zo laag. Wat in het warrige stuk vooral opvalt, is dat minder dan een kwart van de diagnoses in het lab waren bevestigd. De auteurs suggereren dat bij de rest, de diagnose met CT-scan was gesteld, maar dat bevestigen ze niet. Expliciet liegen blijft altijd pijnlijker dan impliciet liegen.
Peerreview is niet de oplossing voor alle wetenschappelijke problemen, maar een minimaal ervaren reviewer haalt dit soort inconsistenties er wel uit. Het zal ook niet verbazen dat vele van de preprints die onze aios in maart besprak nog steeds niet bestaan als definitieve publicaties. Mochten we eerdaags al onze covidpatiënten ivermectine gaan geven, dan hopelijk op basis van wat robuustere gegevens.
Rob Overbeek
voormalig huisarts, Alphen aan den Rijn
Beetje late reactie maar na het neerleggen van de praktijk doe ik het rustiger aan, ook met lezen. Toch noopte deze column mij te reageren. Vooral de (licht?) badinerende toon bevalt me niet. Vandaag nog eens naar veel literatuur gekeken zoals die do...or de (ondernemende? Maurice-de-hond-complex hebbende?) FLCCC genoemd is. Inderdaad lang niet alles even sterk denk ik, toch ook veel aanwijzing dat er wel degelijk effect is. Ons eigen SWAB geeft onlangs aan dat ivermectine geen zin heeft op basis van o.a. een onderzoek van Eduardo Lopez in de JAMA. In normale tijden zou dit ook het blad niet gehaald hebben. 6 weken na start wordt protocol veranderd, een periode tijdens onderzoeksfase geen placebo gegeven, en de conclusie klopt ook niet - 10 dagen versus 12 dagen - tot het verdwijnen van de symptomen is toch minstens enige winst te noemen. Kortom: minstens even kortzichtig.
Heb de hoorzitting ook nog eens bekeken waarop de NIH in ieder geval nog wel hun standpunt bijgesteld hebben van: niet doen tot ivermectine kan een optie zijn. Nu onze eigen SWAB misschien nog?
Zou het ons ook niet sieren naar onze collega's en patiënten nu eens wel een goed onderzoek op te zetten in plaats van het elkaar verketteren? Het lijkt mij vrij onwaarschijnlijk dat Ivermectine werkt maar een echt onderzoek is het waard. Alleen al in Nederland zijn op dit moment 43.000 mensen door de GGD in de wacht gezet door de stop van het vaccineren met Astra-Zenica vaccins, in diverse buitenlanden ook veel. Onder deze mensen, die zich graag willen beschermen moet het toch niet te moeilijk zijn genoeg mensen te rekruteren voor een goed opgezet dubbel-blind onderzoek naar de profylactische werking van ivermectine.
Jaap Dito
Arts, Limmen
Collega Haensel,
U slaat de spijker op de kop. Het blad 'Euro surveillance' publiceerde na een peer-review -in-één-dag al het omstreden Drosten artikel over de omstreden Covid19 PCR test. En dat terwijl zij normaalgesproken weken tot maanden de ti...jd nemen om tot een goede review te komen. Na oppositie door Borger et al in november 2020 cormandrostenreview.com is er nog steeds geen reactie wat bevreemd bij een zo belangrijk artikel dat nu al maanden leidt tot een ongewenste test samenleving voor een test-ziekte waarbij artsen aan de zijlijn staan te kijken hoe het komt dat mensen met een snotneus positief getest worden. Experimentele "vaccin" krijgen een handelstoelating zonder officiële registratie door haastwerk. Het wordt tijd dat dit soort losse flodder artikelen niet meer de aandacht krijgen. Net als dat de WHO Covid19 van lijst A heeft geschrapt en onze minister van VWS treuzelt om hetzelfde te doen. Hoe langer je leest, hoe gekker het wordt.
Stefan Haensel
uroloog, COVID-arts, SCEN-arts, Rotterdam
Dank voor het delen van deze zeer belangrijke boodschap! De wetenschappelijke tijdschriften hebben hun verantwoordelijkheid om de kwaliteit te toetsen met een zorgvuldig peer-review systeem (al lang!) verlaten. De editors laten redactionele overwegin...gen en honger naar primeurs helaas prevaleren boven kwaliteit. Dit leidt tot inflatie van de kwaliteit van de gepubliceerde artikelen. Wetenschappelijk gefundeerde kennis kan daardoor niet meer worden onderscheiden van een populistische mening, en dat is een kwalijke zaak.
Zie ook de ingezonden brieven die ik over dit onderwerp schreef met collega Van Balken schreef in BMJ en NRC.
https://www.bmj.com/content/369/bmj.m1847/rr-7
NRC 28-05-2020 "Een grote slag toegebracht"
Jaap Dito
Arts, Limmen
Onder oogartsen gaat het verhaal dat we elke splinter in andermans ogen kunnen zien.
Aangezien de beroemde Fauci in 2005 al publiceerde over hydroxychloroquine als middel tegen SarsCov1 zou elk zich respecteren Nederlands onderzoek instituut zich... daar dan op moeten richten. En jawel, in het Isala werden veelbelovende resultaten geboekt. Ik neem aan dat u dan ook de handschoen oppakt en ons belastinggeld nuttig besteed aan eigen onderzoek naar goedkope middelen die ruim voorradig en al langdurig veilig blijken te zijn bij andere aandoeningen. Want er zijn in een jaar tijd al 3000 mensen meer overleden aan Corona dan aan Influenza in 2018. En dat op een bevolking van 17 miljoen mensen dus de nood is hoog.