Blogs & columns
Column

Overdracht in de cloud, voeten op de grond

Het gaat over veel meer dan de inhoud van een casus

Plaats een reactie

Gewapend met faceshield en mondkapje zit de ‘harde kern’ van de dag bij elkaar. Sinds de pandemie, die onze nieuwsberichten en whatsappconversaties massaal beheerst, rondwaart, is ook onze overdracht niet meer wat-ie ooit was. De ruimte is te klein om met alle specialisten, assistenten en coassistenten op veilige afstand bij elkaar te komen. Al maanden hebben we nu twee kamers en een Teams-account waarbij we ’s ochtends en ’s avonds bij elkaar komen in de digitale wereld.

Het hoort allemaal bij het ‘nieuwe normaal’. Menig hardwerkende Nederlander heeft zijn collega’s al maanden niet meer gezien. Targets en benchmarks worden besproken tegen een decor van weggemoffelde wasmanden, een pseudo-intellectuele boekenkast en een stel jengelende kleuters. En al spiegelt Windows ons de meest vrolijke mensen voor die de godganse dag in de cloud wat af keuvelen; communicatie lijkt toch over veel meer te gaan dan om de uitwisseling van woorden.

De overdracht heeft me altijd gefascineerd. De bijeenkomst is een combinatie van tradities en rituelen (van de zitplaatsen tot de tijd van het jaar), wezenlijk functionele momenten (officiële mededelingen en beoordelingen) en belangrijke besluiten (lastige casussen waarbij de dialoog van een aantal ervaren chirurgen tot een wijs besluit leidt). Het is een moment waarop een goede assistent zijn klinische vaardigheden kan laten blijken (een goede maandagochtendoverdracht kan tippen aan een goed sollicitatie­gesprek) en waarbij we als groep kunnen stilstaan bij fouten om ervan te leren voor de toekomst. Dat vergt niet alleen vertrouwen maar ook een omgeving waarin dat mogelijk is.

Dat wat er uitgewisseld wordt tijdens een overdracht gaat over veel meer dan de inhoud van een casus. Het feit dat de dienstdoende niet meer uit het hoofd maar van een powerpointslide een kakofonie aan informatie over een slaperige groep uitstort waarbij diezelfde groep haar aandacht moet verdelen over het scherm en de stem, maakt het al niet eenvoudiger. Maar nu we elkaar nauwelijks kunnen zien en af en toe ook niet goed kunnen horen, dreigt de kracht van het samenzijn in gevaar te komen. Een recentelijk gepensioneerde chirurg schroomde nooit om tot ongeduldig ongemak van zijn collega’s vrij diepgaand in te gaan op het klinisch redeneren en de daadwerkelijke conclusie op basis waarvan beleid was gemaakt. Hij zei altijd: ‘De overdracht is een moment waarbij iedereen die in de ruimte zit, instemt met de besluiten die zijn genomen. We zijn allemaal aansprakelijk. Daarom vind ik het belangrijk dat we dat ook bewust doen.’

In de media wordt erover gespeculeerd dat het virus mogelijk de kwaliteit van de reguliere zorg in het gedrang zou brengen. Of dat werkelijk zo is, is iets voor hoogstaande hoogleraren om een oordeel over te vellen. Maar als het om de overdracht gaat, is het van wezenlijk belang om werkelijk contact met elkaar te kunnen maken: om een boodschap over te dragen, om de nuance duidelijk te maken en om knopen door te hakken. Dat kan vast in een cloud, als we onze voeten maar op de grond houden.

ook van Emma Bruns

  • Emma Bruns

    Emma Bruns is chirurg in opleiding.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.