Ondraaglijke pijn
4 reactiesVELDWERK
Het staat keurig op een rijtje, de ontslagmedicatie van een van mijn patiënten: 50 tabletten kortwerkende morfine (4-6 dd 5 mg), 14 tabletten langwerkende morfine (2 dd 10 mg), 25 tabletten diclofenac (3 dd 50 mg), paracetamol tot 8 stuks per dag en een antiobstipatiedrankje. ‘Aan welke aandoening denk je dat deze patiënt lijdt?’, vraag ik mijn collega.
‘Prostaatkanker met botmetastasen? Longkanker met toenemende benauwdheid? Hoe oud?’, wil ze weten. ‘Een meisje van 16, die gisteren een geplande tonsillectomie ondergaan heeft’, antwoord ik. ‘Vast een foutje of een recept van een onervaren arts in opleiding’, reageert ze. De kno-arts gebeld. ‘Neen, dat klopt. Geheel volgens het pijnprotocol na tonsillectomie’, legt ze me uit. ‘Het pijnteam heeft de regels opgesteld. We moeten tenslotte van de zorgverzekeraar onze postoperatieve VAS (pijnregistratie)-score onder een bepaald percentage houden. Wie betaalt bepaalt.’ ‘Meen je dat echt? Ik kreeg paracetamol en ijslolly’s toen ik mijn amandelen inleverde op mijn veertiende.’ ‘Ik kreeg ook alleen paracetamol’, hoor ik aan de andere kant van de lijn, ‘maar je mag jezelf niet als voorbeeld stellen voor je patiënten. Bovendien kan zo’n tonsillectomie best pijnlijk zijn’, klinkt ze vriendelijk.
Moeten pijn en lijden echt uitgebannen worden? Hoort het niet een beetje bij het leven? vraag ik me af. En wat te denken van alle bijwerkingen van morfine? Wat gebeurt er trouwens met de medicatie die – terecht – niet geslikt wordt? Wordt die op de zwarte markt verkocht? Op drugsforum.info weten ze er wel raad mee. Volgens een bezoeker van de website moet je – als je ‘de creatieve high’ zoekt, de retardpillen eerst ‘crushen’ om het verlengde afgifte-effect te vermijden. En gewoon slikken, want snuiven biedt weinig voordelen.
Jos van Bemmel, huisarts
Bart Bruijn
Huisarts, STREEFKERK Nederland
En weer een mooi voorbeeld van de invloed van de carrièreleken bij de verziekeraars. Waren dat trouwens niet degenen, die zo ageren tegen overbehandeling, ook tamelijk gratuit, trouwens?
Wat mij tegenvalt is dat de makers van de protocollen zich nie...t verzetten tegen deze waanzin. Kom op, collega's, de barricaden op! Voor de patiënten en voor onze beroepseer.
Cees Leibbrandt
kno-arts niet praktiserend,
Met enige verbazing las ik als voormalig kno-arts het stukje ‘Ondragelijke pijn’ van collega Jos van Bemmel over ondragelijke pijn na tonsillectomie (MC 07/2016: 22). Ik heb indertijd vele patiënten voor en na (en tijdens) een tonsillectomie begeleid... en ik heb daarbij nooit morfine ingezet. Paracetamol, goed drinken en een goed gesprek voor en na de ingreep waren doorgaans voldoende, soms nog een suppositorium. Royaal gebruik van morfine en diclofenac, beide met mogelijk vervelende bijwerkingen voor de patiënt, lijkt wat overtrokken. Is het nodig jonge mensen al in contact met morfine te brengen?
Ik wil echter ook nog wijzen op twee geheel andere meer algemene en lastige bijwerkingen van dit protocol:
In het stukje wordt gemeld dat de zorgverzekeraar zich bemoeit met de postoperatieve pijnscores. Ben ik achterdochtig of kan het zijn dat de postoperatieve pijnscore een rol speelt bij de vraag of een ziekenhuis al dan niet gecontracteerd wordt. Als dat zo is, werkt de ziektekostenverzekering overmatig gebruik van middelen als morfine in de hand.
Een punt waar Jos van Bemmel ook op wijst is dat een aanzienlijk deel van de voorgeschreven middelen voor gebruik thuis niet wordt ingenomen en gaat zwerven. Zelf heb ik eens de woning van een overleden familielid doorzocht op rondslingerende medicamenten. Het resultaat was dat ik met een zak vol morfine edg. over straat liep op weg naar zijn apotheek. Dat speelde zich af op de Nieuwmarkt in het centrum van de rosse buurt van Amsterdam! Een bijzondere ervaring; ik ben niet aangehouden.
J.B.M. Harbers
Anesthesioloog, TILBURG Nederland
Dit is echt een volstrekt doorgeslagen vorm van postoperatieve pijnbehandeling. Verschuilen achter een richtlijn en pijnscores is ontrecht: het is aan ons allen om "gepaste zorg" te leveren en daar zijn we zelf als behandelaars verantwoordelijk voor.... De KNO-arts heeft ook een belangrijke taak in het scheppen van de verwachtingen bij de patiënt: kondig gewoon aan dat het niet pijnloos zal zijn na de ingreep. Dan volstaat een NSAID en een adequate dosis paracatemol.
GJ Bonte
Neuroloog, Dalfsen Nederland
Nou, dat lijkt me nog eens goede zorg, en ook zo mooi geprotocolleerd! Nu maar hopen dat ze haar pijnstilling overleeft... Hoezo step-up behandeling, hoezo effect evalueren van paracetamol, eventueel aangevuld met een NSAID. Wellicht dat de pijnbehan...delaars in dit ziekenhuis zelf iets te veel geslikt hebben... Waar het protocol begint, is het gezonde verstand vaak al ter ziele gegaan...