Blogs & columns
Column

Imagoprobleem

Plaats een reactie

‘Als er nog één patiënt begint met “ik ben in Colombia geweest…” dan ga ik gillen.’ Kevin, mijn coassistent, drukt zijn duim en wijsvinger even tegen zijn voorhoofd en ik begrijp helemaal wat hij bedoelt.

Als huisarts op Aruba hoor ik in de spreekkamer geregeld klachten over de gezondheidszorg op het eiland. De wachtlijsten zijn lang en onderzoeken worden in principe alleen op indicatie gedaan, niet op verzoek. Veel Arubanen gaan daarom naar Colombia voor een check-up. Daar krijgen ze bloedonderzoeken, echo’s, uitstrijkjes, mammografieën en – bij het duurste pakket – ook een CT-scan. Daarna vliegen ze terug en melden ze zich weer in het publieke systeem – bij mij dus – met vage, Spaanstalige verslagen met behandel­instructies en ‘verwijsopdrachten’. Zoals voor een patiënt die vanwege rode plekjes in het gelaat door de medische mallemolen was getrokken. De conclusie: rosacea. Actie: verwijzing dermatoloog. Toen ik aangaf dat ik dit als huisarts ook kan behandelen, zei de patiënt simpelweg: ‘No, thank you.

Op Aruba staat het Nederlandse zorg­stelsel model, dus met de huisarts als poortwachter. In werkelijkheid – aldus Nivel-onder­zoek uit 2021 – trekken veel Arubanen de deskundigheid van de huisarts in twijfel. Twee derde van hen verkiest een behandeling door een specialist boven die door een huisarts, ongeacht wat het medische probleem is, blijkt uit een bevolkingsenquête. Vaak krijgen ze die behandeling ook; patiënten worden tweemaal zo vaak doorverwezen naar het ziekenhuis als in Nederland. En dan nog geeft 93 procent van de ondervraagden aan dat huisartsen te moeilijk doorverwijzen.

Veel Arubanen trekken de deskundigheid van de huisarts in twijfel

Naast een beperkt vertrouwen in de huisarts en een – cultureel bepaalde – voorkeur voor ziekenhuiszorg zijn er nog andere redenen die verklaren waarom de zorgconsumptie en de zorgkosten op het eiland hoog zijn. Arubanen betalen geen eigen risico bij een bezoek aan het ziekenhuis en het op eigen initiatief, zonder verwijzing, bezoeken van de SEH heeft dus geen financiële consequentie. Ook bestaat er geen eigen bijdrage voor medicijnen of laboratoriumonderzoeken en komt de zorgpremie volledig uit de inkomstenbelasting. Als je geen geld verdient maar wel staat ingeschreven – denk even aan de niet-Arubaanse pensionado’s hier – dan heb je dus gratis toegang tot zorg. Bedenk daarbij ook nog dat 80 procent van de Arubanen overgewicht heeft en dat aandoeningen zoals diabetes type 2, hypertensie en nierfalen een groot beslag leggen op de gezondheidszorg op het eiland.

Volgens het Nivel kampt de huisartsenzorg op Aruba met een imagoprobleem. Ik denk dat dat te maken heeft met zowel de verwachtingen van patiënten als met het ontbreken van visie bij de beleids­makers in de zorg. Die laatsten lijken nog altijd onvoldoende doordrongen van de fundamentele waarde van goedgeorganiseerde eerstelijnszorg voor toegankelijke en betaalbare gezondheidszorg.

In het afgelopen jaar is een grote groep in Nederland opgeleide praktijkhoudende huisartsen vertrokken van het eiland. Uit frustratie over wanbeleid, wantrouwen, politieke spelletjes en gebrek aan (financiële) waardering. In hun plaats worden nu goedkopere, uit Zuid-Amerika afkomstige huisartsen aangetrokken. Met hun komst komt, zo vermoed ik, de financiële houdbaarheidsdatum van het solidaire zorgsysteem op Aruba definitief in zicht.

Meer van Danka Stuijver
buitenland
  • Danka Stuijver

    Danka Stuijver is waarnemend huisarts. Naast haar columns voor Medisch Contact maakt zij ook de podcast Over de Grens.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.