Het is goed zo

Haar gezondheid gaat de laatste maanden in rap tempo achteruit. Een confronterend gegeven voor deze 94-jarige vrouw wier cognitie ondertussen onverminderd scherp is gebleven. Het schrijnende bewustzijn van de onomkeerbaarheid van haar achteruitgang maakt haar somber. Ik heb haar leren kennen onder de huidige omstandigheden, maar kan me enigszins een voorstelling maken van de levendige pittige vrouw die zij altijd geweest moet zijn. Kritisch, grappig en politiek geëngageerd.

Krakend van stem, maar helder van geest neemt zij de telefoon op wanneer ik haar bel.  Vermoeidheid en kortademigheid spelen haar toenemend parten, maar zonder enige moeite kan ze mij expliciet haar behandelwensen, en vooral behandelbeperkingen, duidelijk maken. Het is goed zo, het einde mag komen.

De combinatie van haar kwetsbaarheid en haar kracht ontroert me, elke keer als ik bij haar langsga. Haar nuchtere humor tovert tijdens de visite een glimlach op mijn gezicht. Haar duidelijke visie steunt mij om me op mijn beurt neer te kunnen leggen bij het vermoeden op een maligniteit waar we nooit een antwoord op zullen gaan zoeken. Ze toont me hoe ouder worden mooi maar ook moeilijk kan zijn.

Op een zonnige dinsdagochtend word ik uit mijn spreekuur gebeld door haar verzorgende van de thuiszorg. Als ik tien minuten later op de stoep sta, tref ik haar in bed met een onregelmatige ademhaling en een sterk verzwakte bloeddruk en pols. Af en toe steekt ze haar armen uit en slaakt ze een hoge kreet terwijl ze in de verte staart, andere momenten is ze meer bij bewustzijn en kan redelijk adequaat mijn vragen beantwoorden. Ze zal de eerste patiënte worden wier sterfbed ik volledig zelfstandig begeleid. Woensdagochtend vroeg overlijdt ze.

Enkele uren later zit ik in de woonkamer te midden van haar familie. Ik krijg een amandelbroodje, de lekkerste van de hele stad, zo zegt haar dochter. Ietwat ongemakkelijk neem ik kleine hapjes, terwijl de net gearriveerde begrafenisondernemer voorbeelden laat zien van houtsoorten voor de kist en tekst voor op de kaart. Opeens voel ik me te veel, ik, de arts die slechts drie maanden mee mocht maken van de 94 jaar dat deze vrouw leefde. Stilletjes pak ik mijn spullen bij elkaar, zeg de familie gedag en werp een laatste blik op de grauwe broze vrouw in de slaapkamer.
Dag bijzonder mens. Het is goed zo.

Hester Roos