Blogs & columns
Veldwerk

Het geheim

De huisarts

2 reacties

Onlangs zag ik de documentaire Het voorval – Armando en de mythe. Veelzijdig kunstenaar Armando (1929-2018) groeide op in Amersfoort. De oorlog maakte grote indruk op hem. Het ‘traumatische voorval’ waar een groot deel van de documentaire over gaat, probeert de vraag te beantwoorden of Armando als 15-jarige inderdaad een Duitse soldaat heeft vermoord, een verhaal waarover hij zelf altijd geheimzinnig heeft gedaan. Kort na het verschijnen van de fraaie film overlijdt de kunstenaar en neemt zijn geheim mee in het graf.

De documentaire herinnerde me aan een patiënt. Zijn naam ben ik vergeten. Het zal zo’n 25 jaar geleden zijn. We hadden een klik; hij noemde mij zijn ‘lijfarts’. Kort na zijn 90ste verjaardag was ik bij hem op huisbezoek. Zijn vrouw was boodschappen aan het doen. Hij sprak zachter dan normaal. ‘In de oorlog leidde ik een verzetsgroep’, begon hij. ‘Op een gegeven moment bleek er een verrader tussen te zitten. We moesten hem wel het zwijgen opleggen. Uiteindelijk heb ik het gedaan. Het lijk hebben we onder de drempel van een zware deur begraven.’ Een diepe lange zucht. ‘Niemand van de verzetsgroep heeft er ooit met iemand over gesproken.

'We moesten hem wel het zwijgen opleggen'

Ik ben de laatste overlevende. Ook mijn vrouw weet nergens van.’ Een stilte. ‘Voor ik doodga, wilde ik het toch een keer met iemand delen en jij bent tenslotte mijn lijfarts.’ Een zucht van opluchting en opnieuw een lange stilte. Ik voelde me een soort jonge kapelaan. Alsof ik – vijftig jaar jonger – hem vergeving, rust en troost kon bieden. Zijn vrouw kwam terug van het boodschappen doen. Hij liet de oorlog de oorlog. Een paar maanden later overleed hij. Zijn geheim, dat ik nu droeg, hield me wel even bezig. Zou Armando – buiten de documentaire om – zijn geheim ook gedeeld hebben met een vertrouwenspersoon, vraag ik me af. Dat gun ik hem eigenlijk wel.


meer van jos van bemmel

Veldwerk
  • Jos van Bemmel

    Jos van Bemmel schrijft vanuit zijn ervaringen als huisarts.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.