Blogs & columns
Column

Het beestje bij de naam noemen

1 reactie

Met rondrazende pandemieën, forse kindersterfte, snel toenemende hart- en vaatziekten in zich ontwikkelende landen en overal in de wereld gezondheidsdreigingen door klimaatverandering en milieubederf zou je denken dat de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) genoeg te doen heeft. Toch heeft ze vanuit haar kantoren in Genève een nieuwe prioriteit verordonneerd: het verzinnen van een nieuwe naam voor apenpokken.

Na lang vergaderen is de internationale organisatie tot de conclusie gekomen dat de huidige benaming van apenpokken stigmatiserend en racistisch is. Volgens de nieuwste richtlijnen van de WHO mogen namen van nieuwe ziekten of virusvarianten niet beledigend zijn voor ‘culturele, sociale, nationale of etnische groepen, en moeten negatieve gevolgen voor dierenwelzijn tot een minimum beperkt blijven’. En hoewel apenpokken in 1958 voor het eerst bij apen werd vastgesteld kan het ook andere dieren of mensen infecteren. Dus het is ronduit zielig die arme apen te stigmatiseren en hun naam te verbinden aan deze ziekte. Andere politiek supercorrecte scherpslijpers menen dat ‘aap’ ook als racistisch scheldwoord wordt gebruikt voor zwarte mensen en dat voegt dus toe aan het stigma.

Wat een bizarre gedachtegang. Als iemand mensen met een donkere huidskleur in verband brengt met apen is dat inderdaad ronduit racistisch, maar daarom hoeft de naam van een zoönose toch niet te veranderen?

En nu de WHO toch zo lekker bezig is, kunnen ze misschien ook een commissie oprichten die nadenkt over de kinder­ziekte rodehond. Zo superzielig voor die honden en ‘rood’ suggereert ook nog een racistische sneer naar indianen. En ook de kattenkrabziekte moet zo snel mogelijk in de ban.

Het is ronduit zielig die arme apen te stigmatiseren

Aan apenpokken kleeft volgens sommigen toch al zoveel stigma. Want de ziekte komt in Europa tot dusverre voor bij ongeveer 16 duizend mensen, van wie circa duizend in Nederland. Opvallend is dat 99 procent van de besmettingen optreedt bij mannen van wie meer dan 95 procent rapporteert recentelijk seks te hebben gehad met meerdere mannen. Desondanks wordt vanuit verschillende hoeken in de samenleving bizar omzichtig gedaan als wordt gesproken over de epidemiologie van de ziekte om vooral niet politiek incorrect over te komen en homoseksuele mannen te beledigen. Experts buitelen over elkaar heen dat de ziekte niks met mannenseks te maken heeft, hoewel wetenschappelijke artikelen tonen dat driekwart van de huidlaesies anogenitaal zijn, soms als enige lokalisatie. Desondanks werd epidemioloog Roel Coutinho bijna openbaar gestenigd toen hij op televisie zei dat intense feesten rondom de Amsterdam Pride een risico­factor zouden kunnen zijn voor verdere verspreiding van de ziekte en pleitte voor selectieve vaccinatie (wat later gelukkig ook gebeurde).

Zou het vanuit een public-healthperspectief toch niet gewoon beter zijn het beestje bij de naam te noemen? Als een ziekte vrijwel exclusief voorkomt bij mannen die intiem contact met meerdere partners hebben, dan kunnen we dat toch gewoon zo uitspreken. Simpelweg zeggen waar het op staat – al is die informatie je politiek of sociaal niet helemaal welgevallig – en daarbij de risicogroep adequaat informeren en proberen te beschermen zonder andere mensen onnodig bang te maken.

Publieke gezondheid en daarmee samenhangende preventieve maatregelen liggen vaak gevoelig genoeg bij delen van de maatschappij en zijn alleen al om die reden in de eerste plaats gediend met duidelijke en eerlijke informatie. Je zou toch denken dat we die les de afgelopen jaren wel hebben geleerd. 

Meer van Marcel Levi
apenpokken
  • Marcel Levi

    Marcel Levi is internist, voorzitter van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) en hoogleraar geneeskunde aan de Universiteit van Amsterdam.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • B.W. Pieksma

    Huisarts, Roden

    Geachte lezer,

    Fnuikend vind ik het relaas van de heer Levi: “Het beestje bij de naam noemen” klinkt in deze woke-tijd, waarin vorm van discussie belangrijker lijkt dan inhoud van discussie, belangrijk en juist totdat ik lees dat de heer Levi het... “vaccineren”van de homofiele risicogroep van harte ondersteunt…
    De angel in het verhaal, NLP programmering om ons te doen geloven dat de huidige inspuitingen enige zin hebben….
    Hoe is het mogelijk dat in geschoold medisch Nederland men coute que coute als reden van de onverklaarde oversterfte het vaccinatie-experiment uitsluit.
    Of zou depopulatie er stiekem toch iets mee te maken hebben?
    Noem mij maar conspiracy-denker…
    In ieder geval kán ik nog denken…

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.