Apple Watch You

God ziet u. Het Opperwezen hield u in het oog. Zondigen was vaak het enige plezier van de gelovige mens. Na een leven van lijden mocht je je dan – misschien – vergenoegen in een gelukzalig hiernamaals.

Maar door de Verlichting beseften beter opgeleide mensen dat het voorspiegelen van een hemel ná de dood diende om de slavernij ervóór te vergoelijken. De hemel verdween stilletjes uit het dagelijkse geloof. Maar dan moest alles allemaal hier op aarde gebeuren. De machtswellustige priesterkasten werden opgevolgd door niet veel minder parasitaire gezondheidswetenschappers die met opgeheven vingertjes de menselijke levensstijl gingen verbeteren. Zondig werd ongezond. De hemel na de dood werd vervangen door de hemel ervoor, te bereiken met de juiste voeding, lichaamsoefeningen en geregelde health-check-ups. Het wordt niet hardop gezegd – want te belachelijk voor woorden – maar wel gesuggereerd: ziekte, veroudering en dood zijn een gevolg van het verwaarlozen van je gezondheid en zijn succesvol te bestrijden met ‘preventieve geneeskunde’. De typische doelgroep van deze adviezen zijn gezonde en kapitaalkrachtige volwassenen die nog een lang en gezond leven hebben te verwachten.

Hypochondrische paranoia is niet risicoloos

God zag u. Het nieuwste gadget met zo’n soort functie is het Apple-polshorloge, toepasselijk ‘watch’ geheten. In het moderne pidgin dat voor Nederlands moet doorgaan kunt u lezen: ‘Apple Watch is het ultieme device voor een gezonde levensstijl.’ Je horloge houdt je in de gaten. Als katholieke jongen werd je vroeger geacht dagelijks een goede daad te doen. Nu moet je van je ‘watch’ ‘de drie ringen volmaken: bewegen, trainen, staan’. Als je voldoende beweegt, traint en rechtop staat, groeien de drie ringen tot volle cirkels. Een app voor goede daden is niet beschikbaar. Een nuttige functie die wel beschikbaar is, is bijvoorbeeld (geknipt en geplakt van de Apple-site) ‘een melding van een lage hartslag. Dit kan namelijk een symptoom zijn van bradycardie, een hartritmestoornis die ernstige gevolgen kan hebben als het hart niet voldoende zuurstofrijk bloed naar het lichaam pompt.’ Levensbedreigende bradycardie bij verder gezonde yuppen komt echter niet zo heel veel voor. Maar hypochondrische paranoia is niet risicoloos. Sportdokters en cardiologen pleiten in België al jaren voor het maken van een ecg als sportscreening, een voorbeeld van overbodige en gevaarlijke ‘preventieve geneeskunde’. Eddy Merckx – zoals vele (oud-)topsporters ook gezegend met een goed stel hersenen – waarschuwde dat hij zeer waarschijnlijk niet had mogen koersen als dergelijke screening in zijn glorietijd had bestaan. Hij had als jongeman een hartfrequentie van 35. Er is ook een app die voorkamerfibrillatie kan detecteren. In Nederland, met zijn overbodige trombosediensten die op jacht zijn naar klanten, is dat ook niet ongevaarlijk. De yup met Apple Watch en voorkamerfibrillatie is gezond en minder dan 65 jaar. Die heeft geen preventieve geneeskunde nodig, laat staan verouderde vitamine-K-antagonisten.

Het theorema van Bayes is onverbiddelijk: hoe groter de gezondheid, hoe kleiner de kans op ziekte, hoe groter de kans op foutpositieve testresultaten. Wat je preventief kunt genezen bij gezonde mensen, is gezondheid.