Zwemmen

Ik had het al een paar keer gelezen: dat de patiënt had ‘gezwommen’. Het stond bij de verpleegkundige notities onder het kopje respiratoir maar ik vond het niet terug bij de artsennotitie. Was dit iets waarvoor ik de arts kon bellen? Maar er was gezegd ‘alleen bij dringende vragen’. En in deze drukke tijden wilde ik ze niet onnodig storen. Het zat me niet lekker om iets níet te weten en zonder deze kennis de familie te moeten bellen.

Het was kenmerkend voor de situatie waarin ik me bevond. Er was gevraagd of er vrijwilligers waren om dagelijks een of twee families te bellen van patiënten die waren opgenomen op de volwassen intensive care, omdat de ic-artsen er door de drukte amper aan toe kwamen en we in de uitzonderlijke situatie zitten dat de familie niet bij de patiënt kan. Omdat kinderen tot nu toe enorm gespaard blijven, is het op de kinderafdelingen relatief rustig. De kinder-ic niet zozeer, maar ik vond dit het minste wat ik kon doen. Het klonk logisch en goed te doen, zeker met mijn kennis van de ic. En misschien zat daar wel het probleem. Want ik heb zelden iets zo lastig gevonden.

De familie ging onder mijn huid zitten. Elke dag zette de arts-assistent een compacte notitie klaar van punten die in het familiegesprek besproken dienden te worden maar ik probeerde door alle uitslagen en medicatie een zo volledig mogelijk beeld te krijgen. Van een patiënt die ik nog nooit gezien had. Ik wilde via de telefoon zoveel en adequaat mogelijke informatie geven aan een familie die ik nog nooit had gezien. Over een ziektebeeld waar nog zoveel onbegrepen over is. Ik leerde over de trombo-embolische complicaties doordat de familie ineens over de verkleurde vingers begon, over de houdingswisselingen (het ‘zwemmen’) maar bovenal over de hartverscheurende situaties van families wier geliefde van het ene op het andere moment zo ziek was dat ic-opname nodig was en dat ze diegene daarna niet meer hadden gezien, tenzij middels videobellen. Niet meer hadden aangeraakt, niet mee konden delen in hoe bizar de wereld nu is, en in die bizarre werkelijkheid wachtten op het dagelijkse telefoontje voor een update. Ook omdat ook zij niet zelf durfden te bellen omdat ze niemand tot last willen zijn.

Ik wilde ze meer dan ooit goed nieuws geven. Gunde ze zo een goede afloop, toewerken naar contact met hun geliefde, en toewerken naar een toekomst, voorbij deze tijden. En hoe vertel je dan deze mensen – die je tot voor kort nooit hebt gesproken en die je op straat straal voorbij zou lopen simpelweg omdat je niet weet hoe ze eruit zien – door de telefoon dat hun geliefde het niet gaat halen? Dat al die cijfers die dagelijks in het nieuws zijn, nu ook over hun zal gaan? En dat ze afscheid mogen nemen en hun geliefde mogen aanraken, maar wel met plastic handschoenen aan?

Voor mij is dit momenteel het minste wat ik kan doen maar hulde aan al die mensen die er dagelijks naast staan, naast deze momenten van afscheid en al deze patiënten zonder familie in de buurt. En die ze op gezette tijden laten zwemmen, simpelweg omdat dit een van de weinige dingen zijn die lijken te helpen.