Blogs & columns
Blog

Zorgtaal (slot): ‘gb’

2 reacties

Vijftien keer. Vijftien keer schreef ik hier over taalgebruik in de zorg. En dan niet over ingewikkelde terminologie of anatomische begrippen. Die zijn nodig om professionals precies en zonder verwarring met elkaar te laten communiceren. Nee, de stukken gingen over ‘gewoon Nederlands’. Maar toch ook weer niet heel gewoon.

Voor een deel bleek wonderlijk taalgebruik voort te komen uit een niet altijd even geslaagde poging patiënten gerust te stellen. Door te doen alsof zij niet alleen het traject door hoefden. Door voor te spiegelen dat wat ze te wachten stond niet al te heftig was. Denk daarbij aan het gebruik van we, van even, van kijken, en het uitbundig gebruik van verkleinwoordjes.

Daarnaast komt bepaalde zorgtaal voort uit de speciale en de verontmenselijkte kijk op zaken die vooral artsen hebben als het gaat om wat ze doen. Hun mooi is echt niet wat normale mensen mooi vinden. En bij bestellen of de galblaas op kamer zeven krijgt de gemiddelde Nederlander een verre van warm gevoel. Het is niet altijd even handig, maar waar het vandaan komt is doorgaans wel begrijpelijk.

Datzelfde geldt voor het gebruik van afkortingen. Met ellenlange namen voor structuren en procedures enerzijds en de niet daarbij passende tijd om ze op te schrijven anderzijds, is het gebruik ervan alom aanwezig. Gevolg is wel dat zelfs collega’s van andere vakgebieden niet meer begrijpen wat bedoeld wordt en huisartsen specialistenbrieven niet meer kunnen volgen. Zonde, want één keer een auto-aanvullen definiëren en u kunt gewoon nog RALEP intypen, terwijl er robot-assisted laparoscopic enucleation of the prostate komt te staan. Bijvoorbeeld. 

Hardnekkigste afkorting in de zorg is er overigens een die elke zorgverlener prima kent en ook niet helderder wordt door uitschrijven. Het is gb: geen bijzonderheden. Geen bijzonderheden wordt typisch gebruikt bij door artsen zelf verrichte onderzoeken. Hij kijkt in de blaas bij bloed in de plas, ziet geen blaaskanker en noteert: ‘Scopie geen tumor, verder gb.’ Toch jammer als een jaartje later bij plasklachten voor hemzelf of een ander dus niet meer terug te halen is of ook de prostaatkwabben wat aanlagen. Niet voor niets wordt gb wel gezien als een lui-afkorting, want men beschreef immers niet wat er allemaal wél gezien werd. Mijn oudere opleider stelde dan ook smalend: ‘Gb? Dat is geen belangstelling.’

Vijftien keer. En ik had nog vele zorgtaalvoorbeelden voor meer. Maar voor een opiniesite leent het onderwerp zich misschien minder. Of zoals Medisch Contact me liet weten: we vrezen gb. Dank derhalve voor het lezen en de vele reacties. Tot een volgend onderwerp!

meer van michael van balken
  • Michael van Balken

    Michael van Balken is uroloog in het Rijnstate Ziekenhuis in Arnhem, met als speciale interessegebieden zowel functionele als reconstructieve urologie.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.