Zomaar een pilletje

Je bent jong. Eigenlijk zelf nog maar een kind. Maar je komt nu al met een volwassen verzoek. Doordacht. Zelfverzekerd. Zonder haperingen vertel je het me. Je blijkt zwanger te zijn. Houden wil je het niet. Het verzoek aan mij om je door te sturen naar een abortuskliniek. De medische handeling, beter gezegd de verwijzing maken, stelt weinig voor. Maar is het dat dan? Moet ik niet even met je praten? En hoe dan?

Ik wil niet be-/veroordelend klinken. Ik wil evenmin je keuze op welke manier dan ook beïnvloeden. Immers klonk je al heel doordacht. Je vriend, je (schoon)ouders en enkele vriendinnen wisten ervan. Ze steunen je. Staan achter je. Wat moet ik dan nog toevoegen?

Jullie zijn al sinds jaar en dag samen. Huisje, boompje, beestje. Maar helaas nog geen kindje. Die behoefte en wens is er wel al een jaar of twee. Iedere maand wachten jullie verwachtingsvol af. Echter zonder daadwerkelijk in verwachting te geraken. Verdrietig zitten jullie tegenover mij. Gelukkig zijn er nog veel opties. Bovendien moeten we eerst eens uitzoeken waar het aan ligt. Of ik de verwijzing in orde wil maken naar een fertiliteitskliniek. Wederom geen medisch hoogstandje. En ook hier weer een doordachte vraag. Over preconceptieadviezen hoef ik niet te beginnen. Daar kunnen jullie mij haast in nascholen. Maar moeten we niet even praten? Moet ik jullie vertellen over niet alleen de lichamelijke, maar vooral ook de mentale belasting? Ook hier wil ik niet be-/veroordelend klinken. Of jullie keuze op welke manier dan ook beïnvloeden. En ook jullie hebben jullie keuze doordacht en zijn standvastig. Omdat het nou eenmaal niet anders lukt, willen jullie dit traject.

Als huisarts begeven we ons meestal tussen ontstoken teennagels en een verhoogde bloeddruk. Weinig heldhaftigs, maar vooral heel fijn als we je ervan af kunnen helpen. Maar soms begeven we ons tussen leven en dood. Een voltooid leven en de wens tot sterven. Of juist een strijdlustige terminale patiënt die vecht voor ieder sprankje hoop tot leven. Of zoals ik hierboven schetste. Een ongewenste zwangerschap of juist een ongewenst uitblijvende zwangerschap. Ook hier wil ik geen heldenverhaal van maken. We doen als huisarts ons werk. We gaan in gesprek. Maar we luisteren vooral. Dat is ook wat ik in bovenstaande gesprekken poog te laten zien. Waarom voelt dat soms dan toch niet goed genoeg?

De medische wetenschap, de politiek en het Nederlands recht geven ons als huisarts handvatten. Euthanasie is onder strikte voorwaarden mogelijk. Binnenkort mogen we ook nog, na een weloverwogen verzoek, een einde maken aan het prilste leven dat er bestaat. Leven kunnen we helpen proberen te creëren door middel van allerlei geavanceerde technieken. Om ziekten te genezen of te rekken hebben we steeds meer middelen tot onze beschikking. Ook al zijn deze laatste twee ziekenhuiswerk. Er kan zo veel! Maar ik kan er zo weinig mee. Het gaat niet om het medisch kunstje (dat soms echt heel indrukwekkend is). Het gaat om het verhaal erachter. Soms zou ik willen dat mijn patiënten me dat op een presenteerblaadje zouden geven. Een abortus. Het zijn niet zomaar pilletjes. Het is een potentiële extra taak voor de huisarts, mede als drempelverlagend voor de patiënt bedoeld. Mogelijk is dat zo. Sommige patiënten gaan immers liever niet naar een abortuskliniek of hebben er geen in de regio. Maar laten we er vooral niet te luchtig over doen. Het zijn pilletjes met een verhaal. Met of zonder ‘presenteerblaadje’. Ik luister onbevooroordeeld.