Blogs & columns
Blog

Zinloos getrut

3 reacties

‘Artsen behandelen in laatste levensfase te lang door, kopte de Volkskrant. Dit bleek uit een onderzoek waarop arts-onderzoeker Eric Geijteman is gepromoveerd. 

Medisch Contact deed in 2012 al eens een online-enquête, waaruit bleek dat meer dan 60 procent van de artsen hetzelfde vindt. Bert Keizer is helemaal duidelijk in zijn bundel Altijd troosten:  ‘We blijven scannen tot halverwege de crematie.’ Soms genezen, vaak verlichten, maar altijd troosten. Misschien dat meer aandacht voor troosten kan leiden tot minder wat Keizer noemt ‘zinloos getrut’.  

Ooit sprak ik ouders van een onhandelbare jongen met ernstige gedragsproblemen, die totaal niet openstond voor welke behandeling dan ook. Tegen hen heb ik gezegd: ‘Ik kan weinig voor u doen, maar dat kan ik heel lang volhouden.’ Met lege handen blijven staan is ook geneeskunst.  

Ook binnen de psychiatrie hebben we moeite met de beperkte mogelijkheden tot genezing of verzachting. Keizer: ‘Ik verwijt mijn psychiatrische broeders en zusters dat ze ontkennen dat ook psychische aandoeningen ongeneeslijk kunnen zijn.’ Dat verwijt is terecht, maar ik wil wat verzachtende omstandigheden aanvoeren. In de psychiatrie kun je, nee mag je, niet te makkelijk meegaan in gevoelens van hopeloosheid en radeloosheid van de patiënt. Die kunnen immers deel uitmaken van de aandoening. De moed erin houden en helpen weer perspectief te vinden is een belangrijk aspect van ons werk. Wat ook meespeelt is, dat mensen nog jaren te leven hebben. Met absolute zekerheid zeggen dat het nooit weer beter zal gaan is onmogelijk. Juist daarom pleit ik ervoor om de patiënt meer aan het woord te laten bij het debat over euthanasie bij psychische aandoeningen. Er komt een moment waarop je als behandelaar het recht niet meer hebt de moed erin te willen houden, terwijl de patiënt daar niet meer om vraagt.  

Sinds enige tijd spreek ik regelmatig Marco, die contact met mij heeft gezocht in verband met een ernstige dwangstoornis. Niet voor behandeling, maar om zijn hart te luchten. Sinds het verschijnen van mijn boek Vals alarm, leven met een dwangstoornis gebeurt zoiets vaak. Hij zit in een traject bij de Levenseindekliniek vanwege een uitgesproken euthanasiewens. Ik vind de ondraaglijkheid en uitzichtloosheid van zijn lijden invoelbaar. Marco is nu in behandeling voor zijn verslavingsproblematiek. Hij drinkt tamelijk veel en gebruikt veel oxazepam. Zelf ondergaat hij deze behandeling uitsluitend en alleen om te tonen dat hij alles wil doen. Hij heeft geen enkele hoop dat het hem verder zal helpen. Integendeel. De dwangstoornis, paniekaanvallen en andere problematiek maken zijn leven al ondraaglijk. Dat te moeten ondergaan zonder de verdoving die alcohol en oxazepam hem geven maakt het nog zwaarder. Maar hij brengt het op in de hoop dat hem dan euthanasie gegund zal worden.  

In de euthanasiewet staat dat de arts met de patiënt tot de overtuiging gekomen moet zijn dat er geen redelijke andere oplossing is. Ik erken onmiddellijk dat ik als arts ook bang zou zijn een mogelijkheid onbenut te laten. Maar ik zie bij Marco dat je ook een mogelijkheid te veel kunt willen benutten.   

Gelukkig is het einde ervan waarschijnlijk in zicht. Binnenkort wordt besproken of de behandeling van zijn verslaving nog langer moet duren.  

Te lang doorbehandelen. Het kan ook in de psychiatrie.  

euthanasie ggz
  • Menno Oosterhoff

    Menno Oosterhoff is (kinder- en jeugd)psychiater eninitiatiefnemer van www.ocdnet.nl en www.ocdcafe.nl. Hij maakt de podcast ‘God zegene de greep’ over de dwangstoornis. Daarover gaat ook zijn boek ‘Vals alarm´ waarin ook zijn eigen dwangstoornis aan de orde komt. Zijn boek ‘Ik zie anders niks aan je’ gaat over psychische aandoeningen in het algemeen.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • menno oosterhoff

    psychiater, Thesinge

    Aan arts A
    Bij een euthanasieverzoek wordt als het maar enigszins mogelijk is de familie betrokken. Het gebeurt zeker dat een familie het verzoek van harte ondersteunt en blij is met deze mogelijkheid ipv een eenzame suicide. Ik snap uw bedenkingen ...en ik denk net dat in het geval van uw zusje , een psychotische depressie bij een meisje van 19 er iemand zou denken aan het meegaan in de doodswens. Wat ik alleen wilde zeggen dat we in andere situaties soms misschien onder ogen moeten zien dat we niet kunnen helpen. Of je dan beslist iemand euthanasie te verlenen die daarom vraagt is inderdaad dan nog weer een stap verder. Ik worstel daarmee. Zeker niet te snel, maar nooit??

  • nabestaande van suïcide

    arts, A

    Hoewel ik niet aan de goede intenties van psychiaters twijfel, die iemand willen helpen met zelfdoding bij ondraaglijk lijden, denk ik dat dit geen goede ‘oplossing’, geen goed ‘antwoord’ is. Ik heb een paar dagen hierover nagedacht, na het lezen van... deze blog. Ik heb ook zeker bewondering voor Menno Oosterhoff, voor zijn gedrevenheid om mensen met psychisch lijden te helpen.
    Ik schrijf mijn reactie anoniem omdat ik het volgende in wil brengen: ik heb mijn zusje verloren aan zelfdoding. Zij was 19 jaar toen zij overleed in een toestand van een psychotische depressie. Ik heb ervaren wat een enorme ravage suïcide aanricht bij de nabestaanden. Schuldgevoel vooral. En de last van het taboe, de oordelen vanuit de buitenwereld.
    Ik denk dat mensen, artsen, de impact van suïcide op de naasten nooit kunnen bevatten. Ik denk dat onze rouw nog complexer was geweest, als zij was geholpen met haar suïcide door een arts. Daarom schrijf ik deze reactie: Ik ben bang dat psychiaters, door mensen te helpen zich te suïcideren, nooit kunnen inschatten wat de impact van deze handeling is, alleen al voor de directe nabestaanden. Ik wil zeker niet zeggen dat mensen met zwaar psychisch lijden niet geholpen moeten worden. Ik denk alleen dat wij artsen echt een grens moeten trekken en dat iemand doodmaken geen goed ‘antwoord’ is. Soms hébben wij geen antwoord, als mensen, als artsen. Volgens mij is het de kunst om dat, dat jij het ook niet weet, te verdragen. Volgens mij is het een valkuil dat wij artsen denken dat wij alle lijden moeten oplossen. Dat kan niet. Het lijden wordt soms wél draaglijker doordat iemand er ‘gewoon’ voor je is.

  • Yvonne G. Van Ingen

    Specialist ouderengeneeskunde kaderarts palliatieve zorg, arts SLK, Zuid-Scharwoude

    Doorbehandelen in het kader van een euthanasiewens wordt gestimuleerd doordat toetsing achteraf plaatsvindt. Na overlijden heeft behandelend arts geen mogelijkheid meer tot bijstellen beleid(patient is immers overleden).
    Huidige opstelling openbaar ...ministerie draagt bij aan overbehandeling niet alleen bij psychiatrie, ook bij stapelingouderdoms klachten en dementie. Brengt bovendien extra zorgkosten met zich mee en is patient onvriendelijk. Echter positief advies SCEN-arts biedt onvoldoende zekerheid aan behandelend arts. Als specialist ouderengeneeskunde, arts werkzaam voor levenseindekliniek enSCEN-arts voel ik mij daar zeer onprettig bij.

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.