Wishful zinken
7 reactiesAls je toch te gronde moet gaan, doe het dan stijlvol. Dat dachten de musici van het strijkje in de salon van de zinkende Titanic ook. Zij speelden onverstoorbaar verder terwijl het water hun al om de voeten klotste. Zij wilden sterven in schoonheid. Of dachten ze dat het allemaal in scène was gezet? Inclusief de aanvaring met de ijsberg? In dat geval wensten ze, verwachtten ze redding. Al zinkend.
De afgelopen dagen moest ik veel aan deze optimistische musici denken. De aanleiding was een ander zinkend schip. Ik had contact met opleiders van bedrijfsartsen in Duitsland en Oostenrijk. Nee, ik was niet aan het skiën. Het was een serieuze bijeenkomst. De stemming was bedrukt. Verschillende collega’s hadden hun baan verloren. Hun opleidingsinstituut was gesloten. Reden: een opdrogende instroom in de bedrijfsartsenopleiding. In Duitsland hebben de opleidingen in München, Ulm, Bremen en Berlijn (Ärztekammer) recentelijk hun poorten gesloten. Elders in Duitsland melden zich alleen nog vrouwelijke artsen aan die parttime willen werken en geen avond- en nachtdiensten willen doen. In Oostenrijk zijn de opleidingen in Linz en Klosterneuburg gestopt. Daar is nu helemaal geen bedrijfsartsenopleiding meer. Wenen heeft nog wel een leerstoel bedrijfsgeneeskunde, maar geen postdoctorale opleiding. En onvermijdelijk kwam de vraag van de Duitstalige collega’s: ‘Wie ist es mit dem Nachwuchs in der Niederlande?’ Hoe staat het er in Nederland voor met de jonge aanwas?
Niet veel beter, moest ik bekennen. Misschien nog vijftien nieuwe instromers per jaar. Verdeeld over de opleidingen in Nijmegen en Utrecht. Elk jaar gaan er honderdvijftig bedrijfsartsen met pensioen… Je kunt op een bierviltje uitrekenen dat het over tien jaar, in 2028, is afgelopen. Precies honderd jaar nadat Anton Philips dr. Georg Carl Eduard Burger aanstelde als fabrieksarts bij de Philips Gloeilampenfabrieken N.V. te Eindhoven doet de laatste bedrijfsarts het licht uit. Of zie ik het te somber?
Je kunt natuurlijk optimistisch blijven. Hopen op een wonder. ‘Het zal wel goed komen.’ ‘We worden vast wel op tijd gered.’ Dat is ook het beleid van de beroepsvereniging der bedrijfsartsen. Vorig jaar zijn immers nog tien ambassadeurs op pad gestuurd. Jonge artsen die blogden en vlogden hoe leuk het vak wel is. Niks mis mee, ze hebben een punt, het is een leuk vak, maar of je het daarmee gaat redden? Zijn er dan helemaal geen reddingsboeien? Is de Nederlandse bedrijfsarts de professionele verdrinkingsdood nabij?
De oorzaken van de terugloop zijn nooit systematisch onderzocht. Wat zeker een rol speelt, is de beeldvorming van een onaantrekkelijk beroep bij jonge artsen. Klinisch geschoold als ze zijn, is de overgang naar de bedrijfsgeneeskunde een te grote stap. Een vak als sociale geneeskunde hangt er in het basisartscurriculum een beetje bij. Weinig uren, weinig inhoud, stages van uiteenlopende aard en kwaliteit. Dat bevestigt het beeld bij de student dat dit vak een randverschijnsel is. Een vak waar je niet op wordt afgerekend. Het speelt zich af buiten de kliniek, en kan alleen al daarom niet veel voorstellen.
Maar ligt daar niet ook de oplossing? In de kliniek? Waarom hebben tien jaar geleden een aantal verontruste bedrijfsartsen en klinisch specialisten de Nederlandse Vereniging voor Klinische Arbeidsgeneeskunde opgericht? Omdat ze vonden dat de bestaande bedrijfsartsenvereniging te weinig doet om de wereld van de kliniek en de arbeidswereld samen te brengen. Bij uitstek ontmoeten die twee werelden elkaar als er sprake is van een beroepsziekte. Maar ook bij mensen met chronische ziekten doen zich ingewikkelde vragen voor als het gaat om arbeidsgeschiktheid en geschikt werk. De leden-specialisten zijn enthousiast en delen hun kennis en kunde met de bedrijfsartsen. Onder de specialisten vinden we huidartsen, longartsen, allergologen, oncologen en kno-artsen. Maar ook niet-artsen, zoals een audioloog, kunnen lid zijn. Er zijn nu honderdvijftig leden. Als je de ledenvergadering of het congres van de NVKA bijwoont, besef je hoeveel er in de alledaagse praktijk van verzuimbegeleiding blijft liggen. Klinische arbeidsgeneeskunde lijkt mij het reddingsvlot waarop de overgebleven bedrijfsartsen samen met andere dokters verder kunnen op de zee van arbeid en gezondheid. Kijk maar eens op nvka.nl. Ik geef toe, het is wishful thinking van mijn kant. Om niet te zinken, maar te blijven drijven. En ooit ergens aan te komen.
dolf algra
commentator, opiniemaker zorg en sociale zekerheid, rotterdam
Mijn eerdere reactie is kort samen te vatten als: het vak/veld zal zich moeten instellen op sterk krimp scenario. Met alle implicaties die daar bijhoren.
dolf algra
commentator, opiniemaker zorg en sociale zekerheid, rotterdam
Terechte zorgen over de instroom/aanwas van bedrijfsartsen. Een jaar geleden presenteerde kwartiermaker Marcel van Gastel zijn langverwachte eind rapportage over het dreigende tekort aan bedrijfsartsen.
https://www.rijksoverheid.nl/documenten/k...amerstukken/2017/04/19/kamerbrief-rapport-kwartiermaker-aanpak-dreigend-tekort-bedrijfsartsen
Van Gastel constateerde dat het geen nieuw probleem was/is, maar legde nogmaals fijntjes het uitgangs/vertrekpunt vanuit SZW uit:
'In eerdergenoemde brief van 27 november 2015 aan de Tweede
Kamer heeft de minister nog eens duidelijk aangegeven hoe hij zich
verhoudt tot de sector: er is een private markt en de overheid is
daarvan geen financier. De minister stuurt via wetgeving en is in
andere opzichten terughoudend'
Kortom: het is aan het veld zelf initiatief én actie te tonen. Of je het daar nu wel of niet mee eens bent.
Deze teneur is ook terug te lezen in de reactie/kamerbrief van de minister SZW Asscher op het rapport - kort samen te vatten als:
1. ja het heeft onze aandacht
2. wij faciliteren het veld bij het zoeken naar oplossingen - maar: het veld is aan zet.
3. en ja: we houden de vinger aan de pols - bijvoorbeld bij de volgende evaluatie in 2020
https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kst-29544-778.html
Kortom: er is nog maar één oplossing voor handen: je eigen broek ophouden.
En dat gaat het veld slecht af. Want naar schatting stromen er 150 bedrijfsartsen per jaar uit. Er zijn naar mijn inschatting op dit moment geen 1765 bedrijfsartsen meer ( @ bastiaansen) , maar 1550-hooguit 1600 bedrijfsartsen actief. Zeker na de grote herregistratie opschoonactie van 1 jan 2018 . De instroom schat ik in 10- hoogstens 15 per jaar, aangezien veel jonge starters toch na 1-2 weer afhaken. Het blijken geen blijvertjes.
Het veld zou zich volgens mij – net zoals collega Weel aangeeft – diepgaand moeten beraden. Dit komt niet meer vanzelf goed. Wisfull thinking helpt het vak niet verder.
Joost van der Gulden
Hoofd opleiding tot bedrijfsarts en verzekeringsarts SGBO, Radboudumc, Nijmegen
André Weel heeft zich niet goed georiënteerd op de ontwikkelingen in Nederland. Op dit moment zijn er bij de SGBO zo'n 140 artsen in opleiding tot bedrijfsarts (en 60 tot verzekeringsarts). Op 14 maart starten opnieuw 17 artsen met hun opleiding tot ...bedrijfsarts.
De gemiddelde leeftijd bij de start daalt gestaag. Een ruim deel van onze artsen in opleiding heeft enkele jaren curatieve ervaring voor ze aan de opleiding beginnen, maar we zien toenemend ook dat artsen al meteen na hun basisartsopleiding willen beginnen. Onze nieuwe collega's herkennen dat ze voor een uitdagend en gevarieerd beroep kiezen waarin ze veel kunnen betekenen voor hun cliënten.
Alle reden dus voor het orkest om te blijven spelen!
Marjolein Bastiaanssen
bedrijfsarts, opleider SGBO (bedrijfsartsopleiding), 's-Hertogenbosch/Nijmegen
Zinken of swingen?
Klinische arbeidsgeneeskunde is een belangrijke ontwikkeling voor goede arbeidsgerelateerde zorg en samenwerking tussen de gezondheidszorg en de bedrijfsgeneeskunde. Maar het is niet de enige of laatste reddingsboei. Er werken 171...9 bedrijfsartsen in Nederland (RGS, 2017). Uit onderzoek onder ervaren bedrijfsartsen blijkt dat zij zelf hun werkplezier kunnen bepalen, bijv. door in gesprek te gaan met hun werkgever over de randvoorwaarden van hun werk. Persoonlijke eigenschappen zoals nieuwsgierigheid, optimisme, eigenzinnigheid en zelfvertrouwen helpen bedrijfsartsen om zelf de regie te (blijven) nemen over hun werk en hun takenpakket aantrekkelijk te houden (Greijn & van der Gulden, SGBO, 2017).
En dan de artsen in opleiding: geen 15 per jaar, maar sinds 2015 een toenemend aantal. Op dit moment zijn er 148 artsen in opleiding tot bedrijfsarts (RGS, 2018) en daar komen er dit jaar nog 20-30 bij. Jonge artsen in opleiding tot bedrijfsarts vinden het werken als bedrijfsarts aantrekkelijk omdat dat er meer tijd en aandacht is voor de cliënt, en omdat ze te maken krijgen met een verscheidenheid aan medische en psychosociale problematiek. De jonge artsen waarderen ook het teamgevoel. Arbeid en gezondheid verdient volgens hen meer aandacht in het geneeskundecurriculum (Greijn & van der Gulden, SGBO, 2015).
De website bedrijfsartsworden.nl met 13 ambassadeurs en veel praktijkverhalen geeft een goed beeld van het werk van bedrijfsartsen. De website vormt één van de pijlers van een bredere aanpak: meer aandacht voor arbeid in de opleiding tot basisarts, meer co-schappen bedrijfsgeneeskunde, meer investering in de kwaliteit van arbeids- en bedrijfsgeneeskunde. Een aanpak op initiatief van de beroepsvereniging samen met aios, arbodiensten, zelfstandig gevestigde bedrijfsartsen en opleidingsinstituten. Aios startten ook met De Jonge Bedrijfsarts https://www.nvab-online.nl/content/de-jonge-bedrijfsarts. Zinken? SWINGEN: 14 maart starten er weer 16 aios!
dolf algra
commentator zorg en sociale zekerheid, rotterdam
De ..... functie bleek niet van bedrijfsarts (oud of nieuw), of wat voor dokter dan ook, maar van verzuimcoach met diploma case manager. Het curieuze: vrijwel hetzelfde werk in dezelfde context, maar met andere aanvliegroute. Vandaar......
Dus: w...ie is wie en wie is wat. Wie dit nog kan volgen, mag het zeggen.....
https://www.werkenvoordenhaag.nl/vacature/2632/verzuimcoach/
Bert Wiechers
huisarts n.p., Zwolle
Algra citeert en laat de conclusie aan de lezer. Hier de mijne:
De hedendaagse bedrijfsarts moet functioneren in een ambtelijke organisatie, doordrenkt van inhoudsloos jargon en dito functie-eisen. Als ik zoiets lees vraag ik me af of er nog ruimte ...is om dokter te zijn. Er doemt bij mij een beeld op van steeds weer veranderingen in de organisatie en het ‘functiegebouw’ (gadver!), disfunctionerende managerstypes et cetera. Daarvoor ben je toch niet begonnen aan je studie geneeskunde?
dolf algra
commentator zorg en zekerheid, rotterdam
Het einde van de 'oude 'bedrijfsarts lijkt inderdaad in zicht. Lees meer over de nieuwe bedrijfsarts- nieuwe stijl.
........, 36 uur, Gemeente Den Haag
Ben jij een analytische ....... met het .......diploma op zak? Lees dan verder en sollicite...er!
Wat ga je doen?
Je bent' de specialist op het gebied van verzuim en re-integratie. Je adviseert leidinggevenden gevraagd en ongevraagd over de aanpak van verzuim en re-integratie. Hierbij kijk je zowel naar het proces als de wijze waarop dit wordt ingevuld'.
'Je bent uitstekend bekend met de wet- en regelgeving binnen de sociale zekerheid – zoals de Wet verbetering poortwachter en WIA – en je weet deze kennis in uiteenlopende situaties toe te passen'
'Uitgangspunt hierbij zijn de mogelijkheden van de medewerker gericht op een versnelde terugkeer in het werk met als doel schadelastbeperking voor de gemeente.
Als ........ ben je niet alleen adviseur van de leidinggevende in zijn rol van casemanager, maar houd je je ook bezig met overstijgende thema’s zoals: regreszaken, WIA-beleid in het kader van eigenrisicodragerschap, trainingen en workshops. Ook toets je aan de hand van sociale wetgeving of er sprake is van recht op subsidies en premiekortingen.
Verder lever je als ........... een actieve bijdrage aan projecten en activiteiten op het gebied van verzuim, re-integratie en sociale zekerheid en je levert het team ..... managementinformatie en input voor rapportages.
Het team
Het Arbo Centrum ondersteunt medewerkers en leidinggevenden op het gebied van gezond, goed en vitaal werken. Een belangrijk aspect hierin is verzuimbegeleiding.
Om verzuim zoveel mogelijk te voorkomen, gaat de aandacht steeds meer uit naar preventie.