Blogs & columns
Blog

Win een gratis PSA onderzoek

Plaats een reactie

Zo uit bed, meteen achter de computer. Mailbox open en dan … lees ik het goed? Ik knipper met mijn ogen. Ja, het staat er echt! Met vette letters in mijn Postvak IN. Een echte blikvanger: ‘Win een gratis PSA-onderzoek of een bureaufiets!’ Komt er dan nooit een eind aan die marktwerking in de zorg? Eerst maar koffie.

PSA is vaak on a man’s mind. Veel oudere mannen vragen hun arts om zo’n onderzoek. Ze komen voor iets anders op het spreekuur. En dan, tegen het einde van het consult, terwijl ze zich aankleden, hoor je vaak: ‘Dokter, wordt het niet eens tijd dat mijn PSA (weer) eens wordt onderzocht?’ En wat doet de dokter dan? Als hij zin en tijd heeft, begint hij een gesprek. ‘Waarom wilt u dat?’ ‘Heeft u bepaalde klachten?’ Maar als hij geen zin of geen tijd heeft, is een lab-briefje snel geschreven.

Waar dankt het PSA, dat prostaatspecifieke antigeen, zijn populariteit aan? Het speelt een rol bij prostaataandoeningen. Dan kan het verhoogd zijn. Het is een indicator voor prostaatcarcinoom. Het is ook een voorspeller van deze aandoening. Maar niet een heel sterke of specifieke voorspeller. Een lage PSA is geen garantie dat je nooit prostaatkanker krijgt. In vage termen kun je wat zeggen over kansen en (on)waarschijnlijkheden. Daar moet je het mee doen.

Maar wij oudere mannen willen tóch graag hom of kuit. Dus blijven we drammen om het PSA te laten bepalen. Als-ie laag is, zijn we opgelucht. Misschien ten onrechte. En als-ie te hoog is, gaan we ons zorgen maken. Misschien ook ten onrechte! Want met een te hoge PSA word je verder onderzocht. En dan wordt er misschien iets gevonden wat helemaal geen behandeling nodig heeft. En zo hebben we er een patiënt bij. Die gaat verder rondtoeren op internet en wordt daar meestal niet geruster van.

Is dat eigenlijk niet verboden, het commercieel aanbieden van PSA-bepalingen aan mensen zonder klachten? De KNMG had toch een richtlijn Preventief medisch onderzoek? Dat is waar, maar die is weer ingetrokken ‘omdat commerciële aanbieders van preventief medisch onderzoek de richtlijn niet onderschrijven’. Dat snap ik even niet. Trek je een regel in omdat niemand zich eraan houdt? De KNMG laat het nu over aan de overheid om ‘passende wet- en regelgeving in te voeren om burgers te beschermen tegen risico’s van commercieel preventief medisch onderzoek’. Zou dat er ooit van komen? Het lijkt me geen prioriteit bij de slepende kabinetsformatie.

Daarom moeten dokters en patiënten zelf kritisch blijven op het aanbod van preventief medisch onderzoek. Ik ga maar eens kijken op thuisarts.nl. Als ik daar de letters PSA intyp krijg ik eerst ‘zwangerschaPSAfbreking’. Dom van me. Ik moet zoeken op diagnoses. Als ik ‘prostaatkanker’ intyp, staat het helder, in duidelijke lekentaal, op mijn scherm:

  Testen op prostaatkanker kan met een PSA-test.
  Dit heeft voor-en nadelen.
  U weet na deze test niet of u wel of geen prostaatkanker heeft.
  De meeste prostaatkankers groeien langzaam. Ze veroorzaken meestal geen klachten.

De thuisarts-website biedt ook een keuzehulp, bedoeld voor mannen tussen 50 en 75 jaar die erover denken om hun PSA te laten controleren. Ik ga in vijf stappen door de test heen. De voor- en nadelen staan netjes op een rij.

Bij de nadelen staat: ‘Als prostaatkanker vroeg wordt ontdekt door een PSA-test, leeft u waarschijnlijk niet langer, maar het kan wel de kwaliteit van leven verminderen.’ Dat komt door onnodige onrust en onnodige behandeling. Nee, dat wil ik niet. Ik zie er dus van af, van de PSA-test.

Terug naar de e-mail van het begin. Als ik doorklik lees ik: ‘SKB bestaat 30 jaar en dat willen we vieren! We verloten vijf bureaufietsen én een gratis onderzoek naar psychosociale arbeidsbelasting. Doe je mee?’

Al die afkortingen ook! SKB is een onderzoeksbureau. En PSA staat voor psychosociale arbeidsbelasting. Dat is een onderzoek dat je in een organisatie kunt uitvoeren, met vragenlijsten. En die bureaufiets … daarmee kan ik achter mijn bureau blijven zitten en stukjes blijven schrijven … en toch gezond bezig zijn.

Ik wil nog steeds meedoen met de prijsvraag. Maar ik kies voor de bureaufiets. Niet voor de PSA. Waar dat dan ook voor staat.

Meer van André Weel

  • André Weel

    André Weel is bedrijfsarts-niet-praktiserend en epidemioloog; werkzaam als curator bij het Trefpunt Medische Geschiedenis Nederland op Urk.'  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.