Blogs & columns
Blog

Wat bedoelen we eigenlijk met psychisch?

1 reactie

In PPPD en de verwaarloosde psychologie bespreekt Emile Keuter een favoriet onderwerp, namelijk onverklaarde lichamelijke klachten. Van PPPD had ik nog nooit gehoord. Het is iets anders dan BPPD, die afkorting moest ik ook opzoeken. Het blijkt benigne paroxismale positieduizeligheid te zijn. Dat kende ik dan weer wel. Bij BPPD is er draaiduizeligheid (vertigo) en bij PPPD meer een deinend, onzeker gevoel.

Nu heb ik voor duizeligheid geen speciale belangstelling. Maar voor klachten waarvan gezegd wordt dat ze psychisch zijn des te meer. Want dat ligt gevoelig.

Emile haalt Jon Stone aan, bedenker van de term number needed to offend. Dat aantal is bij ‘het zit tussen de oren’ ongetwijfeld laag. Ik schreef al eens dat dat echt niet meer kan. ‘Functionele klachten’ schijnt het beter te doen. Ik denk ook beter dan ‘Het is psychisch’. Dat laatste zou ik ook niet zo zeggen. Mensen krijgen daarbij nou eenmaal het gevoel dat ze zich aanstellen. En verder is vaak erg onduidelijk wat er nu precies psychisch is.

Ik neem aan dat het niet op de symptomen slaat. Want bij iemand die overreden is zeggen we ook niet dat de pijn psychisch is, ook al is dat wel de aard van het symptoom.

Op de pathogenese slaat het ook niet, want daarbij gaat het nu juist om een aantoonbaar proces. Emile zegt dat de klacht lichamelijk is, maar toch ook erg psychologisch bepaald. Dus hij bedoelt de etiologie. Angst zou het onzekere gevoel in stand houden. Dat is in feite bij veel problematiek het geval. Als je uit angst om te vallen niet meer veel loopt dan gaat je kwaliteit van bewegen achteruit. Ik ben het dus niet met hem oneens dat dat bijdragend kan zijn, maar ik zou het niet psychisch noemen, omdat mensen dan denken dat je de klacht niet serieus neemt.

Waar wij ook als professionals moeilijk mee kunnen omgaan is als er wel symptomen zijn zonder dat we een pathogenese kunnen vaststellen.

Alles is intact, voor zover wij kunnen zien, en toch zijn er problemen in het functioneren. In de psychiatrie zijn we gewend om daarmee om te gaan, want er is nog geen enkel syndroom waarover we op individueel niveau iets objectief kunnen vaststellen. Dat betekent niet per se dat de etiologie dus ook psychisch is. En andersom betekent het vinden van afwijkingen in vorm of functie in de hersenen ook niet per se dat de etiologie dus niet psychisch is. Als je veel viool speelt dan wordt het gebied dat de motoriek van de hand bestuurt groter.

Kortom, het is belangrijk dat we duidelijk hebben wat we bedoelen met psychisch. En het vereist tact om patiënten uit te leggen dat vermijding en angst klachten mede in stand kunnen houden of verergeren. Zonder meer zeggen dat het psychisch is werkt niet. Want helaas wordt daarbij nog altijd gedacht dat het dus eigenlijk niet iets echts is. Dat is natuurlijk niet zo, want psychisch is heel erg echt. Maar zo wordt het wel beleefd.

Lees ook de reactieblog van Emile Keuter op deze blog >
lees ook
  • Menno Oosterhoff

    Menno Oosterhoff is (kinder- en jeugd)psychiater eninitiatiefnemer van www.ocdnet.nl en www.ocdcafe.nl. Hij maakt de podcast ‘God zegene de greep’ over de dwangstoornis. Daarover gaat ook zijn boek ‘Vals alarm´ waarin ook zijn eigen dwangstoornis aan de orde komt. Zijn boek ‘Ik zie anders niks aan je’ gaat over psychische aandoeningen in het algemeen.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Emile Keuter

    Neuroloog, Aruba

    Dankjewel Menno. Je hebt gelijk. We worstelen allemaal met het gegeven dat onze geest steeds duidelijker een lichamelijk concept blijkt. Ik gebruik het woord psychisch dan ook inderdaad provocatief. Ik vind het zinvol om motivatie, gedrag en gevoelen...s een plaats te geven in de pathogenese van SOLK omdat het ontkennen daarvan de weg naar genezing kan afsnijden en we willen mensen helpen beter te worden, nietwaar? De scheiding van lichaam en geest is kunstmatig maar biedt houvast als we willen begrijpen wie wij zijn en hoe patiënten kunnen vastlopen. Ik hoop dat de lezers het leuk vinden als ook ik hierover een blogje schrijf, want dat ga ik doen. Schrijven is immers onze hobby. In mijn beleving een psychische hobby. Emile

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.