Blogs & columns
Blog

Waarom mag ik niet dood?

7 reacties

We zijn aan het eind van een gesprek, de jonge vrouw – 28 jaar – en ik. In een kale kamer waar ze bijna 22 uur van de dag verblijft. Al haar hele leven lijdt ze onder ernstige psychische problematiek. Van de afgelopen vijftien jaar is ze meer dan de helft opgenomen geweest in psychiatrische instellingen. Helaas zonder resultaat. Ze lijdt nog steeds ondraaglijk. Daarover is iedereen het wel eens. Ook de afgelopen opname in een universitaire kliniek van anderhalf jaar heeft dat niet kunnen veranderen. Ze is overgeplaatst naar een kliniek voor intensieve behandeling. Daar is ze nu dertien weken. Ze voelt zich nu nog ellendiger. Dit is geen kritiek op de afdeling waar ze nu is of op eerdere behandeling. Ze zijn heel betrokken, maar ook machteloos.

Drie jaar geleden heeft ze al een verzoek tot euthanasie gedaan, de minst slechte oplossing in haar ogen. Twee jaar geleden sprak ze de psychiater van de – toen nog – Levenseindekliniek (nu Expertisecentrum Euthanasie). Die vroeg mijn opinie aangaande de behandeling van haar ernstige dwangstoornis. Ik vond toen dat nog niet alle mogelijkheden waren uitgeput. En de afgelopen twee jaar is nog van alles geprobeerd. Echter zonder resultaat. Zelf zegt ze dat ze ook meegewerkt heeft aan behandelingen waar ze weinig van verwachtte. ‘Dat staat goed op mijn cv.’ Een schrijnende verklaring, waarmee ze bedoelt dat het haar kans op het krijgen van euthanasie vergroot. Ze is meer dan moegestreden. ‘Ik wil niet nog een winter.’

Voor een behandelaar is het heel moeilijk om daarin mee te gaan en niet nóg iets te bedenken wat zou kunnen helpen. Ze is nog geen 30. Je gunt haar meer van het leven dan de ellende die ze nu heeft. Ik opper: ‘Je hebt dit medicijn al eens gehad, maar toen niet in combinatie met dit middel.’ Ze begint te huilen en vraagt: ‘Waarom mag ik niet dood?’

Machteloosheid verdragen is moeilijk. We gaan het dan ergens aan wijten. De behandeling is niet goed, de behandelaar deugt niet, de patiënt werkt niet mee, de ouders zijn niet oké of de maatschappij stelt te hoge eisen. Maar soms ligt het niet aan al die dingen, maar ligt het aan de aandoening. Dan is er geen kruid tegen gewassen. Bij psychische aandoeningen komt dat net zo goed voor als bij lichamelijke. Maar als wij onze machteloosheid niet erkennen, dan laten we de patiënt er alleen mee. Dan laten we haar misschien aan haar te zware lot over, omdat wij niet kunnen loslaten. ‘Ik ben nooit uitbehandeld’, schreef ik laatst, ‘want ik versta onder behandelen soms genezen, vaak verlichten en altijd troosten.’ Genezen en verlichten lukt dus niet. De troost waardeert ze zeker, maar het is niet genoeg.

Misschien moet ik er nog een vierde uiterste mogelijkheid aan toevoegen. Genezen, verlichten, troosten en soms meegaan in iemands verzoek haar uit haar lijden te verlossen.  

Dit blog is vooraf gelezen door de betrokkene en met haar instemming gepubliceerd.

  • Menno Oosterhoff

    Menno Oosterhoff is (kinder- en jeugd)psychiater eninitiatiefnemer van www.ocdnet.nl en www.ocdcafe.nl. Hij maakt de podcast ‘God zegene de greep’ over de dwangstoornis. Daarover gaat ook zijn boek ‘Vals alarm´ waarin ook zijn eigen dwangstoornis aan de orde komt. Zijn boek ‘Ik zie anders niks aan je’ gaat over psychische aandoeningen in het algemeen.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • menno oosterhoff

    psychiater, thesinge

    Beste Erik.
    In Nederland is suicide niet strafbaar, dus er is geen plicht tot leven. Wel is het zo, dat als iemand op basis van een psychische aandoening een gevaar is voor zichzelf dat iemand dan tegen zichzelf beschermd mag worden. Dat lijkt me ee...n goede zaak, omdat het vaak gaat om een tijdelijke situatie, maar als het langdurig is dan is wel de vraag hoe lang je daarmee in redelijkheid mag doorgaan. Dat is een heel moeilijk dilemma. Nederland is overigens een van de weinige landen in de wereld die nog een stap verder gaat en indien aan de zorgvuldigheidseisen wordt voldaan euthanasie toestaat bij een psychische aandoening als medische grondslag.

  • Erik Wannee

    forensisch arts, Apeldoorn

    We hebben allemaal het grondwettelijke RECHT op leven.
    Als ik dit verhaal lees, roept dat de vraag op of we ook een PLICHT tot leven hebben. Bij mijn weten staat die niet in de Nederlandse grondwet.
    Als forensisch arts word ik regelmatig geconfront...eerd met (voormalige) mensen die uit wanhoop zelf op een - vaak niet bepaald prettige - zelfbedachte manier het leven achter zich gelaten hebben.

    Ik weet zeker dat het bij veel mensen zeer zinvol is om maximale inspanning te getroosten om mensen het leven kwaliteit terug te geven, maar soms is het ook gewoon beter als ze er niet meer zijn.

  • menno oosterhoff

    psychiater, thesinge

    Beste Siep. Dank voor je openhartige reactie. ECT is niet aan de orde, omdat haar grootste probleem is de dwangstoornis en ECT zal daarbij geen effect hebben. Er zal nog een second opinion volgen in een gespecialiseerd centrum of zij nog reële behand...elmogelijkheden zien, want je wilt natuurlijk niet dat een reële kans op verbetering wordt gemist. Maar dat is steeds het dilemma. Wanneer durf je te zeggen: Ik heb reële kans op verbetering te bieden? Het is al zo'n lange lijdensweg.

  • Siep de Groot

    Huisarts, niet praktiserend, Eelderwolde

    Menno, je beschrijving is heftig. Een jonge vrouw met een onbehandelbare ziekte. Heb je Elektroconvulsietherapie( ECT) al geprobeerd? Ik onderging dit met veel succes. Maar je zegt dat alles al is geprobeerd. Euthanasie is dan de enige uitweg want ee...n therapieresistente melancholische depressie en dan nog met een
    dwang stoornis is niet vol te houden Laat haar dan maar gaan voordat ze gaat springen.

    Siep de Groot huisarts niet praktiserend, ervaringsdeskundige, Eelderwolde

  • menno oosterhoff

    psychiater, thesinge

    Beste Jan. Dank voor je reactie
    Beste Myti. Ik volg je nu op twitter.

  • Myti van Staveren

    Arts (niet meer praktiserend), volop bezig met onderzoek naar de soms invaliderende, soms ook blijvende bijwerkingen van de fluorchinolone antibiotica. , Amsterdam

    Beste Menno,
    Weer een moedige blog! Bedankt! Ik volg je op Twitter, wil je mij alsjeblieft ook volgen. Ik Twitter over de vreselijke, - zeldzame - , maar toch, ECHT vreselijke bijwerkingen. Kan tot invaliditeit leiden. Of een psychose, insomnia, co...gnitieve stoornissen, bipolariteit, - dwang zag ik niet zo zozeer - , wel heftige langdurige angsten. Je kunt me vinden via: @MJDJON.Ik publiceerde reeds in Nature voorjaar 2018(indirect want geciteerd door Jo Marchant), ik sprak voor de EMA in Londen (juni/juli 2018) samen met een orthopeed uit Glasgow (Neil Millar). Ik publiceerde een brief “dear colleague” (aug 2015) voor de patiënten op internet, die brief werd ook voor een hoorzitting van de FDA gebruikt. ( najaar 2015)Ik probeer al sinds 2014 meer bekendheid voor de bijwerkingen te krijgen, meer dan de bekendheid over schade aan de Achilles pezen. Het lukt niet, ondanks een recent rondgestuurde STOP brief in heel Europa. Aan bijna alle artsen (voorjaar 2019 alweer). Zelfs huisartsen blijven het voorschrijven voor niet gecultiveerde diarree, niet bacteriële (niet gekweekt althans) sinusitis of een cystitis. Vervolgens ontwikkeld de patiënt, meestal jong, tussen de 20 en de 50, (!) een verschrikkelijk ziektebeeld. Want de schade is o.a. aan de mitochondriën. Dus multi-systemisch. Dus vaak als d.d. SOLK. Zucht. Al die patiënten benaderen mij weer. Ik kan niets doen, want er is geen genezing, geen diagnostische marker enzovoort. Ondanks de STOP brief! Iedereen denkt: “Ik het in mijn praktijk nooit gezien” En de patiënt is dus de dupe. En ik ook ;) Ik heb echt heel erg met deze patiënten te doen. LAREB vermeldt het nog steeds niet. Het CBG stond ook bij de EMA, maar benaderde mij tot nu niet! Nijmegen (mitochondriën) luisterde ook niet echt naar me. Want verworven schade niet genetisch. Het NTVG vond het voor Nederland niet zo relevant, wijdde er één opmerking aan nadat ik ze benaderde voor een artikel. Gr. M van Staveren

  • jan rauws

    huisarts, almelo

    Beste Menno,
    Moedig van je om dit verhaal te publiceren,immers het is beladen.
    Wellicht gaat hierdoor het taboe op euthanasie wat weg.
    Immers als je mensen jarenlang kent met hun ellende,en je voelt hun lijden waar je niets aan kan doen,is er gelu...kkig hulp mogelijk.
    Ik heb zo'n patiënt ook gehad,heb hem geholpen en kijk er goed op terug.
    Rijdt als huisarts nog vaak langs zijn huis.
    Weet zeker dat hij anders suïcide gepleegd had.
    Succes met je verhalen en blogs of podcasts.

    vr groet

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.