Vooraf nadenken - Menno Oosterhoff

Vooraf nadenken? Kom op zeg. Het is hier de regering niet.
Nadat de Jeugdwet door de Eerste Kamer was aangenomen, had ik me voorgenomen me bij het onvermijdelijke neer te leggen. Maar nu heeft ook de Algemene Rekenkamer gezegd dat de decentralisaties een grote gok zijn. Dat zorgde voor een oprisping.

Wat is het geval? De zorg voor jeugdigen en langdurig zieken gaat per 1 januari 2015 over naar 403 gemeentes. Nog steeds weten veel mensen niet dat ook de geestelijke gezondheidszorg voor jeugdigen uit de gezondheidszorg gehaald is en een gemeentelijke aangelegenheid wordt.

Het enige wat de Algemene Rekenkamer vraagt is om er nog eens bij stil te staan of het haalbaar en verantwoordelijk is deze decentralisaties per 1 januari uit te voeren. Het gaat tenslotte om 8 miljard, maar het gaat bovenal om de zorg voor 800.000 mensen. En er is nog heel erg veel onduidelijk.

Geen onredelijk advies dus, zou je denken, maar het werd direct van de hand gewezen. Geen sprake van.

Volkomen terecht natuurlijk, want wat de overheid doet is immers altijd een groot succes. De Fyra, de Betuwelijn de thuiszorg, de vernieuwingen in het onderwijs niet te vergeten. Allemaal garanties dat ook de decentralisaties een geweldig succes zullen worden. Ik durf de voorspelling wel aan dat straks ook de JSF aan dit lijstje zal mogen worden toegevoegd.
 
Er is dus geen enkel reden om vooraf nog eens stil te staan bij de vraag of wat nu op stapel staat wel verantwoord is.

Tegen de overheveling van de gezondheidszorg voor jeugdigen met een psychische aandoening is vanuit het veld massaal protest geweest. Alle betrokken organisaties hebben het de politiek met klem afgeraden. Zelfs de Koninklijke Nederlandse Akademie voor Wetenschappen heeft ongevraagd een negatief advies uitgebracht, een tamelijk ongebruikelijke stap.

Maar dit is alleen maar de mening van deskundigen, waaronder dus onze topwetenschappers. O ja, ook een kwart van de Nederlandse hoogleraren had de petitie ondertekend om de jeugd-ggz niet over te hevelen.

Maar wat al deze deskundigen over het hoofd hebben gezien is dat ze met hun advies veel te vroeg kwamen. Het is een goed gebruik in Den Haag om het begrip na-denken op te vatten als achteraf-denken. Pas als iets op een fiasco is uitgedraaid dan stellen we een parlementaire enquête in en dan vragen we achteraf de mening van deskundigen hoe dit toch zo heeft kunnen gebeuren. Niet eerder. Voor-af na-denken. Kom nu zeg. Als we daaraan beginnen dan is het einde zoek. Straks willen we nog dat regeren vooruitzien is.

Menno Oosterhoff, (kinder)psychiater en inhoudelijk manager autismehulpverlening bij Jonx/Lentis