Virussen die zich razendsnel verspreiden: wen er maar aan

De schrik zit er goed in. Van alle plagen en pestilentiën ter tuchtiging van onze verregaande zonden is de coronapandemie toch wel de meest angstaanjagende. Dat gemene virus met zijn zogenaamd grappige uitsteekseltjes is nog enger dan een bloedzuigende teek. Er zijn al bewegende animaties op de televisie. De nieuwslezers van het NOS Journaal zag ik zelden zo tevreden. Dit is veel interessanter dan het gemierenneuk over stikstof, want het is spannend en sensationeel. Ze maken het bijna erger dan het is.

Het is spitsroeden lopen voor de wetenschappers en gezagsdragers om enerzijds hun goede wil te tonen, alles serieus te nemen, en anderzijds niet te worden gebruikt als vehikel voor het aanjagen van de collectieve paniek. Maar gelukkig hebben we Tedros. Onze Tedros. Van de WHO. Dankzij zijn bird’s eye view lijkt het toch allemaal onder controle. De wereld is een theater. Het coronavirus is een ster.

Ik wil niemand het idee geven dat ik schamper doe over zo’n nietig virusje. Als arts op het Caribische vakantie-eiland Aruba met een door mijn vroegere kankerbehandelingen verlaagde weerstand in de bovenste luchtwegen, ben ik wel kanshebber op een flinke infectie. Het coronavirus zal vast ook hier komen, het verplaatst zich immers per vliegtuig of cruiseschip. Daar zal men hier niet erg van schrikken. We zien op ons eiland mensen uit de hele wereld met veel verschillende aandoeningen, dus hier in Aruba zijn we heel erg gewend aan isolatiemaatregelen. Een vuilniszak vol isolatiemateriaal per kamer voor een aantal patiënten per afdeling is hier aan de orde van de dag.

Ik vind isolatie een ramp voor het patiëntencontact en de veiligheid op alle andere terreinen dan de infectiologie. De geïsoleerde patiënt komt altijd op de laatste plaats. Isolatie is duur, vies, slechter voor de aarde dan het coronavirus en kost heel veel tijd. Bovendien: het is vreselijk voor de patiënt. Vergeleken met verpleegd worden achter de isolatiesluis is quarantaine in een hotel op Tenerife of thuisisolatie ergens in Nederland een peulenschil. En ik denk dat we uiteindelijk toch ons verlies moeten nemen. Misschien 10 procent van de patiënten verliezen totdat de populatie immuun is of andere maatregelen gaan werken. Waarmee ik niet wil suggereren dat ik het allemaal donquichotterie vind. Tedros heeft gelijk. We zullen moeten wennen aan virussen die zich razendsnel over de aarde kunnen verspreiden.

Het is goed dat de WHO, de wereldleiders, het Rode Kruis, het RIVM, de GGD’s en de ziekenhuizen daarover nadenken en daarmee oefenen, want nu is het de WuFlu, maar straks is het ebola. We moeten alleen nog een manier vinden om de psychosociale, socioculturele kant van dit medische probleem aan te pakken.