Verwendag voor kankerpatiënten

Onlangs liep ik langs een schoonheidssalon en zag ik buiten een bord staan waarop een speciale actiedag werd aangekondigd. De dag was bedoeld om mensen met kanker een mooie dag te geven. Kosteloos kon er een en ander geboekt worden voor die ene naaste met kanker die het verdiende.

Mooi toch, zo’n initiatief? We kennen allemaal wel iemand met kanker in onze naaste omgeving. Wie heeft niet van dichtbij meegemaakt hoe zwaar het behandeltraject kan zijn? En toch is dat niet wat er door mij heen gaat wanneer ik het bord zie. Mijn gedachten gaan naar al die patiënten met aandoeningen waar veel minder aandacht of begrip voor is. In mijn hoofd hoor ik weer al die verhalen van mensen die zich niet begrepen voelen of die zo worstelen in het dagelijks leven om aan alle verwachtingen te voldoen.

Als reumatoloog en als arts in de ggz heb ik te veel mensen gezien die ziek zijn, maar waarbij dit amper bespreekbaar is in hun omgeving. Chronische ziektes met een enorme klachtendruk. Een onzeker en onvoorspelbaar beloop en gepaard gaande met beperkingen.

Ik denk aan de patiënte met een spondylartropathie die zich zo naar voelt omdat haar zus hard zuchtte toen ze niet wilde oppassen op haar kinderen. ‘Ze vindt dat ik me aanstel, want vorige keer kon het ook?’ Of de creatief therapeute met een fors actieve ontsteking aan beide handen die gewoon ’s ochtends vroeg op het werk verwacht wordt. Terwijl ze haar handen de eerste twee uur van de dag amper kan gebruiken. De meneer met psoriasis die wordt bekeken alsof hij heel vies is. De patiënte met vroegkinderlijk trauma die maar niet uit kan leggen aan studiegenoten waarom zij volledig in angst kan zitten in de kantine, wanneer ze geen zicht heeft op de deur. De jongen met autisme, die steeds weer in problemen komt op het werk, omdat hij niet goed aanvoelt wat er van hem verwacht wordt.

En dan denk ik ook aan de groep mensen met klachten die ontstaan onder andere doordat ze het goed willen doen/niet kwetsbaar willen zijn, alles willen blijven doen en soms letterlijk doorgaan tot ze erbij neervallen. De presentatie is heel divers, de een heeft pijn in het hele lichaam, de ander komt met buikklachten of chronische hoofdpijn en weer een ander met een depressie of angststoornissen, of enkel met slecht slapen. De grote gemene deler van al deze mensen is dat ze lijden. En dat dat lijden vaak niet of niet volledig gezien wordt, wat het alleen maar moeilijker maakt om te dragen.

Terug nu naar de verwendag. Hartstikke leuk en vooral blijven doen als je er zin in hebt. Maar daarnaast dan toch de oproep om gewoon eens wat vaker contact te maken met je medemens. Te informeren hoe het is. En vooral ook open te staan voor wat er is. Zonder oordeel. Het zou voor iedereen zo fijn zijn dat zijn of haar (ziekte)leed in elk geval geaccepteerd en serieus genomen wordt. Of het nu zichtbaar is of niet, bekend of onbekend en of er een behandeling voor is of niet. Laten we de last en de mens als uitgangspunt nemen. En dan niet een speciale dag, maar gewoon elke dag. Je kunt er vandaag al mee beginnen. Informeer eens bij die ander hoe het gaat. Je zult verbaasd zijn wat voor gesprekken er ontstaan als je vanuit oprechte interesse die vraag stelt.