Blogs & columns
Blog

U kunt doodvallen

Plaats een reactie

Pas goed op uzelf, want een ongeluk zit in een klein hoekje. Als u de trap af loopt bijvoorbeeld. Of de badkamer betreedt. Maar ook als u deze winter gaat skiën. De titel van deze blog is dan ook geen verwensing. Het is een waarschuwing. We vallen steeds vaker, zeggen de statistieken. Steeds vaker ook met fatale afloop. Vorig jaar waren er maar liefst 4628 valdoden in Nederland.

Eigenlijk is deze blog nu klaar. Als toegift vermeld ik een bijzondere herfstervaring. Wat zou u doen als een bevriende collega – laat ik hem Hans noemen, hij is werkzaam in het geneesmiddelenonderzoek – u vraagt om samen met hem een parachutesprong te gaan maken? Hij belooft u zijn volledige technische en morele ondersteuning. Ik heb al eens met hem gezweefvliegd. Er was toen weinig thermiek en we stonden snel weer op de grond. Hoewel … ik had het gevoel dat mijn maag in de wolken was achtergebleven. Maar ik heb het overleefd.

Zelf durf ik helemaal niet uit een vliegtuig te springen. Vroeger misschien wel. Maar nu, met al mijn kwalen, ben ik een risicomijder geworden. Dus zoek ik een uitvlucht. Daar valt mij iets in. Ik herinner mij een review in de British Medical Journal, alweer een hele tijd geleden … hoe was het ook alweer …. ja, dat was het: het bewijs voor de beschermende werking van parachutes is nooit onomstotelijk vastgesteld in een gerandomiseerd en gecontroleerd onderzoek (RCT). ‘Zijn die parachutes wel te vertrouwen?’ zeg ik tegen Hans. ‘Hun effectiviteit is nooit bewezen, staat in The BMJ. Je moet er toch niet aan denken dat-ie weigert op tijd open te gaan! Je kunt zomaar doodvallen!’

‘Nou, dat artikel wil ik weleens zien’, zegt Hans. 

Ik zoek het op en maak een printje van het artikel van professor Gordon Smith uit Glasgow. Die heeft een systematische search gedaan naar RCT’s waar de effectiviteit van parachutes als middel voor valpreventie is getest.[1] Hij vond er nul. En heeft dat netjes in The BMJ gepubliceerd.

Ik geef het artikel aan Hans. Hij kijkt vreemd op. ‘Nogal wiedes dat Smith niks vindt. Zo’n RCT is hier toch helemaal niet nodig? Trouwens … je kunt toch geen onderzoek doen waarbij je mensen laat springen zonder parachute? Dat is ethisch niet verantwoord. En je kunt de proefpersonen niet blinderen. Of je moet een placeboparachute ontwerpen.’

‘Allemaal begrijpelijke bezwaren’, zeg ik, ‘maar ik houd mijn twijfels of een parachute wel effectieve valpreventie biedt. Waarom zou een RCT nou juist hier niet nodig zijn?’

‘Die parachutes zijn echt technisch grondig getest!’ zegt Hans. ‘Bovendien … het is toch op voorhand duidelijk dat springen zonder parachute altijd fataal is?’

‘Dat kun jij wel zeggen’, riposteer ik met een stalen gezicht, ‘maar het springen mét parachute kan net zo goed verkeerd aflopen. In de literatuur vind ik daar best wel veel casuïstiek over. Trouwens, ook over springers bij wie de parachute niet openging en die het wél overleefden. Val gebroken door geboomte of zo.’

En zo bakkeleien we nog een poosje door. Het lukt Hans niet om uit te leggen waarom een RCT hier niet hoeft. ‘Nogal wiedes’, is zijn argument. Waarom doet hij wel RCT’s in humane studies naar de werkzaamheid van geneesmiddelen, en vindt hij het idee om dat ook voor parachutes te doen belachelijk? En dat is nou precies de serieuze grap die Gordon Smith heeft uitgehaald. Lees The BMJ, en probeer het maar eens uit op een feestje!

lees ook
  • André Weel

    André Weel is bedrijfsarts-niet-praktiserend en epidemioloog; werkzaam als curator bij het Trefpunt Medische Geschiedenis Nederland op Urk.'  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.