Tuchtkrom - Menno Oosterhoff
10 reactiesKwaad dat ik was op mijn huisarts! Die man wilde niks. Geen foto, geen injectie, geen fysiotherapie. Terwijl ik al drie dagen verging van de pijn in mijn schouder. Overbelasting volgens hem. Even een paar dagen rust nemen. Alsof ik daar tijd voor heb. Ik ben mijn huis aan het schilderen, ja?
Ik voelde me zó gepiepeld. Ik heb recht op een diagnose en behandeling. Daar betaal ik een dikke zorgpremie voor.
Thuisgekomen heb ik hem onmiddellijk op Zorgkaart Nederland afgebrand. Lekker anoniem: ‘Leo weet niet wat luisteren is. Hij verplaatst zich totaal niet in de pijn van de patiënt. Weigert onderzoek en behandeling. Dat dat zich arts noemt.’
De volgende dag was de pijn in mijn schouder minder. Dan ben ik ook weer niet de beroerdste. Als hij zou toegeven dat zijn gedrag onprofessioneel was geweest dan was ik bereid het te laten rusten. Ik belde de praktijk op en nodigde hem uit het bij mij te komen uitpraten. Dat wilde hij niet! Ik kon wel naar de praktijk komen. Ja hallo. Ik naar de praktijk komen, terwijl hij een misstap begaat? Dat gaan we dus niet doen. Ik diende een klacht in bij de geschillencommissie, maar dat haalde niks uit. Die lui houden elkaar allemaal de hand boven het hoofd.
‘De commissie ziet geen aanleiding te veronderstellen dat coll. B. tekort is geschoten in de diagnose en behandeling van uw probleem.’
‘Dan sleep ik hem voor de tuchtrechter’, dacht ik. De uitnodiging voor een bemiddelend gesprek heb ik afgeslagen. Ik wilde een rechterlijke veroordeling. Pas na maanden kwam een uitnodiging voor de zitting, maar daar ben ik niet naartoe gegaan. Geen zin meer in. Later hoorde ik dat hij niet was gestraft. Ook allemaal vriendjes natuurlijk.
Bovenstaande fantasie kwam bij me op, toen ik een moeilijke, veeleisende patiënt had gezien. Hij had direct gezegd dat hij een klacht zou indienen als hij zijn zin niet kreeg. Ik besefte hoe kwetsbaar je eigenlijk bent als hulpverlener. Het is bekend dat een klachtencommissie bijna altijd wel een of andere aanbeveling doet ter verbetering.
Ik kan over hém niet klagen. Hooguit kan ik weigeren een behandelovereenkomst aan te gaan. Dat moet ik dan wel heel zorgvuldig aanpakken en uitgebreid in het dossier motiveren. En ik moet zorgen voor een goede vervanging. ‘Ja, hallo, met mij. Ik heb een patiënt met wie ik niet verder wil, omdat hij zich erg eisend opstelt. Iets voor jou?’
Ik had het gevoel, dat ik veel plichten en weinig rechten heb. Dáár kwam de fantasie vandaan over wat ik me als patiënt allemaal wél zou kunnen permitteren. Het gebeurt trouwens echt, dat de aangeklaagde eindeloos bezig is geweest met een verweerschrift en dat de klager nog niet de moeite neemt om op de zitting te verschijnen.
Ik heb moeite met het tuchtrecht. Alleen het woord tucht al. Ik vind de rechtsbescherming van de aangeklaagde onvoldoende. Een klachtprocedure aanspannen is heel makkelijk. Even het klaagschriftformulier downloaden, invullen en opsturen. Als je je dokter wilt treffen dan is het altijd prijs. De impact is enorm. Er zijn maar weinig mensen die zich niks aantrekken van een klacht en het kost hoe dan ook veel tijd, geld en tandengeknars.
Wat cijfers. Van de 1609 ingediende klachten werden er uiteindelijk 264 gegrond (16,5%) verklaard. De procedure duurt ongeveer een jaar. 1064 klachten waren gericht tegen een arts. De huisarts is koploper met 238 klachten. Goede tweede is de psychiater met 204. Nummer drie, interne geneeskunde, komt daar ver achteraan met 45 klachten. De kans om als psychiater ooit voor de tuchtrechter te komen is meer dan 50 procent.
Mijn verhaal gaat niet over patiënten die terecht klagen. Die zijn er zeker ook.
Maar als bijna 85 procent niet gegrond is, dan kun je sommige klachten valse aangiftes noemen. Dat kan een klager allemaal straffeloos en kosteloos doen. Er is geen enkele andere vorm van rechtspraak waarbij dat kan. Van de leden van het college is de meerderheid geen jurist.
En de 16,5 procent die wel gegrond is? In hoger beroep wordt een aanzienlijk percentage van de door het regionaal tuchtcollege gegrond bevonden klachten alsnog ongegrond verklaard.
Het tuchtrecht is voor mij geregeld krom.
Menno Oosterhoff
P.S. Ik heb een prima huisarts. Hij heeft de blog vooraf gelezen. Als er ook maar een kern van waarheid zou schuilen in de klacht over hem, dan had ik dit beslist niet als verzonnen voorbeeld gebruikt.
Nou... een klein beetje waarheid zit er wel in mijn verhaal.
Ik heb last van mijn schouder.
-
Menno Oosterhoff
Menno Oosterhoff is (kinder- en jeugd)psychiater eninitiatiefnemer van www.ocdnet.nl en www.ocdcafe.nl. Hij maakt de podcast ‘God zegene de greep’ over de dwangstoornis. Daarover gaat ook zijn boek ‘Vals alarm´ waarin ook zijn eigen dwangstoornis aan de orde komt. Zijn boek ‘Ik zie anders niks aan je’ gaat over psychische aandoeningen in het algemeen. Tenslotte vindt u een bloemlezing van zijn blogs terug in het boek 'De psychiater en ik', een uitgave van Medisch Contact.
W. van der Pol
ziekenhuisapotheker en counselor, Delft
Willekeur? De benadering van Menno is gebaseerd op zijn gevoel. Misschien moet ik daar wat dieper op in gaan. Klagen is een recht. Om te voorkomen dat hiervoor het strafrecht wordt "belast" is het tuchtrecht door de wetgever bedacht. De aangeklaagde,... ook verweerder genoemd, is beschermd door de bepalingen van het tuchtrecht in de Wet BIG. Leden van de colleges, ook de beroepsgenoten, worden rechters genoemd. Zij handelen volgens vaste reglementen en gaan heel zorgvuldig te werk. Er is totaal geen sprake van willekeur. Spreken van willekeur doet onrecht aan de integriteit en professionaliteit. Ik wijd hierover uit om de lezer zich niet te laten ontmoedigen om zitting te nemen in een college. De weerstand en "afkeer" van verweerders is voelbaar in de rechtbank. Wat merkwaardig is omdat het tuchtrecht juist bedoeld is om strafbaarheid binnen het beroep in goede banen te leiden. Waar wordt een professional zo zorgvuldig getoetst als daar? Hopelijk heb ik kunnen duidelijk maken dat niet het tuchtrecht maar de blog krom is.
M.D. Oosterhoff
psychiater, THESINGE Nederland
@ coll. vd Pol. Ik heb zeker met mijn blog niet beweerd dat het tuchtcollege onzorgvuldig te werk gaat. Het woord willekeur sloeg niet daarop en was wellicht sowieso niet goed gekozen. Ik heb aan willen geven dat de drempel om te klagen erg laag is. ...Ik snap wel, dat dat is om de positie van de klager te verstevigen, maar de teneur van mijn betoog is dat daarmee de positie van de verweerder wel erg zwak is. dan heb ik het niet over de rechtzaak zelf, maar over het aangeklaagd kunnen worden. Aangeklaagd worden is hoe dan ook een ingrijpende gebeurtenis. Ik vind dan dat uiteindeelijk 90% niet gegrond is best veel. Mijn betoog ging voornamelijk over het aangeklaagd worden, niet zozeer over de kwaliteit van de tuchtcolleges.
M.D. Oosterhoff
psychiater, THESINGE Nederland
@ coll. vd Pol. Ik heb zeker met mijn blog niet beweerd dat het tuchtcollege onzorgvuldig te werk gaat. Het woord willekeur sloeg niet daarop en was wellicht sowieso niet goed gekozen. Ik heb aan willen geven dat de drempel om te klagen erg laag is. ...Ik snap wel, dat dat is om de positie van de klager te verstevigen, maar de teneur van mijn betoog is dat daarmee de positie van de verweerder wel erg zwak is. dan heb ik het niet over de rechtzaak zelf, maar over het aangeklaagd kunnen worden. Aangeklaagd worden is hoe dan ook een ingrijpende gebeurtenis. Ik vind dan dat uiteindelijk 90% niet gegrond is best veel. Mijn betoog ging voornamelijk over het aangeklaagd worden, niet zozeer over de kwaliteit van de tuchtcolleges.
Anne-Marie. van Dam
Psychiater, AMSTERDAM Nederland
Beste Menno,
Ik bewonder je columns eigenlijk altijd bijzonder: vinger op de zere plek, openhartig en zeer educatief.
Maar ik vind dat je met deze column de plank misslaat. Het tuchtrecht zonder drempel is een belangrijk onderdeel van de gezondheidsz...org. Patiënten zijn toch de minder machtige partij aangezien ze minder kennis hebben, dus is een mogelijkheid om een klacht in te dienen van groot belang. Natuurlijk is het verschrikkelijk en kost het inderdaad slapeloze nachten ( ik ben zelf ook ervaringsdeskundige), maar als je het kunt zien als onderdeel van je werk, scheelt dat misschien. De uitspraken leveren belangrijke jurisprudentie op en zijn normstellend en geven aldus houvast voor de beroepsgroep. Natuurlijk zitten er wel eens miskleunen bij ( zoals bij alle vormen van werk), maar om dat nu de boventoon te laten voeren, lijkt wat overdreven.
Evident onterechte klachten worden in de raadkamer afgedaan zonder zitting. En zoals je al concludeert wat een groot deel als ongegrond afgewezen. Vaak natuurlijk omdat patiënten zich niet realiseren dat dokters een inspanningsverbintenis hebben en geen resultaatsverbintenis. En bij de meeste gegrond verklaarde klachten, denk ik , tja, dat was ook wel een fout.
Kortom: aangeklaagde dokters: trek het je niet te persoonlijk aan, zie het als een onderdeel van het vak en laat je goed bijstaan door een ervaren advocaat.
M.D. Oosterhoff
psychiater, THESINGE Nederland
@v.d. Pol. Kennelijk bent u het met me oneens, maar ik kan uit uw reactie niet opmaken waarmee u het oneens bent. Wat betreft de vraag wat ik wil bereiken: Ik geef uiting aan mijn gevoel, dat de aangeklaagde te weinig beschermd wordt tegen willekeur.... Als 90% van de klachten uiteindelijk als ongegrond worden verklaar dan vind ik dat teveel. Maar goed. We zijn het kennelijk niet eens, zoals wel vaker, Ik waarschuw maar even. Er komt nog een blog over het tuchtrecht.
W. van der Pol
ziekenhuisapotheker en counselor, Delft
Van Fantasy naar Poppenkast. Het begint nu langzamerhand irritant te worden hoe het Tuchtrecht wordt neergezet door Menno. Hoogtijd dat hij plaatsneemt in het Regionaal Tuchtcollege. De genoemde getallen kloppen wel, maar worden in de context verkeer...d gebruikt. Wat wil Menno eigenlijk hiermee bereiken? Ik wil artsen best behulpzaam zijn bij een tuchtzaak teneinde met een zekere meegaandheid een uitspraak van het college met vertrouwen tegemoet te zien. Maar helaas gaan de hakken in het zand met een advocaat als ondersteuning.
M.D. Oosterhoff
psychiater, THESINGE Nederland
Beste Anne-Marie.
Zelf zou ik een klacht niet kunnen ervaren als een onderdeel van mijn werk. Alleen al jouw kritiek op mijn blog trek ik me aan en een klacht zou mij zeker behoorlijk raken. De door het college gegrond bevonden klachten, waarvan in ...hoger beroep minder dan de helft overeind blijft, erv aar ik lang niet altijd als rechtvaardig. Het belangrijkste wat me dwars zit is dat naar mijn gevoel de mensen die alle reden hebben om te klagen dat voor het merendeel niet doen en dat de mensen die klagen voor het merendeel daartoe weinig reden hebben. Ik meen oprecht dat uk oog heb voor het recht van patienten en voor de afhankelijke positie waarin ze zitten. Maar ik betwijfel erg of het tuchtrecht voldoende bescherming biedt tegen evident onterechte klachten. En dat is ook niet in het belang van de terechte klagers.
Maar goed, daarover hebben we kennelijk een andere mening. Ik zal nadenken over wat je gezegd hebt. Ik besef goed, dat patienten vaak erg afhankelijk zijn. ik betwijfel alleen of die patienten baat hebben bij het huidige tuchtrecht
L.A. Claassen
Directeur NFtK,
Wat zijn de percentages als je 1609 klachten afzet tegen het totaal aantal contacten met zorgprofessionals per jaar? Is het dan niet een beetje raar dat je dan nog dat verwaarloosbaar aantal verder uit gaat diepen. Misschien zou het goed zijn drempel...s weg te halen om klachten in te dienen zodat daar door de zorg zich verder kan verbeteren en de regierol van de patient kan worden versterkt.
E.F.G.M. van Glabbeek
Bedrijfsarts, BAKEL Nederland
Wat nog erger is , is als collega's samenspannen met de patiënt.
Zo werd ik onlangs onaangenaam verrast door een collega huisarts en een behandelend psycholoog die ongevraagd een brief naar een werkgever van mij hebben gestuurd met het verzoek de pa...tiënt een andere bedrijfsarts toe te wijzen. Ik mocht van de patiënt niet overleggen met psycholoog en huisarts en vervolgens stuurden beide zomaar een brief naar de werkgever.
Ik heb zelf op het punt gestaan naar de tuchtrechter te stappen om beide collega's aan te klagen. Maar mijn eigen fatsoen heeft het overwonnen ten opzichte van mijn boosheid.
Patiënten die hun zin niet krijgen daar loop ik als bedrijfsarts ook regelmatig tegenaan met dezelfde argumenten als hierboven genoemd.
Ik voel me soms aangeschoten wild
Ik heb een klanttevredenheid bij mij patiënten boven de 8 1/2 en toch raakt me dit steeds weer enorm.
M.D. Oosterhoff
Psychiater, THESINGE Nederland
@ Claassens. U vergelijkt het aantal klachten met het totaal aan interacties en geeft aan dat het dan nog wel meevalt. Dat vind ik een bijzondere vergelijking. Waar het om ging is dat 85% van de zaken uiteindelijk niet gegrond wordt verklaard. en voo...r zover mensen in hoiger beroepp gaan wordt dat zelf 90%. Als een snelheidsmeter in 90% van de gevallen een verkeerde snelheid meet en iemand dus een boete krijgt dan is dat ten opzichte van het totaal aantal verkeershandelingen nog steeds heel klein.
U stelt voor om de drempels te verlagen. Welke drempels? En waar baseert u uw stelling op dat de zorg zich daardoor verbetert? Ik vraag me al af of het huidige systeem de zorg verbetert. Ik ken geen onderzoek die dat aantoont. Waar het altijd om gaat , net als bij screening- is dat je de winst van het verhogen van de pakkans moet stellen tegenover het verlies door de ten onrechte aangeklaagden( vals-positieven). U lijkt voor die laatste "kostenpost" weinig oog te hebben. Ik denk, dat die aanzienlijk is. Als jaarlijks 1400 onder het tuchtrecht vallende mensen bijna een jaar lang in spanning zit omdat er een tuchtzaak loopt, die uiteindelijk ongegrond of niet ontvankelijk wordt verklaard plus alle tijd en moeite om een verweerschrift op te stellen etc dan is dat een aanzienlijke minpost op de balans voor en nadelen. Wat de voordelen betreft: Dat wordt beweerd, maar is er iets wat dat aantoont. Ik lees regelmatig dat artsen aangeven er geen betere dokter door geworden te zijn. Je gaat je meer indekken etc. Is dat betere geneeskunde , of geneeskunde waarin je juridisch sterker staat?
Begrijp me goed. Er zijn zeker mensen die terecht klagen.