Tijd voor de echte crisis
8 reactiesNa het kijken van de documentaire David Attenborough: A life on our planet had ik even een sterke struisvogelgedachte ‘waarom moet ik juist nu net weer leven in de tijd van smeltende gletsjers en polen?’. Gezien het feit dat we als mensheid hier nu al ruim 200.000 jaar zijn, was de voorafkans vrij klein dat dit nu net in mijn centennium moest gebeuren. Helaas, het is toch zo. Bovendien was de voorafkans ook klein dat ík juist van al die miljoenen de winnende zaadcel bleek, nog veel onmetelijk kleiner. En dat is ook gelukt. Liever een leven met smeltende kappen dan geen leven.
Toch heb ik al van jongs af aan al buikpijn over het klimaatprobleem en dat is ook precies de reden dat ik vol goede moed biologie en vervolgens milieukunde ging studeren. Om de wereld te redden. Dat leek me een goed plan. Helaas werd ik op het biologisch centrum al snel gestoord. Elke morgen fietste ik zeven kilometer de stad uit om twaalf uur later weer thuis te komen met de kringen op mijn ogen door de combinatie van slapen en door een microscoop staren. Ik bestudeerde de drosophila tot in den treure zonder maar één woord te wisselen met mijn ‘peers’. Na een maand of acht bleek ik een verdord plantje zonder water. Duidelijk een geval van ‘niet uit het juiste hout gesneden’ en toch meer geschikt voor mensen in plaats van microscopen. Die zeggen wat terug. Idealisme is aardig maar met pragmatisme overleef je beter. Helaas werd die buikpijn over het klimaatprobleem er alleen niet minder van en bovendien zat ik nu in de collegebanken met studenten die waren ingestroomd om ‘mensen te redden’ in plaats van de aarde. Het spreekt voor zich dat wij als dokters ons uiterste best doen voor onze patiënten maar de doelstelling alle ‘mensen redden’ is – zeker als je in de oncologie zit – het beste recept richting een snelle burn-out. Bovendien leidt zo´n irrealistisch doel in de praktijk vaak tot overbehandelende dokters die niet kunnen accepteren dat het nu eenmaal niet altijd gaat lukken. Patiënten begrijpen dat soms beter dan dokters.
Daarnaast blijken wij anno 2020 al helemaal niet meer per se mensenredders te zijn maar steeds meer ook vervuilers en energieverslinders. Even een realitycheck: als dokters veroorzaken wij inmiddels 6 tot 7 procent van de totale CO2-productie met ons energieverbruik. Ook als chirurg zou ik mij moeten schamen als je kijkt naar wat ik aan vuil achterlaat na een kleine ingreep: drie vuilniszakken vol aan niet-verteerbare plastic rotzooi.
De bedreiging van de huidige pandemische crisis staat totaal niet in verhouding tot de klimaatcrisis. Deze leidt ons af waar het eigenlijk om gaat. Wij als dokters zouden juist moeten tonen dat juist wij ook de zorg kunnen verduurzamen. In onze taakomschrijving staat namelijk het bevorderen van de gezondheid van het individu en van de samenleving maar nu blijkt dat we hier juist een negatief effect op hebben.
Mede daarom biedt Milieu Platform Zorgsector eind november 2020 een manifest aan aan de KNMG en de Tweede Kamer. Wij roepen bestuurders en collega-zorgprofessionals op om aandacht te schenken aan het verduurzamen van hun ziekenhuis, zorginstelling of praktijk.
Vindt u het onzin en zit u nu even meer met uw hoofd bij het virus, denk dan even aan alle mondkapjes die nu al onze oceanen ronddrijven en kijk vanavond naar David Attenborough: A life on our planet. Dan heeft u de verhoudingen weer even scherp.
De volgende dag gaat u in uw ziekenhuis aan de slag, maar dan dus ook met de echte crisis.
lees meer van schelto kruijff
Aniek Crombach
SEH-arts, ook Artsen zonder Grenzen, Groningen
Goede blog en bedankt voor de aandacht hiervoor. We zijn in ons medische wereld enorme struisvogels met betrekking tot onze bijdrage aan het probleem. Dat COVID-19 pas het begin is lijkt iets te zijn wat we niet onder ogen willen zien. In het Midden-...Oosten werd ik me bewust van de ernst van de antibiotica-resistentie in de wereld, en dit is echt beangstigend. We zullen veel moeten veranderen aan onze manier van leven willen we al deze crises voorkomen/aanvechten. Ik ben het eens dat wij als artsen zeker een prominentere rol en voorbeeldfunctie zouden mogen aannemen.
Menno Oosterhoff
Psychiater, Thesinge
Helemaal eens. Buukpijnkrijg je ervan als je ziet hoe erg het al is gekomen. Het boek van Attenborough is voor het tweede deel gewijd aan wat we kunnrn doen om het tij te keren. Dat is beter dan verlamd worden door machteloosheid. Ik stel voor dat we... de groene dokters oprichten. Stoppen metvliegen en vlees eten scheelt al enorm en dat kun je zelf doen. Maar geen verplichting. Het moetvoortkomen uit enthousiasme. We moeten met zijn allen de geest krijgen. Corona is niks ergeleken met de ramp die ons bij ongewijzigde koers te wachten staat. Daarmee wil ik niks afdoen aan de corona-ellende. Ik hoop zo dat we ons samen in gaan zetten voor een drastische koerswijziging. En zelfs al zou het te laat zijn. Beter strijdend ten onder dan machteloos afwachten.
Co - J.H. Gadellaa
Huisarts, Nagele
Ook als chirurg zou ik mij moeten SCHAMEN als je kijkt naar wat ik aan vuil achterlaat na een kleine ingreep: drie vuilniszakken vol aan niet-verteerbare plastic rotzooi.
U mag best even mauwen en nu handen uit de mouwen. afterwel:
Niet lullen maar... poetsen,
Niet schamen, maar beleid opzetten met tot doel:
nul infectie overdracht werken én nul emissie en afval-vuil werken.
Kijk eerst waar het plastic uit ons werk kan worden geweerd.
Hergebruik.
Gescheiden afvalstromen overal.
Stop met dat sailen om aan te tonen dat het schoon is.
Denk academicus, Doe iets academicus, eigen ver-antwoord-heid en samen.
Jaap de Vries
Chirurg oncoloog, Groningen
Hi Schelto, ik lees je column nu in Zweden, hier zijn ze al wat meer doordrongen van het echte probleem en doen ze minder panisch over het virus.
Annet Dam
Huisarts, Franeker
Bedankt, goed gezegd.
We redden de mensheid maar niet het milieu. Wat moet een mens zonder aarde.
Laten we lering trekken, meer thuiswerken, minder feestjes, minder shoppen, digitaal vergaderen, digitaal nascholen, digitaal leren,minder verkeer. G...oed voor het milieu !
Henk van Der Pol
psychiater, Heerenveen
Mooi artikel!
Nog even inhakend op die ene zin 'De bedreiging van de huidige pandemische crisis staat totaal niet in verhouding tot de klimaatcrisis': en dan is het zo frappant dat de hele wereld in het geval van corona bereid is tot de meest drasti...sche en absurde maatregelen terwijl diezelfde wereld bij de inderdaad onmetelijk veel grotere dreiging van de opwarming van het klimaat nauwelijks in beweging te krijgen is...
Els van Veen
huisarts, Dalfsen
Dank voor deze nuchtere, Groninger, column.
De coronacrisis ís geen crisis meer. Alleen al die niet-werkende mondkapjes zijn een ramp voor het milieu.
Teken deze petitie:
https://www.nederlandterugnaarnormaal.nl/
Aletta
Arts-microbioloog, Bilthoven
Goed geschreven Schelto, ik maak mij ook veel zorgen over de klimaatveranderingen. Laten we ons gevoel van machteloosheid omzetten tot iets constructiefs!