Suïcide besmettelijk?

In een interview in Medisch Contact met Andrea Walraven-Thissen (expert) werd afgelopen week gesproken over de mogelijke besmettelijkheid van suïcide. In 2010 stond in Medisch Contact al eerder een bericht over een meta-analyse waarin de relatieve risico’s van suïcide onder mannelijke en vrouwelijke artsen werden genoemd: ‘Een bescheiden, maar significant verhoogd suïciderisico voor mannelijke artsen (1,41) en voor vrouwelijke artsen een fors verhoogd risico (2,27)’.

Ik ben momenteel werkzaam als huisarts in opleiding binnen de psychiatrie. Suïcide-inschattingen en -preventie behoren tot de dagelijkse kost. Maar vooral ook het bespreekbaar maken van suïcide. Dat bespreekbaar maken zet ik nu graag voort. Ik loop nog niet heel lang rond in de medische wereld, maar helaas heb ik in mijn jonge artsenjaren toch ook collega’s (onverwacht) bewust zien kiezen voor de dood middels zelfdoding. Als ik op enige wijze mijn steentje kan bijdragen aan het voorkomen van een volgende, teken ik nu meteen.

Dat neemt niet weg dat de woorden van Andrea Walraven-Thissen me aan het denken zetten en ergens zelfs choqueren. Waren deze collega’s besmet met het ‘suïcidevirus’? Zien en horen ze te veel ellende? Is er onvoldoende vangnet en denken ze na enige tijd dat die ene patiënt de oplossing had voor alle problemen? Werkt suïcide als een soort griep? Daar zien we, met name in de winterperiode, tal van patiënten mee. Meestal komen we goed weg en raken we zelf niet van de leg. Een enkele keer raken we zelf ook besmet en liggen we net zo goed gestrekt. Waar dat door komt? Lage weerstand. Chronisch slaapgebrek. Slechte zelfzorg. Geen griepvaccinatie. Pech. Joost, mag het exact weten, maar feit is dat we de dans niet altijd ontspringen. De griep ligt voor de dokter op de loer, ook al ziet degene net zoals diens omgeving dit niet (altijd) aankomen. Totdat hij/zij zich genoodzaakt voelt de praktijk te bellen om zich ziek te melden. Gelukkig dartelt men na een griep meestal een goede week later wel weer rond.

Werkt dit bij suïcide net zo? Het kan jarenlang goed gaan en dan ineens is de maat vol? Lage weerstand. Chronisch slaapgebrek. Geen preventie. Een omgeving die het niet ziet aankomen. Totdat de telefoon gaat en niet de collega zelf, maar een familielid belt met verschrikkelijk nieuws. Degene zal er nooit meer zijn.

Gelukkig is er steeds meer aandacht voor het bespreekbaar maken van mentale problemen en suïcidepreventie, maar ik vraag me af of het alle doelgroepen bereikt. De slechtste patiënten zijn immers artsen. Een beetje gechargeerd, maar voor medisch advies luisteren we al niet naar een collega of onszelf. Laat staan naar publiekelijke medische preventiecampagnes. Ik ben geen onderzoeker of uitvinder. De suïcidevaccinatie zal dan ook niet door mij worden uitgevonden. Maar er is geen onderwerp onbespreekbaar binnen of buiten mijn spreekkamer. Ook daar treft men overigens amper artsen. Dan maar een blog eraan wijden?