Blogs & columns
Blog

Spreken op het NHG-congres

4 reacties

Daar stond ik dan in de coulissen van de Willem Alexanderzaal van het World Forum in Den Haag. Over enkele minuten moest ik op om te spreken over hoe persoonlijk je kunt zijn zonder als hulpverlener uit je rol te vallen.

Toen ik drie jaar geleden begon aandacht te vragen voor de dwangstoornis, wilde ik niet verzwijgen dat ik die aandoening ook van binnenuit ken. Daarom was mij gevraagd iets te vertellen over mijn ervaringen. Tijdens de voorbereiding waren we erop uitgekomen dat het mooiste was als ik direct tot de zaal zou spreken, zonder PowerPoint. Ik had wel een briefje met steekwoorden in mijn zak, maar dat was alleen voor noodgevallen. Twintig minuten spreken uit het hoofd is een hele uitdaging. Voeg daarbij, dat ik mijn verhaal de avond ervoor nog had omgegooid. Bij de generale repetitie die middag had ik gemerkt, dat vooral persoonlijke elementen het meest werden gewaardeerd. Twintig minuten uit het hoofd, 900 mensen in de zaal en een persoonlijk onderwerp. Jullie begrijpen, dat de zenuwen door mijn keel gierden, daar in die coulissen.  

Nou niet dus. Gespannen, dat wel, maar niet ziek van de zenuwen. Niet eens met een bonzend hart in de keel.

Ja, ik vind dat zelf ook ongelooflijk. Jarenlang had ik een enorme performance anxiety, plankenkoorts in gewoon Nederlands. ‘Huh?’, zeg je, ‘je had toch een dwangstoornis?’. Klopt, maar deze angst kreeg ik er cadeau bij toen ik me over de kop had gewerkt. Tijdens een gesprek vloog ik uit de bocht. Ik werd misselijk, het zweet brak me uit en ik kon me niet meer concentreren. Ik veronderstelde een beginnende griep en bleef een paar dagen thuis. Maar daarna deed het zich steeds vaker voor. Ik was toen al een ervaren psychiater, die duizenden gesprekken had gevoerd. Ik voelde me daarin bedreven en in mijn element. Maar ik zat nu binnen no time in de paniekcirkel en ging enorm opzien tegen gesprekken. Anderen begrepen er niks van. ‘Jij praat altijd zo makkelijk en het gaat toch goed?’ Dat klopte allemaal, maar ik was bang voor paniek en black-outs. Dat werd zo erg dat ik een tijd zelfs vreesde mijn beroep niet meer te kunnen uitoefenen.

Stond ik daar nu zo kalm in de coulissen omdat ik mijn angst op eigen kracht met gedragstherapie had overwonnen? Nou nee. Met hangen en wurgen was het me gelukt aan het werk te blijven. Maar elke vorm van spreken in het openbaar bleef lastig, ook al was het maar iets zeggen op een afscheidsreceptie. Ik zag er weken tegenop en de uren ervoor stierf ik duizend doden. Zelfs het stellen van een vraag op een congres was een crime geworden. Hoe kwam ik dan daar nu als spreker verzeild in die coulissen? Dankzij medicatie. Die was ik op een gegeven moment gaan gebruiken voor mijn dwangstoornis. Daar hielp het voor, maar het bleek ook een prettige ‘bijwerking’ te hebben. Langzaamaan drong tot me door dat de spanning voor optreden in het openbaar was afgenomen. De angst voor paniek en een black-out verdween naar de achtergrond. Er keerde een zekere vanzelfsprekendheid voor terug. Ik vertel dit verhaal om te illustreren hoe bepalend je beleving is en hoe die kan veranderen. De medicatie heeft mijn brein gereset naar de fabrieksinstelling, want zo angstig was ik eigenlijk niet van aard. Zoiets kan soms ook met psychologische manieren, maar dat was mij hierbij niet gelukt. En dan is alle kennis en alle verzekering van anderen dat het goed gaat, beslist niet opgewassen tegen het gevoel. Gevoel is veel sterker dan verstand. Iets weten met je hoofd is heel wat anders dan het ervaren met je hart. Ik heb daarom altijd een groot respect voor iemands beleving. Die verander je niet maar even naar believen. Ik prijs me dan ook gelukkig, dat mijn beleving over optreden in het openbaar zo is veranderd.

  • Menno Oosterhoff

    Menno Oosterhoff is (kinder- en jeugd)psychiater eninitiatiefnemer van www.ocdnet.nl en www.ocdcafe.nl. Hij maakt de podcast ‘God zegene de greep’ over de dwangstoornis. Daarover gaat ook zijn boek ‘Vals alarm´ waarin ook zijn eigen dwangstoornis aan de orde komt. Zijn boek ‘Ik zie anders niks aan je’ gaat over psychische aandoeningen in het algemeen.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.