Specialisten als burgemeesters in oorlogstijd - Henk van Gerven
5 reactiesZeven op de tien specialisten zijn voor een prijsplafond voor medische behandelingen, meldde EenVandaag. Betoverd door de mantra dat de kosten in de zorg onbeheersbaar zijn, stelt een meerderheid van de specialisten zijn eed van Hippocrates daarmee in de waagschaal. Dat velen nattigheid voelen, blijkt wel uit het antwoord op de vervolgvraag ‘hoe hoog dat plafond moet zijn’; 60 procent zegt dan geen mening te hebben. Kortom: duikgedrag.
De discussie over het prijsplafond voor een behandeling en rantsoenering van dure behandelingen is niet nieuw. Wel nieuw is dat er nu een meerderheid van specialisten voor blijkt te zijn. En dat is een gevaarlijke ontwikkeling.
Begin jaren negentig stelden, vanwege de schaarste aan beschikbare harten, cardiologen voor harttransplantaties boven de 55 jaar niet meer uit te voeren. Een storm van protest volgde, omdat ouderen werden gediscrimineerd. Niet het medische succes was langer het uitgangspunt, maar een betrekkelijk willekeurige leeftijdsgrens. Omdat het voorstel als niet rechtvaardig werd beoordeeld, verdween het in een diepe la.
Wat zijn de actuele gevolgen als we zouden instemmen met de grens van 80.000 euro per gewonnen levensjaar, zoals de Raad voor de Volksgezondheid & Zorg heeft voorgesteld? 16 procent van de specialisten heeft patiënten bij wie de behandelingen meer kosten dan 80.000 per gewonnen levensjaar. Astrid Nollen, behandeld voor een uitgezaaide kanker, 36 jaar en moeder van drie kinderen, zou er niet meer zijn geweest. Volgens Marcel Levi, bestuursvoorzitter van het Academisch Medisch Centrum, zou voor een aantal hemofiliepatiënten het doek vallen. Tweedeling dreigt, want ongetwijfeld zullen zij die kunnen, de behandeling uit eigen middelen gaan betalen, al dan niet in het buitenland.
Zijn er dan geen grenzen? Ja zeker, maar deze dienen te worden bepaald in de spreekkamer, in samenspraak met de patiënt en zijn familie of vertegenwoordigers, niet willekeurig landelijk bepaald.
Uit de EenVandaag-enquête kwamen ook zaken die meer hoopvol stemmen. Slechts 4 procent van de specialisten zet de kosten van de behandeling op de eerste plaats bij de afweging welke behandeling nodig is. Acht op de tien stelt effectiviteit en verbetering van kwaliteit van leven van de patiënt op de eerste plek.
En 95 procent voelt zich medeverantwoordelijk voor het beheersen van de zorgkosten. Het is verstandig zorgeuro’s niet onnodig uit te geven. Daarbij speelt het handelen van medisch specialisten een belangrijke rol. Het weren van artsenbezoekers, goede naleving van richtlijnen, het voorschrijven op stofnaam en het vermijden van overdiagnostiek kan bijvoorbeeld geld besparen.
En waar het mes in kan en moet, is de prijsstelling van dure levensreddende middelen van de farmaceutische industrie. De farmaceutische industrie boekte de afgelopen vijf jaar gemiddeld een winst van 20 procent. De topman van Bayer, Dekkers, was openhartig. Wij maken kankermiddelen voor westerlingen die het kunnen betalen, ‘niet voor Indiërs’. Sorafenib is in India honderden malen goedkoper dan in het westen. Nederland moet dan ook spijkerhard gaan onderhandelen met de medicijnfabrikanten.
Het is een verkeerde ontwikkeling als specialisten zich opstellen als burgemeesters in oorlogstijd en op de stoel van managers en economen gaan zitten. Het is een griezelige gedachte voor patiënten dat de prijs van een leven een rol speelt in het handelen van de arts. Een patiënt moet erop kunnen vertrouwen dat een arts het welzijn en het belang van de patiënt als leidraad neemt en niets anders. Een prijsplafond voor medische behandelingen? Niet doen!
Henk van Gerven, Kamerlid SP en oud-huisarts
Lees ook:
P.J. Kingma
MDL-arts, LAREN NH Nederland
De benoeming van mijn collega's en mijzelf tot 'burgemeesters in oorlogstijd' door oud-collega van Gerven roept wel wat op.
Persoonlijk kan ik mij goed vinden in het het standpunt van veel specialisten dat er, uitzonderingen daar gelaten, een prijspa...fond moet komen voor medische behandelingen. Dat plafond moet dan niet door de individuele arts in zijn speekkamer bepaald worden maar door het gremium dat ook het gezondheidszorgbudget bepaalt. Dat is uiteindelijk 'de politiek', oftewel onze vertegenwoordigers in de Staten-Generaal. Als individuele leden daarvan, zoals collega van Gerven, weglopen voor die verantwoordelijkeheid, wie is er dan 'burgemeester in oorlogstijd'?
J.J.P. Lamore
chirurg in ruste, NAALDWIJK Nederland
Geachte heer/mevrouw, ik ben zo vrij te reageren op uw informatie over wat heet “het prijskaartje” van de oncologische patiënt. Tal van ethische vragen worden zomaar gepasseerd met het oog op het “economisch rendement”. Dat is naar mijn mening een ...heilloze weg. Elke patiënt verdient het om optimaal behandeld te worden. Dat een buitengewoon kwaadaardige aandoening als het maligne melanoblastoom te behandelen is kan aangemerkt worden als een spectaculaire ontwikkeling in de geneeskunde. En er zullen nog meer van dit soort behandelingen binnen afzienbare tijd worden verwezenlijkt. En op dat moment gaan we ineens op de rem trappen. Iemand die de geschiedenis van de oncologie kent weet welke lange en moeizame weg is afgelegd om hier te komen. En dan plaatsen wij ineens een bordje “verboden toegang”. Dat betekent een blokkade in de ontwikkeling van de oncologische wetenschap !
Veeleer moet de verstrekking van de geneesmiddelen aan een nauwkeurig onderzoek worden onderworpen. Veel medicijnen worden overbodig en overmatig toegediend ! Veel medicijnen worden ook domweg vermorst ! Ook in de prijsstelling kan veel verbeterd worden.
Maar er is nog een ander aspect. Dat ik zelf tot op heden gevrijwaard ben van een ernstige en kosten verslindende aandoening stemt mij tot vreugde. Toevallig heb ík het geluk om in de “prijzen” te vallen. Maar mijn ongelukkige medemens die te maken krijgt met een van deze ernstige aandoeningen heeft daar geen schuld aan en wordt uiteindelijk aangemerkt als “schuldige”. Er moet een mogelijkheid zijn om het risico gezamenlijk te dragen. Ik denk dat nagenoeg iedereen bereid zal zijn om de lasten gezamenlijk te dragen. Ik denk b.v. aan een kleine toeslag op de verzekeringspremie voor iedereen of een fonds wat de belangen van deze patiënten gaat behartigen met steun van andere organisaties. We leven hier in een rijk land en er worden bakken met geld verdiend in minder belangrijke sectoren dan onze gezondheidszorg. Naar mijn mening is het schandelijk om de ernstig zieke patiënt de dupe te laten zijn van onze macht naar nog meer geld.
J.J.P. Lamoré, chirurg in ruste
Mail : lamorevisser@caiway.nl
M. Vasbinder
medico familiar y comunitario, 03725 TEULADA ALIC Spanje
Geheel mee eens met collegae Langendijk en Lamoré. Laten we de discussie, die is aangezwengeld door de minister zelf, stoppen. Zij is te laf om haar werkelijke ideeën openbaar te maken. Dergelijke ideeën zijn een kabinetscrisis waard. Artsen die nu i...n de Raad voor de Volksgezondheid & Zorg zitten en blijven zitten, zouden voor het leven geschorst moeten worden, zoals dat in Amerika gebeurt met artsen die meewerken aan de doodstraf.
P.T.H. Langendijk
Orthopedisch chirurg, LEIDEN Nederland
Stilstaan bij kosten en baten is een vanzelfsprekendheid in een tijd waarin toegang en betaalbaarheid vanmorgen onder druk komen te staan. Dat geldt zeer zeker voor de oncologie maar ook in de neonatologie en transplantatie geneeskunde. Kosten worden... echter voor 2/3 opgesoupeerd door sdrie aandoeningen! HVZ, COPD en Diabetes. Bij deze aandoeningen ruim 50% voorkomen worden door veranderingen in leefstijl en eetgewoonten. Daar zou de politiek zich op moeten richten. Maar met een minister van Tabakzaken die in een vorige kabinetsperiode Europees ontmoedigingsbeleid overboord gooide en het dossier nu veiligheidshalve geparkeerd heeft bij haar staatssecretaris gaan wij dit nooit realiseren. Overigens heeft van Gerven zelf ook al last van het Stockholm syndroom. Het duikgedrag dat hij de medisch specialisten verwijt duit erop dat hij die verantwoordelijkheid al weer van zich afschuift. Een oh zo bekend Haags trucje.
R.W. Kreis
chirurg n.p./zorgonderzoeker, BEVERWIJK Nederland
De discussie over de invoering van een prijsplafond voor de behandeling van patienten, moet breed gevoerd worden. Het is verontrustend dat dit onderwerp "geïsoleerd" wordt besproken zonder dat de verspilling in ons zorgsysteem daarbij wordt betrokken.... Immers, na de invoering van het DBC/DOT-zorgstelsel zijn de (administratieve-)kosten explosief met 20% gestegen. Hoe kun je over een zorgplafond spreken als de verzekeraars bijna 500 miljoen per jaar uitgeven om klanten te trekken en de lobby-kosten van zorginstellingen 1 miljard per jaar bedragen? Zo zijn er nog wel wat uitgaven die de aandacht verdienen, voordat over zorgplafonds moet worden gedacht. Beperkingen in de zorg, zullen de verspilling nooit kunnen compenseren. Medisch specialisten dienen zich dit te realiseren.