Shared conviction making - Carel Hulshof

Het jaar 2015 is door minister Schippers uitgeroepen tot ‘het jaar van de transparantie’. In een tijd van toenemende erkenning van het belang van patiëntenparticipatie en gedeelde besluitvorming (shared decision making) is dat op zichzelf mooi, maar onderdeel van die nieuwe transparantie is nu kennelijk ook het tornen aan het medisch beroepsgeheim. Er is inmiddels het nodige gekrakeel losgebarsten over het uitgelekte bericht dat de ministeries van Volksgezondheid, Justitie en Sociale Zaken werken aan een wetsvoorstel waarin, in geval van verdenking van fraude, verzekeringsartsen en medisch adviseurs dossiers van patiënten zouden moeten overhandigen aan justitie.

De voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Verzekeringsgeneeskunde, Jim Faas, reageerde verontwaardigd, net als de KNMG, die aangaf dat als dit wetsvoorstel wordt ingediend bij de Tweede Kamer, zij daartegen in verweer zal gaan. Martin Buijsen, hoogleraar recht & gezondheidszorg aan de Erasmus Universiteit, noemde het wetsvoorstel in een interview met Trouw ‘ronduit totalitair’ en riep artsen op hierover moord en brand te schreeuwen. Daar zijn de meeste artsen veel te netjes voor, maar zelfs in komkommertijd is het duidelijk dat dit voor velen toch echt een brug te ver is.

Om met Salman Rushdie te spreken: ‘Is er dan niets meer heilig?’ Nou, het medisch beroepsgeheim dus niet. Daarin staat de Nederlandse overheid blijkbaar niet alleen. Volgens een Medisch Contact-bericht van 6 augustus eist nu de Amerikaanse regering van de artsen die destijds (rond 1996) bij Lance Armstrong betrokken waren bij de behandeling tegen kanker, inzage in zijn medische dossiers. Ook hier is het ‘money that matters’. Men wil in een rechtszaak sponsorgeld van een overheidsbedrijf (Armstrong reed bij zijn eerste Tourzeges voor US Postal) terughalen. Het is te hopen dat (ook?) hier de betreffende artsen voet bij stuk houden en het weigeren.

Artsen zijn geen opsporingsambtenaren en bovendien is het in dit geval voor de waarheidsvinding niet eens nodig. Armstrong heeft bij diverse gelegenheden bekend dat hij zich ook al rond 1996 met doping heeft ingelaten. Zijn voormalige vriendin, de Amerikaanse zangeres Sheryl Crow, zong ooit: ‘Are you strong enough to be my man?’ Zeven, inmiddels afgepakte, Tourzeges en het gebruik van epo hielpen daar waarschijnlijk niet bij, maar met het antwoord van Armstrong op die vraag van Crow heeft niemand iets te maken.

Transparantie in de zorg is goed maar van het medisch beroepsgeheim, overheid, blijf je af!

Carel Hulshof