Rust roest

In het Westen hebben wij een ‘bed centered’ georganiseerde vorm van gezondheidzorg. Ondanks een allergie voor onnodige Engelse woorden wordt mij steeds meer duidelijk wat deze term eigenlijk inhoudt.

In mijn ziekenhuis is het nog steeds gebruik, ondanks ernstige beddendruk, de patiënt een dag voor een operatie op te nemen. Vanwege de tertiaire verwijsfunctie en de complexe aandoeningen komen mensen van ver en blijft dit fenomeen logistiek lastig uit te bannen. 

In de ochtend is er al een opnamegesprek, waarna de coassistent nog komt voor het onderzoek en als slotstuk komt aan het einde van de dag de chirurg bij je langs. Patiënten worden dus de hele dag bezig gehouden. We zeggen het met niet zoveel woorden maar eigenlijk wordt van hen verwacht dat ze op de afdeling zijn en vooral blijven; dicht bij hun bed. Dan kunnen we ze vinden. Niet zelden kruipen patiënten al onder de wol al op de dag voordat ze überhaupt behandeld zijn.

Als Nederlandse dokter ben je gewend dat de patiënten rondom jou georganiseerd zijn en niet andersom. Als ik aan het einde van de dag op de afdeling kom voor een preoperatief gesprek en de bewuste patiënt is aan de wandel, merk ik bij mezelf af en toe zelfs lichte irritatie. Waar is mijn patiënt?

Het begint al met de visite, dan liggen ze allemaal klaar in bed te wachten totdat de dokter is langs geweest. Het eten komt ook langs bij het bed, net zoals de medicatie, alle medisch consulenten en de rest van de optocht zoals fysiotherapeuten, diëtisten, pijnconsulenten, voedingsdeskundigen en geestelijk verzorgers. Het trekt allemaal langs het bed als een 24 uur durend toneelstuk.

En de patiënt? Die beweegt dus vrijwel niet in een ziekenhuis. Gemiddeld beweegt een patiënt in een ziekenhuis ongeveer vijf minuten per dag. Te veel rondlopen over de gang is ook onwenselijk, want daar lopen ze in de weg en blokkeren ze de karren die… juist onderweg zijn naar de patiënt.

Voor de uitkomsten is het dramatisch. Zeker bij de ouderen, het overgrote gedeelte van onze clientèle, verdampt de spiermassa bij zo weinig beweging in een rap tempo. And you know what they say. Muscles, they’re just like money: easy to spend but hard to earn. Bovendien komt er nog eens bij dat onze ijver met sondevoeding vrijwel niet wordt beloond. Eiwitten komen niet in de spieren bij tekort aan beweging… Kun je dus net zo goed niet geven.

Dit moet dus helemaal anders. Over tien jaar komt de opgenomen patiënt langs bij de dokter op de afdelingspolikliniek voor de visite, haalt zijn eigen broodje op en trekt zelf zijn eigen medicatie uit de afdelingsautomaat. Er is een centrale keuken waar je je eigen hapje kunt maken en je bed klap je pas ’s avonds uit. We organiseren de afdelingen niet meer op aandoeningen maar op de performancestatus; een lig-afdeling, een bed-stoelafdeling en een afdeling zonder bedden.

En komt u op bezoek? Dan gaat u niet meer met de bekende klapstoel naast het bed zitten, maar wordt u ingezet om een looptraining te geven. Daar mag u wat mij betreft morgen mee beginnen.

Rust roest.