Rijpe hersenen zijn geen garantie voor een weloverwogen beslissing

In het parlement gaan momenteel stemmen op om voor belangrijke beslissingen de leeftijdgrens flink te verhogen. Te denken valt aan zwanger worden, trouwen, een studie kiezen, een huis kopen of in het leger gaan. Er leven ernstige zorgen over het aantal jongeren dat na uitgezonden te zijn, terugkeert met een PTSS. Volgens de parlementariërs hebben nieuwe wetenschappelijke inzichten duidelijk gemaakt, dat de huidige leeftijdgrens van 18 jaar is achterhaald. De hersenen zijn dan nog lang niet uitgerijpt en dat vergroot de kans op onjuiste beslissingen. Iemand van 18 kan echt niet beslissen of je wel het leger in kunt, waar je leert andere mensen te doden. Gedacht wordt aan een verhoging van de minimumleeftijd voor het nemen van ingrijpende beslissingen naar 25-30 jaar. Er is onenigheid over de vraag of dit ook moet gelden voor het stemrecht. Partijen die veel stemmen krijgen van jongeren voelen daar weinig voor.

Omdat na een zekere leeftijd de scherpte er wel afgaat, het overrijpe brein, werd ook een bovengrens geopperd, maar dat voorstel kreeg geen enkele steun.

Bovenstaande is verzonnen. Dat had je wel door toch? Maar toch, in de huidige onrust over euthanasie bij mensen met een psychische aandoening gaan stemmen op die pleiten voor een minimumleeftijd van 25 of zelfs 30 jaar. Dat gaat in tegen de euthanasiewet, want de memorie van toelichting zegt: ‘Met betrekking tot minderjarigen overwoog de Raad van State in zijn advies van 10 februari 1999 dat ook bij minderjarigen het oordeel des onderscheids aanwezig kan zijn om tot een verantwoord en weloverwogen verzoek om euthanasie te komen.’

Ook in de euthanasiecode en in de richtlijn Levensbeëindiging op verzoek bij mensen met een psychische stoornis is een paragraaf opgenomen over minderjarigen.

Het idee van de leeftijdsverhoging op basis van de rijpheid van het brein geeft blijk van een misvatting. Het gaat niet om de rijpheid van het brein, maar om het vermogen weloverwogen beslissingen te nemen. Sommige mensen met volledig uitgerijpte hersenen nemen nog steeds heel domme beslissingen. Ik ken er wel een paar. De wetgever heeft dat goed begrepen. Die stelt niet een rijp brein als voorwaarde, maar een vrijwillig en weloverwogen verzoek. Je moet niet kijken naar het apparaat (het brein) maar naar de output (al dan niet een vrijwillig en weloverwogen verzoek). In zijn algemeenheid stellen dat iemand jonger dan 25 of 30 niet tot een weloverwogen verzoek in staat is, dus niet wilsbekwaam is inzake een euthanasieverzoek, is onzin.

Ook blijkt dat steeds vergeten wordt dat zorgvuldigheid twee kanten heeft. Het idee van leeftijdsverhoging komt voort uit de angst te snel euthanasie te verlenen. Maar het gaat helemaal voorbij aan de ellende die het kan veroorzaken als je het te laat doet. Het kan betekenen dat iemand jarenlang ondraaglijk lijdt of dat iemand zelf een eind aan zijn leven maakt. In 2023 maakten 280 mensen onder de 30 een eind aan hun leven.¹ In datzelfde jaar werd 22 keer euthanasie verleend vanwege een psychische aandoening.²

Je zult maar ondraaglijk en uitzichtloos lijden en te horen krijgen dat je dat nog jaren moet volhouden omdat dat mensen met een uitgerijpt brein beter lijkt. Het is ook een enorme discriminatie van psychische aandoeningen. Ik neem tenminste niet aan dat ook jongeren met ongeneeslijke kanker die vanwege ondraaglijk lijden verzoeken om euthanasie moeten wachten tot hun 25ste.

In de prullenbak met dit idee.

Dit is de eerste van twee samenhangende blogs. De volgende gaat over uitzichtloosheid.

Denk je aan zelfdoding? Bel 0800-0113 of chat op 113.nl

Voetnoten

1. Meest mannen, namelijk 202
2. Meest vrouwen, namelijk 17