Profiling

Dienst op Aruba. Ik word gebeld door de Nederlandse spoedarts op de SEH over een patiënt die stevig van achteren is aangereden. Matige klachten van hoofd- en nekpijn. Geen afwijkingen bij neurologisch en chirurgisch lichamelijk onderzoek. De CT’s van het hoofd en de cervicale wervelkolom zijn al gemaakt en normaal beoordeeld door de radioloog. Ze zegt dat ze de patiënt maar naar huis wil laten gaan. Ik zeg dat ik het daarmee eens ben, maar op voorwaarde dat goede geruststelling, pijnstilling, uitleg en een actief oefenadvies wordt gegeven.

Ik heb langdurige klachten na whiplash altijd de meest interessante SOLK gevonden, omdat er dat acute moment is. Ik vermoed dat het einde van de epidemische verheffing van whiplash na de jaren tachtig ervoor heeft gezorgd dat er niet verder onderzoek is gedaan naar de psychosomatische oorzaken van die (lichamelijke!) klachten. Ik heb in 2008 een boekje over whiplash geschreven dat u uw patiënten met klachten na whiplash zou kunnen aanraden (ISBN 9789085065326). Het beleid zoals ik hierboven voerde, is zoals we in 2008 in de richtlijn hebben vastgelegd, al waren we duidelijk minder snel met het verrichten van een CT-scan. Ik denk nog steeds dat we met dit beleid veel chronische klachten kunnen voorkomen. In Nederland. Want hier heb ik nu al meermalen een patiënt ontmoet die bij controle in het geheel geen moeite heeft gehad met de revalidatie na een klassiek whiplashongeval.

De meeste mensen op Aruba hebben enigermate Indiaanse genen en soms zijn mensen opvallend berustend en afwachtend, zoals je van Indianen mag verwachten. Als een Arubaan zichzelf in nare omstandigheden vindt, zal hij uiterlijk een afwachtende houding aannemen en zijn lot met kalmte dragen. Je hebt hier ook Filipijnse, Surinaamse, Haïtiaanse mensen en Zuid- en Midden-Amerikanen. Verder mensen van Santo Domingo en een grote groep Engelstaligen die voor de LAGO-raffinaderij naar Aruba zijn gekomen. Allemaal hebben ze hun eigen reden om zich niet te storen aan een whiplash. Het zijn over het algemeen geen verwende mensen. Dat is anders bij de Amerikanen en de Nederlanders, die wel degelijk lelijk kunnen schrikken van lichamelijke klachten.

Omdat ik zelf Nederlander ben, kan ik me goed verplaatsen in de gespannen mens met symptomen van een vastlopende nek, slapeloosheid, concentratieproblemen en autonome verschijnselen die nu eenmaal kunnen volgen op een achteraanrijding. Wij kunnen daar minder goed tegen. Ik beschouw het werken onder deze multiculturele omstandigheden als inzichtgevend. Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten zijn altijd mede sociocultureel bepaald. Ik ga dus proberen om mijn beleid bij SOLK te profilen naar achtergrond.

Nog een anekdote om mijn leerproces inzake socioculturele differentiatie te beschrijven:

Komt een Venezolaanse mevrouw op mijn spreekuur. Ze heeft MS en gebruikt onderhoudsmedicatie daarvoor. Maar ik zie geen MS bij anamnese, onderzoek en aanvullend onderzoek. Ik denk: O jee, hoe moet ik haar uitleggen dat ze moet stoppen met de medicatie? Ik luister goed, kijk haar na en vraag een nieuwe MRI. Pas dan durf ik haar te zeggen dat ze beter kan stoppen met de medicijnen. Ik had nu ongeloof verwacht, maar deze mevrouw dankt God met luide stem, grijpt mijn beide handen en kust ze. Ze slaat kruizen en geeft kushandjes naar het plafond en door het raam naar de hemel. Zoiets heb ik als neuroloog in Nederland nog nooit meegemaakt.