Pijnbestrijding: laten we niet doorschieten
6 reactiesDe maatschappij verandert. We mogen geen pijn meer lijden. De dood moet een aangename ervaring worden. En dokters mogen geen fouten meer maken.
Eerst was er slechts ‘angst’ voor alles wat met hormonen te maken heeft. Ik voerde regelmatig gesprekken met jonge vrouwen die geen pil meer wilden slikken en het liefst ook geen hormoonspiraaltje wilden. ‘Doe mij maar het koperspiraaltje, die hormonen zijn niet goed voor mij.’ Niet veel later moest ik hem dan weer verwijderen vanwege de toename van het bloedverlies dat toch ook wel weer hinderlijk was. Uiteraard had ik daar van tevoren netjes voor gewaarschuwd. Maar ook daar verandert de maatschappij in. Het shared decision making wordt steeds vaker een patient decision making. Wat ik niet per definitie erg vind, zolang ik er geen kwaad mee doe.
Maar nu. De discussie verplaatst zich. Het gaat niet alleen over de hormonen. Het gaat nu ook over de pijn die gepaard kan gaan met het plaatsen van een spiraaltje. De pijnbestrijding bij spiraalplaatsing wordt dan ook onder de loep genomen, zie het artikel: ‘Pijnbestrijding bij spiraalplaatsing onder de loep’.
Als enige vrouwelijke dokter in twee mannenpraktijken plaats ik met enige regelmaat een spiraaltje. Ik heb nog geen vrouwen actief horen vragen naar een lokale verdoving en tot op heden doe ik dat ook niet. Onwil? Zeker niet. Maar het is vooralsnog niet bewezen effectief en laten we vooral oppassen dat we niet doorschieten. De keuze voor een spiraal is een vrijwillige keuze. Dat is iets anders dan een gebroken pols met standsafwijking die weer op zijn plek gezet moet worden of een pneumothorax waar een drain in moet.
Tot overmaat van ramp lees ik, in een niet nader te benoemen blad, dat de Tweede Kamer zich ermee gaat bemoeien. De Kamer? Jawel, de Kamer. Laat de Tweede Kamer zich alsjeblieft focussen op zaken die we als dokter niet zelf op kunnen lossen. Ik noem maar een ggz-wachtlijst. Fusies die niet lukken. Medicatie die niet vergoed wordt. Agressie jegens zorgverleners. En zo kan ik nog wel even doorgaan.
Is het dan niet invoelbaar dat sommige vrouwen graag meer pijnstilling zouden hebben gehad voor een spiraalplaatsing? Natuurlijk wel. Maar niet iedere (vrijwillige!) medische behandeling is pijnloos. Voor we het weten moeten we Emla-zalf smeren voor iedere spuit die we zetten. Of moeten we patiënten van tevoren Voltaren-emulgel laten smeren bij het onderzoeken van hun knie. Of mogen we een bloeddruk boven de 200 niet meer meten, omdat de manchet dan pijnlijk hard oppompt.
Laten we onszelf en ons handelen vooral steeds kritisch bekijken en zo nodig bijsturen (ook als dat nodig is bij spiraaltjes), maar soms is het ook een kwestie van even op de tanden bijten.
Meer van Arianne Beckers-Bruls
L.M.M. Beun - van der Schriek
Revalidatiearts, Culemborg
Ja laten we niet doorschieten, maar laten we ook niet te conservatief blijven in het motto "vroeger ging het ook zo". Ik lees dat u geen vrouwen heeft gehad die er actief naar vragen, maar als arts hoort u toch ook u patiënt goed voor te lichten, zod...at zij een weloverwogen keuze kan maken? Het "even pijn doen" wordt vaker gezegd, maar is echt niet bij iedereen hetzelfde en het als arts gaan bagatelliseren zou ik ontraden. Ik vind het persoonlijk een goede ontwikkeling dat de klachten die vrouwen ervaren serieuzer worden onderzocht en gekeken wordt naar passende behandelingen.
E. Wannee
Forensisch arts, Apeldoorn
Als man zal ik nooit weten hoe het voelt om een spiraaltje geplaatst te krijgen. Maar als mijn tandarts een vulling moet vervangen dan is ze verbaasd dat ik daarvoor geen verdoving wil. Dat doet even pijn ja, nou en? Een kwartiertje later loop ik flu...itend de straat weer op. Moeten we alle ongemak categorisch uit onze levens verdringen? Hoe meer we dat doen, des te zwaarder zal het ons vallen als we toch eens echt met pijn geconfronteerd worden, bijvoorbeeld bij een ongeval. We zijn dan verleerd om met pijn om te gaan.
P.G.E. van Eijsden
huisarts, Ede
Ook ik plaats als huisarts ontzettend veel spiralen. En - net als bij de tandarts - is dat bij de ene patient veel pijnlijker dan bij de andere. Toch zeggen de meeste vrouwen mij dat het achteraf meeviel en dat het minder erg was dan alle horrorverha...len die ze gehoord hadden.
Wat mij zorgen baart, is dat jonge vrouwen zo bang gepraat worden voor deze veiligste vorm van anticonceptie met relatief lage hormoonbelasting. Ze worden ook al bang gepraat voor het gebruik van hormonen en aan het eind van het liedje gebruiken ze vaak helemaal niets.
Als pijnstilling de norm wordt, is de handeling dan uit te voeren in de eerste lijn? Lopen de kosten binnen of buiten het eigen risico dan zo op voor patiënten, dat de spiraal onbereikbaar wordt voor jonge vrouwen met een kleine beurs? Deze discussie is aangezwengeld door een patiëntenorganisatie voor anticonceptie en abortus. Heeft die organisatie een betrouwbare steekproef gedaan naar patiënten ervaringen? Of verzamelen zich bij zo'n organisatie nu juist die patiënten voor wie de plaatsing onhoudbaar pijnlijk was. Let wel: die pijn was reëel, maar geldt in mijn beleving niet voor de meerderheid van de patiënten
A.J.M. Huisjes
Gynaecoloog, Apeldoorn
Ik waardeer de bijdragen van collega Beckers doorgaans erg, maar hier wil ik toch even een kanttekening maken.
Het plaatsen van een IUD bij een niet recent bevallen vrouw kan hevige pijn en heftige vagale reacties veroorzaken. De vergelijking met... een eenvoudige injectie is bagatelliserend. Vergelijking met een niet-verdoofde tandarts-behandeling waarbij geboord wordt is meer op zijn plaats. 20-30 jaar geleden gebeurde dat doorgaans zonder verdoving, tegenwoordig doorgaans met verdoving. Pijnbestrijding voor leed dat alleen door vrouwen wordt geleden loopt historisch gezien achter op pijn die door iedereen geleden kan worden.
Daarnaast is de vraag hoe vrijwillig anticonceptie is, als je het alternatief bekijkt. En ook voor vrijwillige cosmetische ingrepen wordt gewoon verdoving gegeven.
Laten we vrouwen de opties met voor- en nadelen voorleggen, zodat ze zelf kunnen beslissen, in plaats van dat artsen dat voor hen doen. Want zo hoort het.
M.D. Oosterhoff
Psychiater, Thesinge
Ik heb er geen verstand van, maar deze reactie komt op mij genuanceerd over. Doorschieten....Tja, vergeleken met heel vroeger is alles wat we doen doorschieten. Maar leed voorkomen wat voorkomen kan worden zonder veel moeite ..ik heb daar geloof ik g...een problemen mee. Het is net als de orthodentist. Ook niet perse nodig maar we sturen onze eigen kinderen er wel allemaal naar toe.
J.M. Keppel Hesselink
pijnarts np, Bosch en Duin
Helemaal to the point. We schieten massaal door. Goede Blog!!!