Blogs & columns
Emile Keuter
Emile Keuter
2 minuten leestijd
Blog

Pijn is nooit chronisch

7 reacties

Volgens de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) is een inhaalslag nodig omdat artsen met een kennisachterstand kampen op het gebied van chronische pijn, terwijl dat ‘de meestvoorkomende ziekte in Nederland is’. Zie ‘Anesthesiologen: ‘Artsen weten te weinig van chronische pijn en moeten aan de bak’ van 18 oktober jl. Heel goede reactie van collega De Feijter bij dit bericht.

Nu kunnen we zoveel en dan krijgen we dit: hebben drieënhalf miljoen Nederlanders chronische pijn. Ja, als je chronische pijn definieert als pijn die langer dan drie maanden aanhoudt, dan hebben veel mensen het inderdaad. Natuurlijk hebben al die mensen niet altijd pijn. Zelfs de allerergste centrale pijn, zoals fantoompijn of bijvoorbeeld de neuralgiforme pijn bij een ruggenmergbeschadiging, komt in golven. Chronische pijn als syndromaal concept is wel behulpzaam, maar de vlag dekt de lading niet. Pijn is nooit chronisch.

Chronische pijn is geen handige naam, maar langdurig leven met ongemak is erg ingrijpend. Iedereen met langdurige episodische pijn voelt de transitie naar een chronisch pijnsyndroom. Je gaat anticiperen, vermijden, overbelasten, slecht slapen. De stemming daalt, want zoals acute pijn zich verhoudt tot angst, zo hangt chronische pijn samen met depressie. Eerdere ervaringen, psychosociale omstandigheden, die eerder geen probleem leken, worden belangrijker. Dat multimodale proces van centrale sensitisatie leidt tot een lagere pijndrempel, waardoor pijnsignalen versterkt binnenkomen. De vicieuze cirkel, bekend van SOLK, dient zich aan. En hier wijzen de pijnbehandelaars op een kennishiaat. Wij moeten dan amitriptyline voorschrijven.

Ik geloof er niets van dat huisartsen een kennisachterstand zouden hebben. Volgens mij probeert iedereen conventionele pijnstillers en morfine tot een minimum te beperken en bij zenuwpijn antidepressiva en anti-epileptica te geven. Ik denk veel meer dat pijnbehandelaars krampachtig vasthouden aan de gedachten aan neurotransmitters, blokkades en stimulatoren en dat het vooral niet zo mag lijken dat chronische pijn psychisch is. Terwijl dat voor huisartsen impliciet is. Chronische pijn is psychosomatisch en somatisch soms onvoldoende verklaard. Ik denk dat het veel meer usance moet zijn dat bij pijnbehandeling vanaf het begin ook gekeken wordt naar de kans op chronische pijn bij deze specifieke patiënt en dat daarnaar gehandeld wordt.

Daar hoort dus bij dat vrouwen eerder in aanmerking komen voor mentale begeleiding dan mannen. Want zoals altijd hebben vrouwen veel meer kans op zo’n beeld dan mannen. En zoals altijd is het een raadsel waarom dat zo is. Nu ik af en toe mensen help met hypnose, begin ik te begrijpen wat hier aan de hand is. Pijn is onbewust emotioneel vaak gekoppeld aan een eerder psychotrauma en meisjes en jonge vrouwen hebben veel meer kans op angstige, grensoverschrijdende ervaringen dan jongens. Mannen zijn de daders, vrouwen zijn de slachtoffers. Mannen zijn oververtegenwoordigd in de gevangenis, vrouwen ontwikkelen gemakkelijker chronische pijn.

Ook van Emile Keuter

neurologie
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • J.M. Keppel Hesselink

    pijnarts np, Bosch en Duin

    Chronische pijn bestaat gewoon. Dat weet ik uit mijn eigen lichaamservaring. Ik kreeg voor het eerst pijn in mijn rug tussen mijn schouderbladen toen ik 17 was, en ondanks 100 therapeuten loop ik nu nog steeds met dezelfde pijn rond. Ik doe yoga, qig...ong, veel sport, zwem, beweeg de hele dag, maar de pijn blijft. Het is structureel en hangt samen met een structurele scoliose. Een lichte weliswaar maar wel altijd pijn. Soms minder en soms meer. Hoe meer ik beweeg hoe minder pijn, maar ik kan niet 24 uur bewegen, hoewel ik behoorlijk fanatiek ben en zelfs yoga docent geworden ben. Dus: mijn ervaring is dat pijn levenslang kan zijn. Ik zou dat chronisch noemen. Ik ik ben pijnarts...lol misschien vandaar ook. Maar ik leef 100% met die pijn, de pijn stoort me niet in mijn functioneren. Ik zie het als een aansporing om super actief te blijven met mijn lijf. En dat doe ik. De chronische pijn is in die zin een maatje geworden. En sort of somatisch verklaarbaar. Alhoewel er velen rondlopen met een milde scoliose die geen pijn lijken te ervaren. Ik kan van mezelf na vele jaren wel zeggen dat het niet psychosomatisch is. Dat er geen emotioneel trauma achter zit. Maar ja, ik ben ook een man!

    [Reactie gewijzigd door Keppel Hesselink, Jan op 07-11-2024 15:19]

    • E.J.W. Keuter

      neuroloog, Aruba

      Jij hebt dus wel veel pijn maar geen chonisch pin syndroom. Ik denk dat ik vergelijkbare pijn heb, ook levenslang, en ook geen chronisch pijn syndroom. En als bewegen helpt, zou ik niet spreken van chronische pijn. Zoals ik schrijf, komt het altijd i...n golven. Dat komt omdat pijn een alarmsymptoom is en dus per definitie acuut, niet chronisch. Wel chronisch recidiverend. Ik zie geen reden iets te veranderen in mijn tekst. Hrt brvestigt allemaal wat ik schrijf.

  • Arts, Utrecht

    Hier een praktiserend arts met chronische rugpijn. Zelfs mannelijk, dus gelukkig wordt ik niet gelijk onder de psychische groep geschaard.

    Wat mij enorm verbaasde en zorgen baard. Na een verwijzing pijnpoli krijg je te horen dat het opiaatvrije pi...jnpolis betreft. Met andere woorden: meneer, komt u maar terug als u 6 maanden gestopt bent met alle opiaten.

    Want.. die opiaten slik ik voor de lol? Zonder enig onderzoek of alternatief moet ik stoppen met het enige wat mij op de been houdt.
    Dat is logischerwijs niet haalbaar

    Gelukkig in een prive kliniek met logischerwijs eigen bijdragen (want levenlang fentanyl is zo goedkoop a 1200 euro per maand) wel gehoord worden. MRI laat duidelijke oorzaken zien en nu wordt ik fatsoenlijk behandeld. Zowel als mens als somatisch met de juiste blokkades en kan er langzaam begonnen worden met afbouw fentanyl.
    Beter voor mij als mens. Maar ook beter voor de zorgkosten.

    Begin dus eerst eens met afschaffen van opiaatvrije pijnpolis. Dan kan je eens rustig onderzoeken waar pijn door komt.
    Daarnaast is elke pijn chronisch na een verwijzing huisarts. Immers is er geen specialist in dit land die binnen 3 maanden tijd heeft om een patiënt te zien. Dus kamp je per definitie met chronische pijn.
    Daar valt wellicht ook al enorme winst te halen.

    En haal dat stigma van vrouwen er eens af. Pijn zit echt niet "tussen de oren". Vast bij een klein deel wel. Maar neem alsjeblieft elke patiënt opnieuw serieus en sluit elke somatische oorzaak uit voor je het op psychiatrie gooit. Scheelt ook daar onnodige wachtlijsten voor patiënten die eigenlijk somatische klachten hebben maar waar de specialist stiekem geen zin in heeft.

  • W.G.H. Oerlemans

    Neuroloog met aandachtsgebied Pijn, Soest

    Beste Emile,
    Natuurlijk hebben mensen met chronische pijn wél altijd pijn!
    Wat door de IASP bedoeld wordt met deze definitie is dat het langer dan 3 maanden hebben van pijn, leidt tot veranderingen in het pijnsysteem en daardoor in het hele leven ...van het individu.
    De pijn die dát doet beschrijf je overigens prima. Helaas noem je die pijn psychosomatisch en "SOLK", wat ondertussen (gelukkig) achterhaalde termen zijn.
    De huidige term is ALK en die is er onder andere om het stigmatiserende "het is dus psychisch" weg te nemen. Dat is hard nodig omdat patiënten zich onterecht slachtoffer en onnodig veel en vaak schuldig voelen. Het maakt ze nóg zieker!

    Als dan ook dokters dus nog steeds denken (én zelfs zeggen) dat het "allemaal trauma is" , of "het dan wel tussen de oren zal zitten" gaat er dus nog steeds iets grondig mis.
    Dat is niet alleen dom reductionisme van de complexiteit, maar het is ronduit kwetsend en stigmatiserend.
    Als ik vrouw zou zijn en zeker als ik zou moeten lijden aan chronische pijn, zou ik jouw column als grensoverschrijdend ervaren. Een nuancering hier lijkt me op zijn plaats.

    Willem Oerlemans, neuroloog met aandachtsgebied Pijn

    • E.J.W. Keuter

      neuroloog, Aruba

      Lees het nog eens over, want wat u mij in de mond legt, zeg ik helemaal niet. Een psychosomatisch beeld als een chronisch pijn syndroom ontwikkelt zich door de pijn te mengen met de omstandigheden. Waarom zou je je daarvoor schamen? Ik beschrijf juis...t dat we dat allemaal hebben. En als iets gevoelig is voor omstandigheden en psychische gesteldheid dan is het onze pijndrempel. Waarom voelt een bokser geen pijn in de ring? Waarom trainen Tibetaanse monniken op weerstaan van pijn? Waarom kennen we het gezegde dat de ergste pijn de pijn is die men vreest. Kom nou. Bent u zover afgedreven van het gewone leven? Pijn is een slarmsignaal en dus per definitie acuut. Hebt u nooit gemerkt dat u sommige mensen niet kan behandelen? En wat doet u dan? Empathisch hummen en de dosis verhogen? Get real.

  • J.C. Elders-Kemna

    Huisarts

    Ik vind het nogal wat om bij vrouwen gelijk een psychotrauma als oorzaak te geven. Er zijn andere hormonen bij betrokken. Zoals in de podcast te horen is van de huisartsen podcast over man en vrouw verschillen. Er is een verschil in hormonen bijv tes...tosteron en dus pijnperceptie. Dus niet alles is perse psychisch… ik denk dat er nog te weinig onderzoek naar is gedaan en dat het niet allemaal moet worden afgescheept als psychisch.

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.