Blogs & columns
Yolande de Kok
Yolande de Kok
2 minuten leestijd
Blog

Personeelskrapte: zetten we robots of medepatiënten in?

1 reactie

Ik las over een psychiatrische kliniek waar patiënten die ‘hun verstandelijke vermogens goed onder controle hebben’ zorgen voor degenen met zwaardere psychologische problematiek en in ruil daarvoor wat zakgeld krijgen.

Ik denk aan de inzet van patiënten uit het penitentiair psychiatrisch centrum als assistent-schoonmaker. Het is een baan die wordt geambieerd, vanwege de status en de mogelijkheid om vaker uit cel te zijn en iets om handen te hebben. Maar schoonmaakhulp in de gevangenis is nog iets anders dan de inzet van patiënten als hulpverpleegkundige.

De praktische en morele bezwaren tegen dit laatste springen natuurlijk direct in het oog. Denk aan verantwoordelijkheid en beroepsgeheim, maar ook aan de machtspositie die de meewerkend patiënt zou krijgen, of aan de druk die medepatiënten op hem of haar zouden kunnen uitoefenen.

Zou de inzet van patiënten in tijden van personeelskrapte ook mogelijkheden kunnen bieden? Denk aan ervaringsdeskundigen, die ook ooit patiënt zijn geweest en die na een scholing worden ingezet om een behandelteam te versterken, waarbij de gedachte is dat ze enerzijds een team meer bewust kunnen maken van de positie van de patiënt en dat ze anderzijds meer ingang hebben om de patiënt te motiveren tot behandeling.

De inzet van een ervaringsdeskundige is natuurlijk iets heel anders dan de inzet van opgenomen patiënten.

We wensen allemaal een toekomst waarin de zorg geen tekorten meer kent en gemotiveerd personeel tot aan het pensioen in vaste dienst bij zorginstellingen blijft, maar het is niet reëel om dit op korte termijn te verwachten.

De artificiële intelligentie zal ons helpen. Dossiers maken, ontslagbrieven schrijven en informatie opzoeken zullen onze schermtijd verminderen. Een goed geprogrammeerde robot die de second opinions bij verlengingen van zorgmachtigingen verzorgt, zou een aanzienlijke besparing op psychiateruren betekenen. En hoe onwenselijk de beoordeling door een robot ook klinkt: in de praktijk is de second opinion door een onafhankelijk psychiater grotendeels het evalueren van de argumenten van de behandelend psychiater, iets waar niet heel veel artificiële intelligentie voor nodig is.

Ook bij zorgtaken kunnen robots de handen uit de mouwen steken. De eerste zorgrobots zijn al ingezet en kunnen patiënten helpen om hun dag te structureren of om een terugval bijtijds te signaleren. Zo is de zorgrobot Tonnie (door een patiënt eventueel anders te noemen) in dienst gekomen bij GGZ Oost Brabant.

De inzet van robots zal ook vragen oproepen, maar is verre te verkiezen boven de inzet van patiënten als hulpverpleegkundigen.

De psychiatrische kliniek waar patiënten die ‘hun verstandelijke vermogens goed onder controle hebben’ zorgen voor degenen met zwaardere psychologische problematiek en in ruil daarvoor wat zakgeld krijgen, wordt beschreven door de recente Nobelprijswinnaar Han Kan, in haar roman De vegetariër (zie voor een korte recensie van deze roman de rubriek Media en Cultuur van deze week). Ik heb geen idee of zoiets in klinieken in Zuid-Korea gebeurt. Die kliniek kan heel goed fictie zijn, maar wel een fictie die aan het denken zet.

Meer van Yolande de Kok

werk
  • Yolande de Kok

    Yolande de Kok is psychiater. Op haar vrije dagen is zij graag met haar hond in de duinen.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • L.H. Vogelpoel-Sie

    Medisch Specialist

    Of kunstmatige intelligentie (AI) een vloek of een zegen voor de zorg zal worden, hangt sterk af van de gegeven input en de gestelde doelen voor en tijdens de ontwikkeling daarvan. Betrek daarom zorgverleners en hun patiënten vanaf het begin bij de ...ontwikkeling, vraag daarbij wat ze nodig hebben om de zorg goed te kunnen verlenen resp. te ontvangen, en dan zal het vast een zegen worden. Doe je dat niet, dan kan het zo maar ook een vloek worden.

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.