Blogs & columns
Blog

‘Overschot? Jullie blijven lekker opleiden’

6 reacties

Hoera. De vlag ging uit. Na een hoop discussie was ook het besef in mijn beroepsvereniging ingedaald dat we het simpelweg niet meer kunnen maken om volop chirurgen te blijven opleiden. Dus stap één op weg naar een geloofwaardige oplossing van het probleem is dan de instroom aanpakken. Dat klinkt heel makkelijk, maar was het niet. Na een heel proces van wikken en wegen, overleg met het Capaciteitsorgaan, is dan eindelijk besloten de daling in 2023 in te zetten. Tot zover het goede nieuws.

Dan gaan de bestuurlijke radartjes lopen. Dat betekent dat een dergelijk besluit vanuit de werkvloer moet worden voorgelegd aan BOLS. De missie van BOLS is en ik citeer: ‘Goed en doelmatig opleiden van artsen met het oog op ontwikkelingen in de zorgvraag en de arbeidsmarkt.’ BOLS verdeelt de opleidingsplaatsen over het land en laat zich daarbij adviseren door het veld. Althans op papier.

Het probleem dat wij als dokters hebben, komt ook weer in BOLS naar voren. Er zijn zes plaatsen in BOLS waarvan twee voor dokters en vier voor bestuurders. En besluiten worden genomen in meerderheid. Dat is lekker voetballen, vier tegen twee. Wij als dokters worden natuurlijk helemaal scheel getikt, van het kastje naar de muur. Inspraak zeker, maar alleen op papier.

Dat is dus ook wat er gebeurt in dit dossier. Lief hoor, dat jullie minder chirurgen willen opleiden, maar daar gaan jullie helemaal niet over. Jullie moeten gewoon mensen opereren. En snel een beetje bij voorkeur. Laat het denkwerk over de arbeidsmarkt nou maar aan ons over. En weten jullie wat wij besluiten? Jullie blijven lekker opleiden. Geen chirurg minder in 2023.

Er is genoeg gezegd over het moreel van collega’s zonder baan. Over dromen die uiteenvallen, gezinnen die gespleten worden en de miljoenen aan belastinggeld die dat kost. Ik vind het een voorrecht om opleider te mogen zijn, het is de mooiste baan die ik me kan wensen. Maar ik word intrinsiek doodongelukkig als ik nu met onze zesdejaars aiossen toekomstplannen moet gaan maken. Dat is overigens ook een essentieel verschil: de vier bestuurders uit BOLS hoeven nooit toekomstplannen te maken met zesdejaars aiossen. Ook die bestaan namelijk alleen op papier.

Wat er nu overblijft, is wat mij betreft simpelweg durf, regie en solidariteit. Durf omdat we nu als chirurgen tegen BOLS moeten zeggen dat we dit niet accepteren. Dat wij het niet uit te leggen vinden aan onze collega’s dat we bij een enorm overschot rustig blijven opleiden.

Regie betekent daarna ook dat we het niet gaan doen. Wij als chirurgen hadden bedacht om minder op te leiden, nota bene in overleg met het Capaciteitsorgaan, en daar blijven we bij.

Ten slotte solidariteit: dat betekent geen weke knieën krijgen onder bestuurlijke druk; wij niet als chirurgen maar dit probleem geldt ook voor andere specialismen. Niet stiekem toch even die extra dokters opleiden in een regio waar het wel lekker is om een paar extra aiossen te hebben. Omdat we verantwoording moeten afleggen aan bestuurders.

Ik spreek iedere week wel één of meer jonge collega’s met een droom. Een droom om chirurg te worden en chirurg te kunnen zijn. Dat zijn nou precies de enige mensen aan wie ik voornemens ben verantwoording af te leggen.

Lees ook
  • Marijn Houwert

    Marijn Houwert is werkzaam als traumachirurg in het UMC Utrecht. Hij vindt opereren best leuk, draagt de opleiding een warm hart toe en schrijft af en toe een artikel.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • P.M. Netten

    internist en opleider ziekenhuisarsten, 's-Hertogenbosch

    Naast de Nederlandse Vereniging van Heelkunde hebben ook andere wetenschappelijke verenigingen aangegeven dat men minder specialisten wil opleiden dan wordt voorgesteld. Dit terwijl BOLS vast wil houden aan de 968 instroomplaatsen voor 2023. De oplos...sing voor dit probleem is het toekennen van instroomplaatsen aan de opleiding ziekenhuisgeneeskunde.

    Sinds 2014 is deze profiel opleiding officieel erkend door het College Geneeskundig Specialisten en heeft VWS de opleiding gesubsidieerd tot 1 november 2021. Momenteel zijn er 78 ziekenhuisartsen werkzaam in 19 ziekenhuizen en zorginstellingen. Er zijn 9 opleidingsklinieken, die grotendeels de opleiding van momenteel 27 aios ziekenhuisgeneeskunde zelf betalen.

    Per brief aan VWS d.d. 31-08-20 hebben NFU, FMS en NVZ aangegeven dat de ziekenhuisarts een potentiële meerwaarde heeft. “De ziekenhuisgeneeskunde sluit aan bij meerdere projecten gestart met subsidie van VWS, zoals: juiste zorg op de juiste plek - het stimuleren van netwerkgeneeskunde - preventie en gezondheid. Deze projecten vragen in principe om meer generalisten in de zorg - de ziekenhuisarts is bij uitstek een generalist en is daarmee een goede optie voor meer kwaliteit op generalistische zorg, meer/beter netwerken en coördinatie tussen zorgprofessionals en aandacht voor preventie. Daar waar hierop ziekenhuisartsen worden ingezet zijn er positieve ervaringen.
    Verder laat de corona crisis zien dat een flexibele inzet van generalisten belangrijk is. De ziekenhuisarts is zo’n generalist die de zorg voor patiënten binnen de organisatie van het ziekenhuis coördineert, in contact met patiënten, familie, de afdeling en de diverse andere zorgverleners.”

    Gelijktijdig werd wel gesteld dat opname in de beschikbaarheidsbijdrage niet ten koste zou mogen gaan van het aantal op te leiden medisch specialisten door het opleidingsfonds. Nu verschillende opleidingen een lager aantal dan beoogde aios willen opleiden, ligt het voor de hand om deze instroomplaatsen alsnog toe te kennen aan ziekenhuisgeneeskunde.


    Rijk Gans, UMC Groningen
    Paetrick Netten, Jeroen Bosch Ziekenhuis

  • niet-praktiserend chirurg, Den Haag

    Deze samenstelling van het bestuur, het vier-tweetje dat resulteert in overtal van niet-artsen, is waarschijnlijk geen toeval, al weet ik bij god niet hoe dit tot stand is gekomen. Ik vrees dat wij bij de geboorte van deze BOLS of niet hebben opgelet... of onder een juk zijn doorgegaan. Ik vrees het laatste. En ik vrees dat er een al in de jaren ’70 van de vorige eeuw gestart scenario achter schuilgaat. Dat scenario was (en is): breek de macht van medici over bestuurlijke zaken betreffende gezondheidszorg. Een tweede doel was: kortwiek de honoraria. Beide is goed gelukt. Dat laat de BOLS zien, dat laat het norm-inkomen van €220.000 (grofweg gelijk aan het gemiddelde nominale inkomen van alle medisch specialisten tezamen in de jaren ’70, dus van 50 jaar terug, met destijds onderling wel flinke verschillen) en dat laat het voortdurend snoeien in de arbeidsovereenkomst AMS zien. Gewoon doorgaan met opleiden vergroot de druk op die inkomens en ook op het beetje bestuurlijke macht dat artsen nog rest, want die jonge collega’s zullen met (weer) minder tevreden zijn wanneer zij maar mogen werken.

  • L.V. de Vries

    Gepromoveerd basisarts, Arnhem

    Raak stuk. Ik heb veel jonge klare vrienden en vriendinnen die inderdaad constant in onzekerheid zitten.

    Maar wat mij betreft is alleen minder chirurgen (en specialisten in het algemeen) opleiden niet de enige of echte oplossing. Zoals collega Mit...ra al zei: het gaat ook om de werkcultuur. Nog altijd bestaat er een soort heldhaftigheid als het gaat over de vele uren die worden gewerkt. "Wij deden het ook, dus jullie kunnen het ook." Er zijn veel oudere stafleden die geen FTEs willen inleveren voor jonge collega's, want hypotheek, tweede huis, studerende kinderen, etc. Ja, er is wel iets van een shift gaande in de nieuwe generaties, maar die gaat (wmb te) langzaam.

    En dan heb je ook nog het probleem van de (im)populariteit van bepaalde vakken. Zo is er een ernstig tekort aan bijvoorbeeld psychiaters en specialisten ouderengeneeskunde. Terwijl het overduidelijk is dat onze populatie steeds ouder wordt (en overigens ook steeds meer geestelijk overbelast).

    Dus ik denk dat het zit in wat voor soort dokters we op willen leiden. Wat voor studenten laten we toe middels decentrale selectie? Waar ligt de nadruk op in het curriculum (ik heb nog nooit één college van een specialist ouderengeneeskunde gehad)? Hoe gaan we om met werkcultuur, werkdruk, parttime werken, banen delen, etc? Er wordt veel over dit soort thema's gepraat, maar er verandert (nagenoeg) niets!

  • J.B.E. Hulshof

    GGZ-arts, Wolfheze

    @ collega Mitra: helemaal met u eens. Het is niet juist als de beroepsgroep zelf het stuwmeer aan jonge klaren laat toenemen en net doet alsof ze daar zelf niets aan kan doen. Normalisering van de werkweek moet binnen de beroepsgroep voldoende priori...teit krijgen. Een beter evenwicht tussen "leven om te werken" en "werken om te leven". Dat betekent: een beetje inschikken om meer plaats te maken voor jongere, energieke en talentvolle collega's binnen de maatschappen/vakgroepen. Beschouw het als een luxe die je kunt en ook moet aangrijpen om voor jezelf het werk aantrekkelijker te maken. Binnen b.v. de psychiatrie is het probleem juist omgekeerd. Hadden we maar een (klein) stuwmeertje aan jonge klaren...

  • L.W. Brouw

    Huisarts, IJsselmuiden

    Age of stupid overal. Kiezen met ons gedrag en met moed de juiste belangen volgen. Goed plan. I’m in

  • P.J. Mitra

    arts en jurist, medisch adviseur, Schaijk

    Prachtig en illustratief artikel hoe het probleem van de (tot nomaden opgeleide / werkloze) jonge klaren dreigt niet te worden opgelost als 'het veld' (de beroepsgroep) het niet zelf oplost. Dit geldt natuurlijk niet alleen voor de chirurgie.

    Het ...zou goed zijn als er een nieuwe opvatting komt over hoe het werk als arts, met name in het ziekenhuis, eruit moet zien. Niet als 24/7 arts met dienst na al overdag te hebben gewerkt of een heel weekend lang, maar een baan met een vast omlijnd aantal werkuren per week, dat best part-time mag zijn, net als de rest van Nederland.

    De wondere wereld gaat voor je open. Daglicht zonder ruit ertussen. Je gezin en andere naasten meer zien en wat leuks met ze doen in plaats van de eerste woordjes missen want au-pair nodig. Meer tijd voor hobby's. En voor de bottom-line maakt het niet eens zoveel uit met progressieve belastingen. Het belangrijkste: je haalt er jonge klaren mee uit de werkloosheid en geeft ze wat je zelf ook belangrijk vindt: honkvastheid en zekerheid. Prachtig toch? Waar wachten we nog op?

    Voor deze mensen kwam het helaas te laat, maar voor anderen kan het voorkomen worden:
    https://www.groene.nl/artikel/24-uur-per-dag-dokter-nee-bedankt

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.