Opnemen
4 reactiesHet werkt. Omdat de minister heeft gezegd dat iedereen gerust zijn of haar consult kan opnemen doen patiënten dat steeds vaker. Misschien ook wel als wij het niet weten – dat kan ik niet nagaan – maar het komt steeds vaker voor dat een patiënt zijn telefoon inschakelt om het verhaal van de dokter thuis nog eens na te kunnen luisteren. Ik kan me herinneren dat er in de tijd van de muziekcassette in Amsterdam al eens een proef is gedaan waarbij mensen een cassettebandje meekregen dat ze thuis konden afspelen. Die mensen konden aangetoond meer reproduceren van de medische uitleg en dat werd als een groot voordeel gezien. Nu zijn volgens een enquête nogal wat artsen bang voor opname van het consult. Ik vermoed dat de angst voor iets wat zo logisch is als het opnemen van een consult samenhangt met het cynisme dat alle berichtgeving over de gezondheidszorg in Nederland kleurt.
Nederlandse artsen zijn vogelvrij en ziekenhuizen zijn dekmantels voor allerlei onrecht en leugens. We zijn allemaal bang beschadigd te raken, omdat we zien dat het iedereen zomaar kan treffen. In het nieuws, bij de inspectie, het tuchtrecht, op het internet. Je moet als arts in deze tijd nogal moedig zijn.
Misschien moeten er dingen worden geregeld, zoals toestemming en auteursrecht, maar verder ben ik voor opnemen van de wijze woorden die ik spreek. Ik stuur mijn patiënten allang een kopie van mijn brief aan de huisarts als het enigszins moeilijk wordt en ik heb in de afgelopen jaren al ontelbare keren in de spreekkamer gezegd dat aantekeningen maken en op de terugweg met iemand napraten over het consult belangrijk zijn voor het begrip. Ik vind de stap naar een geluidsopname of een filmpje niet zo groot. Dat soort dingen helpen je om zorgvuldig te formuleren en goed te luisteren. Ik lees dat artsen vinden dat patiënten dingen die op het geluidsbestand te horen zijn anders interpreteren dan ze bedoeld waren. Mijn advies zou zijn om de dingen dan zo te zeggen als ze wél bedoeld zijn. Leer dat met een geluidsopname als hulpmiddel. Propageer het opnemen van de conclusies en luister de opnames af en toe terug. ‘Pak uw telefoon maar even, want ik ga nu iets belangrijks zeggen.’
Blijf wel nadenken. Het gaat immers om intieme informatie, medische data. Degene die dat soort informatie deelt in familiekring of op het internet moet zijn verantwoordelijkheid kennen. Echte gevaren zie ik eigenlijk alleen bij patiënten met psychiatrische aandoeningen, vooral persoonlijkheidsproblemen.
Maar misschien is een letterlijke weergave van het gesprek ook dan uiteindelijk minder beschadigend dan een diskwalificatie op een patiëntenforum, zorgkaart of sin.nl.
W. van der Pol
Ziekenhuisapotheker, Delft
Triagegesprekken van de huisartsenposten worden al standaard opgenomen. Verder lijkt me dat er nog wat ervaring nodig is met opnames. Gaan terugspoelen om eea beter te formuleren? Moeten alle gesprekken opgenomen worden of anders geen? Wanneer fragme...nten ontbreken, die essentieel zijn?
J.T te Gussinklo
Voormalig Internist, ZWOLLE
Mooi verhaal. Ik deel de positieve kijk en hoop dat het op de beschreven manier kan blijven gaan. Maar toch een kanttekening. Audio=Data. Met alles wat daar bij hoort. Onlangs ben ik mij dat extra bewust geworden bij een workshop.
In wezen is het m.i.... niet iets anders dab beeldmateriaal of tekst.
https://www.linkedin.com/pulse/audiodata-jan-taco-te-gussinklo
Anne-Marie van Dam
Psychiater, AMSTERDAM Nederland
Fijn, eindelijk een positief geluid. Ik ben het geheel met je eens. Wat is er mis mee met het opnemen van je goede weloverwogen deskundige gesprek. Wat zijn nu echt de problemen die kunnen ontstaan?
Ook bij mensen met persoonlijkheidsproblematiek kan... opnemengoed zijn, juist. Ze zijn geneigd om van gesprekken maar een deel te onthouden en uit zijn verband te halen. Goed dus een opname.
Als psychiater kan ik ook iedere psychiatrische diagnose op begrijpelijke manier uitleggen aan mijn patienten. De uitleg dat er sprake is van persoonlijkheidsproblematiek is vaak juist een opluchting en geeft herkenning.
Dus wat mij betreft: opnemen? Doen, bij iedereen!
M.D. Oosterhoff
psychiater, THESINGE Nederland
Het gebeurt niet zo vaak dat je door iets wat je leest een heel andere mening krijgt. Ik tenminste niet, maar misschien is dat mijn gebrek aan flexibiliteit. Maar deze blog is een uitzondering. Ik was zelf bezig met een blog hierover maar die moet ik... nu herschrijven. Dit blog liet me zien dat ik het verschijnsel "opnemen van het gesprek" te eenzijdig heb bezien. Ik keek er naar vanuit het idee dat het vooral gedaan werd uit wantrouwen, terwijl een hulpverlenersrelatie niet kan bestaan zonder vertrouwen en dat niet te vervangen is door een juridische of zakelijke overeenkomst. Maar daarmee val ik zelf in dezelfde kuil, want dan wantrouw ik het motief om het op te nemen. Dat iemand mijn woorden zo waardevol vindt dat hij ze nog eens wil naluisteren had ik uit het oog verloren. Ik zie nog wel wat haken en ogen, maar ik ga het verschijnsel anders benaderen. Ik liet me teveel leiden door "tuchtvrees" en het gevoel dat we wel een heel makkelijk doelwit zijn, "vogelvrij" zoals je noemt. Dat los ik niet op met wantrouwen. Dus in principe mag iedereen alles opnemen. Ook al moet ik nog wel een oplossing ervoor vinden hoe je als hulpverlener niet verkrampt en natuurlijk blijft als je weet dat alles wat je zegt in de intimiteit van een gesprek eenzijdig openbaar gemaakt kan worden. De volgende stap is natuurlijk de videoopname. Maar intimiteit en privacy zijn in het huidge internettijdperk aan verandering onderhevig. Mensen zetten dingen op internet, die ze vroeger nog niet aan hun intimi toevertrouwden. In elk geval bedankt voor de paradigmashift die dit blog bij mij teweeg bracht.