Onveilig thuis
3 reacties‘Ik wil graag hulp in mijn relatie, zeker als het gaat om het vrijen. Dat gaat niet zo goed. Ik denk dat dat komt omdat ik, door mijn ouders, op mijn 13de de prostitutie in gegaan ben.’
Voor me zit een prachtige jonge vrouw van begin 20 die me vriendelijk aankijkt. Ik voel een intens verdriet en een gevoel van ‘gemist hebben’ naar boven borrelen en de tranen springen in mijn ogen.
Haar hele familie is patiënt bij mij in de praktijk. Al jaren. Toen zij 13 was, was ik ook al haar huisarts. Ik kijk haar aan en weet gewoon niet wat ik moet zeggen, blijf stil en worstel met mijn emoties. Ze ziet toch dat ik geraakt ben, en zegt dan: ‘Maar dokter Dijkzeul, dat hoeft u zich niet aan te trekken, hoor. U kon het echt niet weten, ik heb het nooit willen vertellen.’
En ik vraag me af hoe het mogelijk is dat ik dit gemist heb; nooit signalen heb gehad of niet heb gezien. Dit meisje heeft vanaf haar 13de geen kind meer kunnen zijn. De mensen die haar hadden moeten beschermen en veilig hadden moeten houden, hebben haar heel ernstig in de steek gelaten. En terugdenkend? Ik weet het niet, ik zie het niet, ik heb het niet gezien. Altijd vriendelijk, vrolijk, een open blik met mooie bruine ogen. Geen gekke dingen, geen vaginale klachten, geen soa’s, niet zwanger op de tienerleeftijd, wat in mijn wijk toch echt regelmatig voorkomt. Geen ruzies thuis of tekenen van mishandeling. En toch ook altijd het gevoel gehad goed in contact met haar geweest te zijn.
Huisartsen missen heel vaak tekenen van huiselijk geweld en seksueel misbruik. Voor een deel geloofde ik dat zeker, deels omdat je je niet kunt voorstellen dat die aardige meneer of mevrouw zoiets zou doen bij zijn of haar kind. Maar een stemmetje in me zei, dat als je een goede relatie had met je patiënten, er misschien voldoende vertrouwen zou zijn, dat die kinderen dan toch bij je zouden komen. Misschien met een smoesje, een klacht, waardoor je eraan zou denken, en ze zou kunnen helpen.
In twee zinnen was dat hele beeld aan gort geslagen. Ik voelde alsof ik enorm tekortgeschoten was in mijn zorg voor haar, alsof ik haar in de steek had gelaten. En het lukte me niet om dat gevoel van me af te schudden. Dus sprak ik het uit: ‘Ik had je daar zo graag mee willen helpen, er voor je willen zijn.’ Dat wist ze wel, maar ze had zelf besloten het niet te bespreken. En ook nu wilde ze niet dat ik haar ouders erop aan zou spreken, dat regelde ze allemaal zelf wel. Maar misschien wist ik wel iemand die haar kon helpen met intimiteit in een normale relatie.
Ja dat wist ik wel. Met een grote glimlach bedankte ze me, drukte mijn hand en herhaalde nogmaals dat ik me niet druk moest maken.
Ontredderd bleef ik achter, beetje dom starend naar de dichte deur.
meer van Marieke Dijkzeul
Emile Keuter
Neuroloog, Aruba
Wow!
Wendy Wolfe
Huisarts, Venhuizen
Beste Marieke,
Je coloums zijn ieder keer over essentiële en emotionele onderwerpen in ons vak en deze keer ben ik in tranen. Wat herkenbaar dat gevoel er te willen zijn voor de mishandeld, misbruikt of verwaarloosd kind. Vijfentwintig jaar speur ik... en vraag ik naar problemen van dit aard en nog niet tegen gekomen. Alleen achteraf als het achter de rug is of men volwassen is. Hier kan uren over filosoferen, hoe bescherm je kinderen als ze er niet over vertellen?
Wim van der Pol
Apotheker niet praktiserend, Delft
Deze casus leent zich bij uitstek voor een intervisiegesprek met collegae. De gedachte is om het mogelijke zelfverwijt naar de oppervlakte te brengen. Of concreet: hoe leer je (slim) intimiteitsvragen te stellen.