Ongewenst kleinkinderloos

Je kijkt me met diepbedroefde ogen aan. Sterker nog: ik heb zelden droeviger gezien. Je komt uit een groot gezin. Zelf heb je drie kinderen op de wereld mogen zetten.

Die drukte heb je altijd als prettig ervaren. Wanneer je hierover praat, is er een korte opklaring. Gevolgd door oprechte trots. Waar ons gesprek met een ijzige stilte begon, ben je nu ineens een spraakwaterval. Ze zijn goed terechtgekomen. Allemaal een dak boven het hoofd. Een succesvolle baan. Een liefdevolle relatie. Gezond. En ze zijn gelukkig. Wat wenst een moeder zich nou nog meer? Meteen daarna weer die diepbedroefde blik. En die ijzige stilte. Je grootste wens ontbreekt in dit rijtje. Er is geen kleinkind. Om uiteenlopende redenen hebben je kinderen geen kinderen gekregen. Het is niet dat je geen liefde krijgt of voelt van je eigen kinderen. Integendeel zelfs.

Het is ook niet dat je het ze kwalijk neemt. ‘Het leven loopt zoals het loopt.’ Maar jeetje, wat had je graag een kopietje van je eigen kinderen in handen gehad. Opnieuw achter een kinderwagen gelopen. Iedereen gevraagd en ongevraagd foto’s laten zien van alle eerste keren. Op lopen scheppen over alles wat ze al zouden kunnen. Maar bovenal. Weer iemand om je over te bekommeren. Die het nog niet allemaal zelfstandig kan. Te mogen vertroetelen en verwennen. Die je uit het niks een grote glimlach of een knuffel geeft. Gewoon een beetje liefde. Tederheid. Helaas is het je niet gegund.

We hebben het er samen over. Ik stamel wat. Want ja, wat kan ik hier nou op zeggen? Neem een parkiet of kanarie is niet het advies waarop je zit te wachten. Bovendien volstrekt misplaatst. Het aanbod van een maatje van de Zonnebloem of een wekelijks kopje koffie in de Huyskamer voelt ook niet helemaal op zijn plek. Al mijn tinnetjes, prammetjes en pammetjes evenmin. Opeens voelt zelfs de stralende foto van mijn eigen dochter op mijn bureau verkeerd.

Ik zie dat jij de foto ook ziet. Ik kijk wat verontschuldigend. De ijzige stilte wordt wederom onderbroken. ‘De jouwe?’, vraag je me. Ik kan nou eenmaal niet zonder trots over mijn dochter praten dus antwoord ik volmondig ja. Mijn dochter wordt onderwerp van gesprek en je blik klaart op. ‘Dit is wat ik nou even nodig heb. Mag ik nog een keertje terugkomen om het over je dochter te hebben?’, vraag je me.

Even was ik het vergeten. We zijn als dokter geen pil of spuit. We zijn gewoon een medemens. Blijkbaar was dat voor jou nu genoeg. Ik kan het ongewenste kleinkinderloosschap niet oplossen. Maar als verhalen over mijn dochter die diepe droefheid (deels) uit je blik kunnen wegnemen dan deel ik ze graag met je. Soms moet je een beetje persoonlijk worden om een helpende hand te kunnen bieden. Zo heeft mijn dochter een heleboel surrogaat opa’s en oma’s. Die stiekem een beetje mee genieten.