Niet te filmen

Onlangs verschenen twee opvallende persberichten.
6 november. Het Rode Kruis doet een oproep: stop met filmen van ongelukken, ga liever helpen. 45 automobilisten kregen een bekeuring toen ze een ongeluk op de A58 filmden of fotografeerden. Eerder die week filmden omstanders door een ruit van een restaurant hoe een man werd gereanimeerd.

7 november. Ambulancepersoneel in heel Nederland krijgt kogel- en steekwerende vesten en helmen. Alle regionale ambulancediensten nemen het advies van Ambulancezorg Nederland over om beschermende kleding aan te schaffen.

Die beschermende kleding is om het personeel te beschermen tegen terreur, staat er verderop. Maar wie zijn hier de terroristen? Ambulancemensen zijn de laatste jaren regelmatig slachtoffer van agressie en geweld door omstanders. Logisch dat ze zich daartegen gaan beschermen. Ze moeten wel. Maar waarom zijn sommige omstanders zo agressief? Je gaat toch geen ambulancepersoneel molesteren? Die mensen doen alles om een leven te redden! Wat wekt dan toch die agressie op?

Dat ligt voor de hand! Die ziekenbroeders en zusters lopen hinderlijk door het beeld. Sta je daar als omstander met je telefoon een lekker ongeluk te filmen, gaat zo’n eikel van een witjas voor je lens staan. Dan zou je ‘m toch? Of je staat bij een lekkere scene waar bloed uit vloeit, gaan ze zo’n slachtoffer dat in de kreukels ligt inpakken, optillen en wegdragen! Weg scene. Balen!

In MC 46 wordt dat treffend in beeld gebracht met een cartoon. Hulpverleners zijn op straat aan het reanimeren. Een filmende omstander roept: ‘Hou maar op. M’n telefoon is leeg!’ Alsof de reanimatie voor hem in scene is gezet.

Verplaats je eens in die filmers. Ze hollen van de ene scene naar de volgende en proberen overal wat mee te pikken. Telefoon altijd mee. Natuurlijk doen ze zelf niks in die scenes, dat zou alleen maar verstorend werken. Ze leggen die scenes vast zodat ze thuis kunnen nagenieten. Ze sturen hun rampfilmpjes naar hun vrienden. Die liken dat en dat geeft nog meer genot. Zo is het ongevalsleed goed voor een cyclus van genot en leedvermaak. Een milde vorm van sadisme. Ze doen de slachtoffers toch geen pijn? Ze genieten op veilige afstand. Beter om een helpende hand toe te steken? Nee, daar zijn ze niet voor opgeleid. Trouwens, ze hebben niet om het ongeluk gevraagd. Het komt toevallig op hun weg. Dan mag je dat toch filmen? Daar doe je toch niemand kwaad mee?

De toeschouwers van het toneel des levens doen er alles aan om aan hun gerief te komen. Gewonden of doden, het kan niet erg genoeg zijn. Wie het toeschouwersplezier bederft, kan een pak rammel krijgen. Ambulancemensen zijn spelbedervers. Mutatis mutandis zijn brandweermensen dat ook. Sta je lekker lust te beleven aan een brand die je misschien wel zelf met kunst en vliegwerk hebt aangestoken, komt daar een vent met een waterslang even jouw plezier bederven. Dat pik je toch niet?

Het verschil met de virtuele wereld van de geweldsgames is maar klein. In die games zijn de toeschouwers van net, nu zelf de spelers, de actoren van het geweld. Hier knallen zij hun virtuele tegenstanders bij dozijnen neer. Er vloeit bloed en de lichaamsdelen vliegen alle kanten op.  Dat alles om meer punten te halen, of een hoger level te bereiken. Zo dwing je bewondering af bij je game mates. Want het is pas echt lekker als je het samen doet.

Ongevalsslachtoffers filmen voor je plezier. Ik vergelijk het met het maken van kinderporno. De mens die wordt gefilmd is machteloos. Verkeert in een noodsituatie. Niet te filmen toch?