Nee! Ik wil géén sluitende afspraken!
1 reactie‘Ah, dat is fijn om te horen’, zei de gemeenteambtenaar. We hadden een gesprek over een mogelijke regeling voor de medische zorg voor Oekraïense vluchtelingen in onze gemeente. ‘Laten we daar sluitende afspraken over maken.’ Nee! zei ik. Niet sluitend! We gaan lekkende, luchtdoorlatende, niet goed sluitende afspraken maken. Ongeveerafspraken gaan we maken. Ademende, rammelende met ducttape aan elkaar geplakte afspraken.
Want sluitende afspraken, dat is heel fijn voor beleidsmakers, directeuren, ambtenaren, rapportenschrijvers en andere mensen die kaders bepalen. Maar als er iets is waar ik in de dagelijkse zorg door gehinderd wordt, dan is het een stelsel van sluitende afspraken die verhinderen dat er geïmproviseerd mag worden. Want hoe goed het in die rapporten vol sluitende afspraken ook beschreven is, het blijven theoretische bespiegelingen over hypothetische situaties in een aantal voorstelbare varianten, die in de praktijk altijd nét weer anders blijken te zijn. En als je dan met je beste bedoelingen je virtuele rol ducttape pakt om een quick fix te regelen, is er altijd wel een ambtenaar, kwaliteitsfunctionaris of een juridisch geschoold iemand die zegt dat dát niet volgens de sluitende afspraken was!
Een prachtig voorbeeld van een sluitende afspraak was dat glucoseteststrips die over de datum waren, niet meer mochten worden gebruikt. Onze tassen worden daarom vier keer per jaar gecontroleerd op verloopdatums. Helaas was er nu nét een potje over het hoofd gezien en waren de strips een paar dagen over tijd. En iemand, ergens achter een bureau, had deze regel zó sluitend gemaakt, dat de meter dan ook prompt dienst weigerde. Liever géén meting dan een meting die er misschien wel 0,1 naast zit toch? Alsof je parachute tijdens de sprong niet opengaat omdat de keuring verlopen is.
Bij een ander gesprek met twee oud-huisartsen die zich ten volle inzetten om voor deze Oekraïense vluchtelingen wat te regelen, werd het bondig samengevat: we zoeken een geitenpaadje om dingen snel voor elkaar te kunnen krijgen. Ik voelde me een beetje een oude mopperkont toen ik ze uitlegde dat ik ook heel erg van geitenpaadjes hield, maar dat die de laatste jaren zorgvuldig waren dichtgetimmerd. Volg de gebaande paden en de bordjes, lopen op het gras is ten strengste verboden.
De beeldspraak van dat geitenpaadje is blijven hangen. Want natúúrlijk vind ik ook dat het vaak goed is om sluitende afspraken te maken. En natuurlijk moeten beleidsmakers, ambtenaren en juristen uitspraken kunnen doen over de te voeren koers. Maar wat ik in de dagelijkse zorg heel erg mis, is de mogelijkheid om nog zo’n geitenpaadje te kunnen bewandelen. Om nog te kunnen improviseren als de situatie daarom vraagt (en neem van mij aan: in de zorg van heden ten dage moet heel wat worden geïmproviseerd!). Liever een iets verlopen teststrip dan géén teststrip. Mensen van het beleid: wij hebben jullie nodig, jullie hebben ons nodig. Ik mag hopen dat we het uiteindelijk allemaal met dezelfde goede bedoeling willen regelen. Maar laat het ademen! Houd ruimte! Sluit waar het moet, maar sluit niet álles af! Laat ruimte voor interpretatie, voor individuele afwegingen. Houd het geitenpaadje in ere. Vooruit met de geit!
meer van Bart Timmers
J.A.H. Holslag
Arts en IT’er, Arnhem
Van harte eens met uw betoog! Nooit blokkeren is ook een van de mantra’s bij mijn IT werk.
“Liever géén meting dan een meting die er misschien wel 0,1 naast zit ”
Een puntje, op zich mee eens dat de meter moet blijven werken. Waarschuwen zou g...enoeg moeten zijn.
Waar komt die 0,1 vandaan? Het zal wel een schatting zijn uitgaande van een door de tijd lineair afnemende betrouwbaarheid van het stripje. Het probleem is alleen dat je niet weet of die betrouwbaarheid lineair afneemt, dus de uitslag is erg risicovol, hij kan vals afwijkend zijn, vals normaal 10x te hoog of te laag alles kan tot je het onderzocht hebt.
Dat zorgverleners hier geen rekenschap van geven is een van de redenen dat fabrikanten zich geroepen voelen dit soort maatregelen te nemen.
Het zal wel vooral bescherming tegen aansprakelijkheid zijn, maar wie meent de fabrikant oprecht dat de zorgverlener tegen zichzelf in bescherming genomen moet worden.
Vergeet ook niet dat deze strips vooral gebruikt worden door MBO personeel dat bevoegd nog bekwaam is in het inschatten van de risico van het gebruik van een verlopen strip.