Blogs & columns
Blog

Nederland is een wreed land als je aan de verkeerde kant staat

14 reacties

‘Bel jij maar’, zeg ik tegen de coassistent, als we een patiënt met het vermoeden op een hypertensieve crisis naar de Eerste hulp willen verwijzen. De patiënt ziet er niet goed uit, heeft barstende hoofdpijn, ziet plots slecht en heeft een torenhoge bloeddruk.

‘Goed hoor’, zegt ze dan nog optimistisch. Maar na een half uur bellen piept ze anders en trekt ze de conclusie die ik al jaren eerder trok: onverzekerde patiënten worden niet met open armen ontvangen, zelfs niet als er spoedeisende klachten zijn.

Met de telefoon op speaker leef ik met haar mee.

‘Eh’, zegt de assistent Interne van het ziekenhuis, ‘onverzekerd, wat bedoel je daarmee?’ Op hoeveel manieren kun je die zin interpreteren, vraag ik me af.

‘Ik moet even navragen of we onverzekerde mensen kunnen helpen, maar ik weet ook niet zo goed aan wie ik het moet navragen, moment’. Dat moment duurt nogal lang en de verbinding lijkt te worden verbroken. We bellen de SEH-arts: ‘Oh, die onverzekerde patiënt bedoel je, ik hoorde er al van. Ik geef je weer even terug aan de assistent Interne’. Die verbindt ons vervolgens weer door met haar baas. ‘Ja sorry, we zijn een tertiair centrum dus kan de patiënt niet ergens anders heen?’ Ik leg uit dat de patiënt naast dit ziekenhuis woont. Daarnaast is reizen vaak een behoorlijke klus voor mijn patiënten – alleen al vanwege de kosten. Plus: de patiënt is echt ziek, hoe lang moeten we met elkaar bellen? ‘Nou ja, als het echt niet anders kan, kunnen we hem wel zien, maar dan moet hij wel heel lang wachten op de Eerste hulp’.

Na het gesprek kijkt de coassistent me vol ongeloof aan, maar ik leg uit dat dit eigenlijk nog meeviel. Deze patiënt mócht tenminste nog komen. Dat in tegenstelling tot de patiënt die daar een paar weken geleden met een acuut compartimentsyndroom was weggestuurd: die mocht geen stap over de drempel zetten zonder 250 euro af te staan. Een paar dagen later moest hij een spoedoperatie krijgen omdat hij zijn arm dreigde te verliezen.

Misschien kan je niet geloven dat dit in Nederland gebeurt. Dan loods ik je graag door nog wat andere casussen heen. Zoals die Aziatische patiënt met persisterende dubbelzijdige oorontsteking en het vermoeden van een orofarynxcarcinoom: niet geaccepteerd door een kno-arts in Rotterdam.

Ik leg hem uit dat er vergoedingen zijn. Zijn reactie: ‘Maar die vergoedingen gaan waarschijnlijk naar het ziekenhuis, en wij zijn een maatschap, dus dat geld zie ik niet terug.’

Een andere patiënt met asymmetrisch gehoorverlies en hoofdpijn en het vermoeden van een brughoektumor werd niet geaccepteerd door een kno-arts in een ander ziekenhuis. Die werd na uitleg van vergoedingen wel in behandeling genomen. Weer een andere patiënt met een vermoeden van hypertensieve crisis werd met moeite geaccepteerd door de internist, om erna te worden teruggebeld door de zorgmanager dat de patiënt toch níet welkom is. Een patiënt met gewichtsverlies, bovenbuikklachten en bilirubine in de urine en het vermoeden op een pancreaskopcarcinoom werd geweigerd door een mdl-arts en zorgmanager met een onzinverhaal dat er eerst een officiële vooraanmelding bij de zorgverzekeraar moest worden gedaan: dit bestaat niet. Toen ik benadrukte dat er maar één weg is, namelijk die naar het ziekenhuis met maar één geldstroom van het CAK en ik dit geconfabuleerde beleid in mijn rol als journalist heel interessant vind, mocht hij toch komen.

Ook in acute situaties gaat het niet altijd goed. Voor twee mensen met een sepsis en een patiënt met acute buikpijn worstelde ik me door allerlei vooroordelen heen. Tiktak, tiktak en de klok tikt door. Vergeet ik nog iets? Oh ja! Een moeder met ovariumkanker kreeg geen chemo omdat ze niet verzekerd was.

Mijn onverzekerde patiënten zijn vaak alles behalve profiteurs. Ze zitten klem, waardoor ze zich vaak ook niet kúnnen verzekeren. De drempel om naar een arts te gaan is hoog: ze komen als er iets aan de hand is. En dan is dit hun ontvangst.

Kijk, er gaat ook van alles goed in ons (zorg)land. Maar vertel mij niet dat Nederland zo’n gaaf land is, als we er de afgelopen tien jaar alles aan hebben gedaan onze verzorgingsstaat af te breken om marktdenken centraal te stellen.

Als je nu aan de verkeerde kant staat, is Nederland een wreed en gemeen land. Vol van gedetailleerde regelgeving, procedures, richtlijnen, protocollen, standaarden, voorschriften en contracten, gekenmerkt door een nadruk op rationele en economische principes als controle, efficiëntie en winstmaximalisatie.

Maar leeg van liefde.

Meer van Michelle van Tongerloo

  • Michelle van Tongerloo

    Michelle van Tongerloo is huisarts in Rotterdam-Zuid en straatarts in onder andere de Pauluskerk.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • M.A. van Bodegom

    Huisarts, Utrecht

    Elke arts heeft een eed/belofte van Hippocrates afgelegd en kan derhalve geen zorg die nodig is weigeren. Gebeurt dit toch, dan is een melding bij de beroepsorganisatie en/of het tuchtcollege op zijn plaats. Dan lange tijd niets.

    Het volgende is n...atuurlijk wel waar de rekening neergelegd kan worden. Ik veronderstel dat in Rotterdam (veel armoede) en Amsterdam (veel toeristen/vreemdelingen) bovenmatig veel niet-verzekerden zijn en dit een onevenredig hoge financiële last is tov alle ziekenhuizen in Nederland. CAK heeft wel een regeling voor niet verzekerbare vreemdelingen, maar andere niet-verzekerden is een grote groep en de vraag is of daarvoor een regeling is. De huisarts kan met een belachelijke administratieve last alsnog deze kosten verhalen bij CAK. Zolang je niet bovenmatig veel niet verzekerden hebt, laat je dit meestal zitten. Gederfde kosten van enkele consulten is natuurlijk peanuts. Of die regeling er ook voor ziekenhuizen is weet ik niet, terwijl het daar wel om veel hogere kosten kan gaan. Dat er een oplossing moet komen is duidelijk. Lijkt mij dat dit bij de KNMG hoort te liggen.

  • P.L. Wong

    Internist, Amsterdam

    Ik werk voor een organisatie in Amsterdam die zorg biedt aan onverzekerden. Het is een ratjetoe. Nederlanders en buitenlanders. Om een huisarts te vinden voor deze mensen is al lastig, laat staan GGZ zorg voor iemand met psychische klachten. Het groo...tste struikelblok is declareren bij CAK, en niet dat artsen niet zouden willen helpen. De CAK regeling bestaat, maar moet toegankelijker worden. Het duurt nl. gemiddeld 1 uur om de kosten voor de onverzekerden bij de CAK te declareren. Welke huisarts heeft daar tijd voor?? Dat zou hoogstens maar 5 min moeten duren voor een huisarts, die het al druk zat heeft. Doe daar eerst wat aan! Als zorgdomein het kan, moet CAK ook beter kunnen! Dat scheelt al in het enthousiasme waarmee wij onverzekerden kunnen aannemen als vaste patient. En het plaatsen van hen bij een huisarts, etc. Doe daar eerst wat aan!

    [Reactie gewijzigd door Wong op 25-09-2022 22:31]

  • A.M. Brunet de Rochebrune-Loog

    Adviserend Geneeskundige

    Nederland is geen wreed land:
    de artsen die onverzekerden weigeren te helpen zijn wreed!
    En dat terwijl er voldoende financiering is om deze artsen geldelijk te compenseren!
    Zie de reactie van collega De Vaan.
    Het is onvoorstelbaar dat deze art...sen niet willen helpen. Een tuchtklacht waardig!

  • Oud huisarts, Eefde

    Plaatsvervangend schaam ik me voor het gedrag van in het stuk genoemde artsen. Ze zijn gezien hun eed de artsentitel niet meer waardig. Wrede, liefdeloze artsen, hun beroep onwaardig.

  • E.J.W. Keuter

    neuroloog, Aruba

    Ik kan dit niet geloven, maar je zal het niet schrijven als het niet waar is. Naam en werkplek van dit soort mensen toevoegen aan je blog, zou ik zeggen. En niet opgeven ajb. Ga door. Dankjewel

  • Verzekeringsarts, Oisterwijk

    Inderdaad heel schrijnend. Maar er zitten ook andere kanten aan. De zorg is nu al veruit de grootste kostenpost in Nederland en het betaalbaar houden is geen verkeerd principe. Bij juist een verouderende populatie gaan de kosten sky high. Maar inder...daad je medemens laten creperen omdat hij om wat voor reden niet verzekerd is , is dwars tegen onze artsen eed en hoort ook niet bij onze beroepsgroep. Collectief weigeren om deverzekering als leidraad voor behandeling aan te nemen is een optie. Laat het de managers maar uitzoeken, heidagen genoeg zou ik zeggen. Wellicht iets om ook in europees verband eens te bespreken, want dit is geen nederlands fenomeen. Dan kun je een waarborgfonds maken wat in relatie staat tot het quotum van ontheemden wat in je land verblijft en dit in brussel declareren.

  • Psychiater , Rotterdam

    Is hier geen transparantieregister voor, mensen die openlijk (spoed)zorgbehoeftigen weigeren op basis van neoliberalistisch marktdenken. Dit is toch onverenigbaar met de Eed?

  • A. Pfaff

    Anesthesioloog n.p., Maastricht

    Hoe kom je op het idee om te vragen of een patiënt verzekerd is. Dit soort artsen moet zich rot schamen.
    Dat de wet dit überhaupt toestaat (staat de wet dit eigenlijk toe?). Bestaat zorgplicht tegenwoordig alleen nog voor bankiers?

  • E. Hajdarbegovic

    algemeen betweter, Rotterdam

    Heb je geprobeerd om niet te vermelden dat de patient onverzekerd is als je de SEH belt?

  • H. de Vaan

    Sociaal geneeskundige

    Goed dat de auteur dit aan de kaak stelt.
    Onbegrijpelijk, beschamend dat collega's medisch noodzakelijke zorg aan mensen onthouden. Waarom hebben zij dàn de Eed van Hippocrates afgelegd?

    Bovendien is het helemaal niet 'om niet', zoals - blijkbaar v...eel - collega's lijken te denken. Sinds jaar en dag zijn er regelingen voor vergoeding van medisch noodzakelijke zorg uit het basispakket aan mensen die niet verzekerd zijn. De uitvoerders zijn in de loop van de jaren wel eens veranderd, en de regelingen ook wel eens van naam.
    Maar de regelingen bestaan nog steeds wel degelijk, momenteel in de vorm van 'Regeling onverzekerbare vreemdelingen' en de 'Subsidieregeling medisch noodzakelijke zorg aan onverzekerden'.

    Zie https://www.hetcak.nl/zakelijk/regelingen/regeling-onverzekerden :
    "De subsidieregeling is voor alle zorgverleners in de 1e en 2e lijn. Zorgverleners maken kosten voor onverzekerden, omdat zij verplicht zijn noodzakelijke zorg te leveren. Met deze regeling kunt u als zorgverlener de kosten voor geleverde zorg declareren.
    Zorg in het basispakket die medisch noodzakelijk is, kunt u declareren. "
    en het schema:
    www.hetcak.nl/zakelijk/schema/via-welke-regeling-kan-ik-declareren .

    [Reactie gewijzigd door redactie op 28-09-2022 09:58]

  • T. Müller

    Uroloog, Drachten

    En toch hé. Je legt de nadruk nogal op de individuele collega‘s in een ziekenhuis. Het is een keuze van ons allen, onze overheid, dat dit zo geregeld wordt. Als je structureel accepteerd om niet te werken, en daar lijkt dit op, betaal je dus als indi...vidu een maatschappelijk probleem. En geen kinderopvang gasmaatschappij huisbaas klerenmaker of kruidenier die de arts om niet diensten geeft terwijl die arme mensen helpt. Dat is dus helemaal niet zo indivueel. En kosten voor chemotherapie lopen al rap in de duizenden euro. Zeker bitter als je nuet verzekerd bent en dat niet kunt betalen - maar de winstmarges in ziekenhuizen zijn ook weer niet zo dat je dat weg kunt moffelen ? Het geld moet toch ergens vandaan komen….

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.