Blogs & columns
Blog

Morgen beginnen we opnieuw

3 reacties

‘Chronisch psychiatrische patiënt’ willen weinig mensen zijn. Zij die dit niet erg vinden, zijn vaak pas echt ziek. Chronisch psychiatrische patiënt belichaamt alles wat mijn patiënten niet hadden willen worden. Waar ze zich soms wel mee identificeren en daarbij vergeten wat ze nog meer zijn: ouder, echtgenoot en kunstenaar.

Werken met chronisch psychiatrische patiënten is zoeken naar kleine successen. De patiënten worden niet snel beter. Snelle vooruitgang is er zelden. Het is de weg van de lange adem. De weg van beginnen, nog eens beginnen en iets anders proberen. Keer op keer opnieuw beginnen, maar vooral naast iemand gaan staan en er voor iemand zijn.

Bij het overnemen van de caseload bekijk ik het dossier van een voor mij nieuwe patiënt. De hele DSM is rijkelijk door zijn dossier gestrooid. Het is makkelijker weg te strepen welke diagnoses hij niet heeft. Ik wil geen beeld vormen aan de hand van de dossierstudie, maar pas als ik hem zie weet ik dat ik dat toch heb gevormd. Wat op papier klonk als een ernstig beperkte patiënt, onbehandelbaar ogenschijnlijk, blijkt een man te zijn die prachtig viool kan spelen. Een patiënt die van alles is wat ik niet uit het dossier heb opgemaakt.

Tegenover me zit een patiënt van mijn leeftijd. Ik werk twee jaar in de psychiatrie. Hij draait al langer mee in de ggz. Hij heeft een bipolaire stoornis en gebruikt cocaïne. Ik ben soms onzeker over hoe ik het doe als arts en wil geen fouten maken. Hij is onzeker over alles en heeft het gevoel dat hij alles verkeerd heeft gedaan. Ik stel een nieuw medicijn voor. Hij heeft al zoveel nieuwe medicijnen gehad. Hij gelooft niet meer dat het dit keer echt beter kan worden. Hij ziet zichzelf als psychiatrische patiënt. Ik zie een leeftijdsgenoot die psychiatrische problemen heeft nu, maar zoveel mogelijkheden heeft. Ik heb het vertrouwen dat het goed komt met hem. Hij niet. Mijn woorden ‘het gaat beter worden’, klinken hol en landen ergens op de tafel tussen hem en mij. Ondertussen rollen de tranen over zijn wangen. Ik wil die lichtpunten die ik voor hem zie aan hem laten zien, maar hij ziet het niet. Ik zou willen dat hij ziet dat het verschil tussen hem en mij niet zo groot is. Maar de afstand voelt gigantisch. Ik voel zijn machteloosheid.

Na het weekend krijg ik een bericht over hem. Hij is teruggevallen. Morgen beginnen we opnieuw.

ook van Mette Konings

psychiatrie
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Mariska Scheuer

    Chirurg, Ermelo

    Lieve Mette

    Ik was geroerd door je stukje omdat je met zoveel liefde je vak uitoefent en de mens achter de patiënt ziet en ja toch: hoop doet leven. Wat fijn dat er mensen zijn die met moed en compassie de weerbarstige kant van ons doktersvak kiez...en!

  • Mariska Scheuer

    Chirurg, Ermelo

    Lieve Mette

    Ik was geroerd door je stukje omdat je met zoveel liefde je vak uitoefent en de mens achter de patiënt ziet en ja toch: hoop doet leven. Wat fijn dat er mensen zijn die met moed en compassie de weerbarstige kant van ons doktersvak kiez...en!

  • J.M. Keppel Hesselink

    pijnarts, Bosch en Duin

    Mette, mooi stuk waar je zelf ook veel van kan leren lijkt me. Een leeftijdsgenoot daar kan je je makkelijk mee identificeren. Als je dan niet bereikt wat je zelf wil, zoals dat de patient een nieuw geneesmiddel gaat gebruiken, loop je snel vast. Ik... lees dat je van alles wil van deze patient. Helaas heb je vermoedelijk tijdens je opleiding niet de kans gehad om de klassieke psychiatrie tot je te nemen, voordat alles een statistisch gebeuren werd. (De DSM-dwang).

    Je zou het werk van de oude psychiaters kunnen gan bestuderen, bijvoorbeeld van de hand van professor Rumke in ons land (Utrecht), die altijd aangaf dat je wel je betrokken mag voelen bij patienten, maar volgens zijn aanwijzing: "maximale toenadering met behoud van distantie."

    Verder denk ik dat als je een complexe patient ziet, dat je niet meteen naar een nieuw medicijn moet grijpen, maar een zorgvuldige analyse moet maken van alle middelen die de patient gekregen heeft, en de doseringen daarvan. Veelal vind je dan meer aanknopingspunten dan als je een nieuw middel introduceert.

    Dat het beter gaat worden, dat zei onze chef de clinique Dr. J. J. Jansen in Utrecht ook altijd, maar dat kon anno 1980 misschien wel, maar nu in dit soort gevallen zeker niet meer. Hij zei zelfs vaak: 'Meneer/Mevrouw, we gaan u helemaaaaal beter maken!'

    Je hebt meteen een horde opgeworpen tussen jou en je patient door een holle belofte, iets dat jij graag wilt, maar dat niet relevant is om in te brengen tijdens het gesprek. Ik hoop dat je een goede supervisor hebt die je dit soort feedback kan geven. Dan is er ook geen terug val. Want dan doe je eerst voorzichtig niets.

    Het behandelen van complexe psychiatrische patienten is net als landbouw in de permacultuur: lang observeren en niets doen, en dan pas handelen, met maximale toenadering en distantie!

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.