Mooie schoenen en simpele vragen

Met gekromde tenen in zijn kleurrijke schoenen hoorde Hugo de Jonge de verhalen aan op het straatdokterspreekuur in Rotterdam. Hoe bezoekers van ons spreekuur net dat zetje kregen dat nodig was om dakloos te raken door de systeemfouten van zorgverzekeraars, sociale dienst en nog meer overheid. Hoe ongunstige levensverhalen strandden in een fuik van regels en bezwaren.
Het liet hem niet onbewogen.

Gesteund door een al even bewogen burgemeester Aboutaleb, wond toen nog wethouder Hugo de Jonge er bij het ministerie van VWS geen doekjes om dat daklozen uit de zorgverzekering knikkeren echt niet kan. Zijn vasthoudendheid leidde tot noodmaatregelen, die VWS samen met de GGD uitwerkte.

Hugo de Jonge is de man die vindt dat de arts en de verpleegkundige leidend moeten zijn, en niet het systeem of de regels. Als mensen tussen wal en schip vallen, moet er gewoon een reddingsboei uitgegooid worden. Hugo heeft dat goed begrepen.

Zijn wortels liggen in het roerige Rotterdam-Zuid. Als onderwijzer en directeur van een basisschool weet hij als geen ander dat veilig kind mogen zijn de bakermat is van zelfrespect en zelfontplooiing.

Ook weet hij dat alleen al in Rotterdam meer dan honderdduizend mensen met een IQ beneden de 85 zich stukbijten op regels en systemen.

Zijn pleidooi voor maatregelen bij kwetsbaar ouderschap kreeg van de KNMG helaas weinig bijval. Zijn kracht is het stellen van simpele maar fundamentele vragen. Hoe komt het dat ouderen denken aan een zelfgekozen levenseind? Moeten we soms anders omgaan met kwetsbare en vereenzaamde ouderen?

Hij kan bovendien tegen kritiek, die ik als straatdokter niet onder stoelen of banken heb gestoken. Hugo introduceerde me eens in een gezelschap als de boodschapper van het slechte nieuws dat helaas meestal klopt. Hij is de politicus die slecht nieuws wil herschrijven.

Natuurlijk ben ik niet alleen optimistisch. Voor elke beleidsmaker is het ongelooflijk moeilijk om in te schatten wat één maatregel betekent voor de hele keten. Wie een groot aantal verzorgingshuizen opheft, om maar eens iets recents te noemen, belast daarmee huisartsen, ziekenhuizen, thuiszorg en andere zorgpartijen ingrijpend. Wie dan vervolgens ziet dat een ziekenhuis met veel ouderenzorg dreigt te verdwijnen, moet ingrijpen. Helaas worden de bestuurders van grote zorginstellingen niet democratisch gekozen. Ik hoop dat minister Hugo de Jonge ze een paar simpele maar fundamentele vragen gaat stellen.

Ik roep alle partijen in de gezondheidszorg op om samen met deze nieuwe minister grote stappen te zetten in zinvolle zorg voor alle kwetsbaren. Op welke schoenen dan ook.