Blogs & columns
Blog

Moet ik deze patiënt aanspreken op racisme?

14 reacties

Het begeleiden van coassistenten behoort in de dagelijkse praktijk vaak tot het takenpakket van de arts-assistent. Net als veel van onze andere niet-medische taken wordt dit niet in de schoolbanken geleerd, waardoor het een proces is van vallen en opstaan.

Desondanks zie ik deze taak als een mooie toevoeging aan mijn werk. Zeker als de coassistent in kwestie leergierig en enthousiast is. Dan is lesgeven over ons prachtige vak een feest. Soms leidt deze begeleiding echter tot moeilijkere situaties.

Steeds meer universiteiten leiden internationale studenten op, die vaak doorstromen in de Nederlandse master en dus coschappen lopen in Nederland. Daarnaast zijn er ook meer Nederlandse studenten met een migratieachtergrond. Zo ook in het ziekenhuis waar ik nu werk. Deze studenten dragen niet allemaal klassiek Nederlandse achternamen.

Het was een dienst zoals vele andere. Een patiënt werd met een relatief simpel probleem naar onze afdeling verwezen. Een uitstekende les voor de coassistent. We bespraken de casus voor en ik vertrouwde het eerste deel van het consult aan hem toe. Een minuut later kwam de coassistent alweer terug. De teleurstelling droop van zijn gezicht af.

De patiënt had zijn aanwezigheid geweigerd. Niet om zijn ervaringsniveau, maar om wie hij is. De coassistent in kwestie is geboren in het Midden-Oosten, zijn naam en uiterlijk tonen duidelijk zijn afkomst. Dat was voor de patiënt de reden geweest om hem te weigeren.

Ik moest terugdenken aan een soortgelijk voorval in een ander ziekenhuis. Een patiënt had om dezelfde racistische reden een coassistent geweigerd, waarna ik het consult overnam. Na het consult overlegde ik met de dienstdoende specialist. Deze was verantwoordelijk voor het onderwijs van de coassistenten en er niet van gediend dat ik het consult zelf had afgerond. Na mijn uitleg sloot hij het gesprek bruusk af.

Enkele minuten later stormde hij op de afdeling op. De coassistent en ik snelden achter hem aan. Er volgde een reprimande in stevige bewoordingen aan het adres van de patiënt. De patiënt mompelde excuses, bleef perplex achter en ook de coassistent wist zich geen houding te geven. Later gaf de coassistent aan het vertrouwen van de specialist zeer te waarderen, maar voelde zij zich ook schuldig naar de patiënt. Ik had er vooral respect voor dat de specialist de coassistent, onze collega, verdedigde.

Nu stond ik voor eenzelfde situatie. Maar wat was nu wijsheid? De patiënt had een zorgvraag, als dokter wil ik daaraan voldoen, los van het feit dat ik daartoe verplicht ben. Wellicht was de patiënt zenuwachtig of angstig en was dit de manier waarop zij dat uitte. Aan de andere kant is een medemens om racistische motieven weigeren mijns inziens in geen geval acceptabel. Is het wel mijn plek als arts om een patiënt hierop aan te spreken? Is daar ruimte voor in een ziekenhuis? Schaad ik hiermee de arts-patiëntrelatie? En wat betekent het voor de coassistent als ik de patiënt aanspreek op haar gedrag jegens hem?

Uiteindelijk koos ik de weg van de minste weerstand. Ik onderzocht de patiënt, hielp haar met haar zorgvraag en tevreden ging zij weer naar huis. De racistische uiting richting mijn collega liet ik onbesproken.

Arts-zijn brengt dilemma’s met zich mee, grote en kleine. Wat is nu wijsheid?

meer van Mitchell Windsma

discriminatie

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.