Mijn weekend is van mij

Het is maandag en mijn poli is rammend vol. Bij gebrek aan plek is er nog wat overboekt, bijvoorbeeld mensen met chronische fluorklachten. Gelukkig heb ik de poli goed voorbereid, elke patiënte die voor mij komt te zitten voelt dat ik ‘de casus ken’, of beter: hun verhaal.

De keren dat ik een poli onvoorbereid heb gedraaid zijn schaars, niet omdat het niet zou kunnen, maar omdat het alleen maar verliezers oplevert. Of het nu een gebrek is aan interesse, motivatie of tijd, het zou leiden tot gênante perikelen. De grootte van het gebrek aan voorbereiding is exponentieel gerelateerd aan het aantal minuten computerstaren, de hoeveelheid wanhopige muisklikken op diverse tabjes, overbodige ongerichte vragen, en opgetrokken patiëntenwenkbrauwen. En niettemin, waarschijnlijk ook omgekeerd evenredig aan de kwaliteit van zorg. Nu kan een consult beginnen met het ‘magische moment’ van oprechte interesse waarin ik alleen maar even luister, de achtergrond ken ik immers al.

Dat de voorbereiding op mijn vrije zondagavond heeft plaatsgevonden, zullen maar weinig patiënten beseffen. Als je er aandacht aan besteedt, valt het je pas op in het computersysteem: de tijd waarop de notities zijn gemaakt of voor het laatst aangepast is veelal ’s avonds laat (favoriete tijdstip >22.00 uur zondag). Waarom? Omdat er tijdens werkdagen géén of te weinig tijd voor ingeroosterd is. Structureel ingeroosterde administratietijd is een schaars goed, vervalt als eerste bij roosterproblemen, en is al snel gevuld met de stapels brieven, aanvinkklusjes of schandelijke dingen als een lunchbespreking. In de ziekenhuisvariant van de piramide van Maslow is er een nieuwe fysiologische behoefte ondergekomen, nog net boven ademhalen: de voltooiing van administratie. Is er ooit een analyse gedaan om het aantal ingelogde uren in het computersysteem te vergelijken met de contracturen? En de ingelogde tijdstippen? Sinds extern inloggen zijn het onzichtbare werkuren geworden, die de baas maar als te goed negeert. In de praktijk is zelfstudie, literatuur bijhouden, of een presentatie voorbereiden in je eigen uren vrijwel geaccepteerd, je poli voorbereiden ook wel, maar de overige administratie zou geen onderdeel van je weekendbesteding moeten zijn.

Op zaterdag fiets ik met een grote boodschappentas van de supermarkt naar huis, op de stoep ligt een man met enkele mensen eromheen. Ik stap af en vraag wat er aan de hand is. Er blijkt een plots ontstane hemiparese met snel verergerende afasie, met spoed bel ik de ambulance en sta de man bij tot hij de ambulance ingaat. Mijn weekend is van mij, maar dokter ben ik altijd.