Blogs & columns
Blog

Mijn huisarts: een beklemde engel

6 reacties

Mijn huisarts is een engel. Dat riep ik eerder hier in deze blog. Omdat je als je bij haar de spreekkamer binnenkomt meteen het gevoel krijgt dat je speciaal bent, bijzonder welkom en dat ze alle tijd die nodig is voor je uit zal trekken. Daarom beklemde mij de inhoud van haar afscheidsbrief zo, die net op mijn deurmat gleed. Beklemd door het praktijkhouderschap heeft ze de stethoscoop aan de wilgen gehangen. Dit mag nooit meer gebeuren!

Beiden voelen we ons nu beklemd. Dat is niet fijn. Maar eerst over haar beklemming. Ze schreef in haar brief dat ze al bijna vijftien jaar met hart en ziel als huisarts in mijn woonplaats gewerkt heeft. En dat ze zich in die jaren intensief met velen van haar patiënten verbonden heeft. Ze schrijft dat het mee mogen lopen met haar patiënten en voor hen van betekenis zijn een diepe indruk op haar gemaakt heeft. Dat zijn geen loze woorden, zo ervaar ik ook mijn huisarts. Een bewogen mens met een groot hart.

Daarom is haar afscheidsbrief voor ons allen zo belangrijk om te lezen, want als deze huisarts haar handschoen in de ring gooit, is er iets fundamenteel mis in hoe onze maatschappij omgaat met huisartsen.

Ze schrijft in haar brief: ‘De laatste drie jaar echter is het huisartsenvak, met name het praktijkhouderschap, mij steeds meer gaan beklemmen. Hoewel ik het vak nog steeds erg prachtig vond, kostte het me steeds meer energie, en ten slotte mijn gezondheid, om het passend te krijgen.’

Een bewogen huisarts die door het vak zelf haar gezondheid moet inleveren. Dat kan toch niet de bedoeling zijn van het huisarts-zijn. De werkomgeving van een huisarts dient gezondmakend te zijn, en balansbrengend. Dat heet ‘walk your talk’ en is in de managementwereld een must. Deze drie woorden komen van de uitdrukking: ‘If you talk the talk, you’ve got to walk the walk.’ Maar in deze huisartsenwereld, waar de huisarts ook gezondheidscoach wordt geacht te zijn, moet de maatschappij het wel mogelijk maken dat de huisartsen zelf de mogelijkheden hebben om te leven en te werken aan hun eigen gezondheid. Anders wordt het wel heel bizar. Huisartsen die afbranden, die hun praktijk moeten opgeven omdat het systeem ze ziek maakt, dat is een teken voor de politiek om nu echt eens wakker te worden. Met een toenemende druk op huisartsen om alles te blijven overzien en regelen moet het vak wel leuk en gezond blijven!

Mijn huisarts schrijft dan dat de beslissing om haar werkzaamheden neer te leggen veel rust, ruimte en gezondheid heeft gebracht. Rust, ruimte en gezondheid, dat zou nu juist door het vak zelf gebracht moeten worden. Wat een mooi vak, mensen helpen, luisteren en een belangrijke rol spelen in hun leven, in gezondheid en bij hun ziektes. Zij voelde zich beklemd en daarom voel ik als haar patiënt me eveneens zeer beklemd. Dit gaat zo niet goed. Deze blog is bedoeld als noodkreet naar de politiekmakers. Het is echt één minuut voor twaalf, met een toenemende golf van ouderen die complexe zorg vereisen, kunnen we niet accepteren dat de huisartsen beklemd raken in de raderen van onze toenemende kafkaëske maatschappij.

Politici, word wakker en luister naar deze tekenen van beklemming en schep zo snel mogelijk meer ruimte, opdat minder beklemming ontstaat bij onze geliefde huisartsen! Voor mijn huisarts wens ik ruimte en licht, wat ben ik dankbaar dat ik patiënt bij je mocht zijn!

Meer van Jan Keppel Hesselink

  • Jan Keppel Hesselink

    Jan Keppel Hesselink is arts niet-praktiserend, farmacoloog en medisch bioloog. Hij adviseert op het gebied van research en ontwikkeling van geneesmiddelen.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • M.K.F. Sommer

    arts , werkzaam als huisarts, Willemstad

    Mischien heeft uw beklemdeengel zin om een doorstart alhier te maken, waar het nog wat rustiger is .ze is welkom

  • A.R.J. Sanders-van Lennep

    Huisarts, Driebergen-Rijsenburg

    Dank voor uw hartenkreet. Zo herkenbaar helaas.
    Dank ook voor de reactie van Meijman en Algra. Beiden stellen het grote perspectief achter deze problematiek aan de kaak.

    Persoonlijk ervaar ik, ruim 25 jaar huisarts en meer dan 20 jaar praktijkho...uder, enkele maatschappelijke tendensen als meest sturend.
    1. Managers die denken dat schaalvergroting helpend is terwijl het juist de afstand tussen arts en patiënt vergroot en daarmee inefficiënter zorg oplevert.
    2. Toenemende sturing op proces niveau omdat het basale vertrouwen is afgenomen, leidend tot enorme werkbelasting.
    3. Angst (terecht of onterecht) van professionals om afgerekend te worden op 'fouten'

    Ik denk dat dergelijke tendensen zowel binnen als buiten de zorg spelen. Beeldvorming speelt daar een belangrijke rol in. Mijn zelfstandig ondernemerschap gaf me jarenlang de ruimte zelf keuzes te maken waardoor ik tegen de stroom in efficiënt kon blijven en persoonlijke zorg kon leveren met plezier. De huidige regulering ondermijnt die optie toenemend. Ik heb pogingen ondernomen om lokaal en kortdurend ook landelijk de stroom om te buigen maar ervaar de maatschappelijke tendens binnen en buiten de zorg als zo taai dat ik begrijp dat de jeugdige generatie huisartsen, die ik mede heb opgeleid, kiest voor de vrijheid en daarmee niet voor het praktijkhouder schap waardoor zij ook zelf afstand tot de patiënt vergroten.

    Ik ben bang dat we vooral de media nodig hebben om de tendensen te keren. Waarvoor dank collega Keppel Hesselink

  • H.H.M. Kranendonk

    Gepensioneerd huisarts sinds 2011, Den Haag

    Ik lees hoe het gaat in Canada, waar een zus en zwager wonen. MAANDEN wachten op uitslag van onderzoek naar verdachte cellen. Gevonden bij een onderzoek ivm een gebroken heup.
    Ten aanzien van de heup, geen fysiotherapie, geen thuishulp in Canada, ...zij 80, hij 75. Hij is de patient.
    Onze toekomst ?

  • F.J. Meijman

    voormalig huisarts en hoogleraar, Amsterdam

    Opnieuw een oproep aan de overheid, opnieuw verwacht ik grafkelderstilte in 'Den Haag', bij de toezichthouders, de zorgverzekeraars en het meest verontrustend: de organisaties van huisartsen en de KNMG.
    In oktober stuurde ik - na een onderzoek bij a...lle betrokken organisaties - een open brief aan minister Ernst Kuipers en de commissie VWS van de Tweede Kamer. Ondanks steunbetuigingen is concrete actie om het tij te keren uitgebleven. Vaak wordt verwezen naar de huisartsenorganisaties, met name de Landelijke Huisartsen Vereniging, maar die organisaties spreken zich er – ondanks herhaald aandringen - uitdrukkelijk niet over uit hoe gereageerd kan en moet worden op het verdwijnen van huisartspraktijken. Hier citeer ik enkele passages uit mijn brief.
    "Het aandeel van zelfstandig gevestigde huisartsen loopt snel terug. Verontrustend feit is dat duizenden jonge huisartsen wel waarnemer of in loondienst blijven maar zich niet vestigen als huisarts, geen praktijkhouder worden! Deze praktijkhouders zijn de hoeksteen van de eerstelijnsgeneeskunde. Zij dragen de (eind)verantwoordelijkheid en zorgen voor de continuïteit in de patiëntenzorg maar vooral ook financieel-organisatorisch. (....) Kwetsbare of niet-mobiele burgers zullen bij uitstek de nadelige gevolgen ondervinden van het wegvallen van medische hulp dicht bij de mensen.(....)
    Men denkt wel dat sprake is van een tekort aan huisartsen. Als dit al het probleem zou zijn, biedt opleiden van meer huisartsen nu geen oplossing. In de kern blijkt dat de historisch gegroeide organisatievorm van huisartsenhulp door zijn hoeven zakt. (....) De Nederlandse Zorgautoriteit benadrukt desgevraagd de zorgplicht van de zorgverzekeraars en ziet uit naar de concrete argumenten die de zorgverzekeraars gaan hanteren om zich te beroepen op overmacht bij het falen van het contracteren van huisartspraktijken. De koepelorganisatie Zorgverzekeraars Nederland geeft echter geen antwoord op de vraag welke minimumeisen de zorgverzekeraars stellen aan de aanbieders van huisartsenzorg. Blijven halfbakken voorzieningen en zelfs misstanden geaccepteerd? Zorgverzekeraars en toezichthouder zullen voorspelbaar naar de minister en de volksvertegenwoordiging kijken voor richtinggevende antwoorden.

    Suggesties voor een plan van aanpak
    * Een ministeriële aanwijzing aan de toezichthouders om slagvaardiger op te treden, ook tegen (commerciële) uitwassen en misstanden.
    * Een fonds met geld van de zorgverzekeraars en de overheid, waar gemeenten of andere rechtspersonen, zoals zorggroepen een beroep op kunnen doen om medische hulp dicht bij de burger overeind te houden (huisartspraktijken, wijkgezondheidscentra).
    * De inzet van niet-gevestigde huisartsen verhogen door bijstelling van de registratie-eisen.
    * Een burgerberaad over de verwachtingen en verlangens ten aanzien van de inhoud en organisatie van medische hulp dicht bij de burger.
    * Een werkconferentie over organisatievormen van medische hulp dicht bij de burger. (....)
    De dreigende teloorgang van het mooie en goede van hulp vanuit huisartspraktijken vraagt om daadkrachtig optreden van de volksvertegenwoordiging en de minister om alle betrokkenen ertoe te brengen van de nood een deugd te maken."


    • A.F. Algra

      commentator, opiniemaker zorg en sociale zekerheid, oud bedrijfsarts, Rotterdam

      Erg interessante opmerkingen. Enig idee waarom LHV en/of KNMG zich zo stil houden ? Curieus toch ?

      Je kan uittekenen/uitrekenen dat dit - zoals het zich nu ontwikkeld - niet goed afloopt. Huisartsen worden steeds meer overvraagd, wellicht he...t is gewoonweg teveel voor eenpitters en/of kleine gezondheidscentra.

      Ik voorzie mogelijkheid dat 'grote partijen' invliegen, net als bij de fysio en tandartsen gebeurt. Het einde van deze vorm van zorgbuurtsuper komt wellicht in zicht.

      Wellicht dat sommige partijen daar juist niet rouwig om zijn. Ik denk aan de Jumbo's en de AH's van de zorg . Maar geen idee waarom het zo stil is.

  • A.F. Algra

    commentator, opiniemaker zorg en sociale zekerheid, Rotterdam

    Artsen stemmen nu met de voeten. Alweer een huisarts, die de handdoek in de ring gooit. Maar het probleem is zorg breed. Ik verwijs naar de recente blog Klaar met hozen van psychiater Cassandra Zuketto, die over hetzelfde probleem gaat.

    Kort sa...men te vatten als: We willen niet blijven dweilen, als alle kranen open staan.
    Genoeg denkstof voor de Kerst dus in Zorgland.

    Wie niet horen wil, moet blijkbaar maar voelen
    Net zolang totdat de pijn 'onverdraaglijk' wordt
    Verandering komt door pijn

    Dat staat in de sterren geschreven
    Tijd om wakker te worden en bij de les te blijven.

    https://www.medischcontact.nl/opinie/blogs-columns/blog/klaar-met-hozen.htm

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.