#MeToo bij daklozen

Was ze weggelopen of geschorst uit de opvang voor verslaafden? In ieder geval liep ze regelrecht in de armen van een kerel die haar wel aan onderdak zou helpen. Ze belandde in een huis zonder vloerbedekking of beddengoed.

Ik vond haar op een stinkend bed in een volledig vervallen kamer. Haar zogenaamde redder in nood had haar niet wakker kunnen krijgen en mij via de huisartsenpost laten roepen. Het enige meubelstuk dat het nog niet had begeven, was het nachtkastje. Daarop lag een baxterrol methadon; haar weekvoorraad bleek nu al leeg. De asresten ernaast duidden op cocaïne basen en de lege flessen op stevig alcoholgebruik. Soms levert de beoordeling van het nachtkastje meer op dan een laboratoriumuitslag.

Weer een dakloze vrouw zonder inkomen, rechten of adres. Een vrouw die haar slaapplek en middelen ritselde en daar zelf het slachtoffer van werd.

De afgelopen tijd was Nederland in de ban van het MeToo-debat. Ten overstaan van de hele wereld getuigden vooral vrouwen van seksueel geweld. Machtsmisbruik speelde een belangrijke rol. Ook werd duidelijk dat de slachtoffers niet alleen bekende actrices, maar ook je dochter, kennis of buur kunnen zijn. Of een dakloze?

Alleen Rotterdam telt volgens de GGD al zo’n tweeduizend mensen zonder eigen adres. Zij vertoeven bij een ex, een familielid of een oude kennis. Zonder eigen adres is een uitkering, inkomen of zorgverzekering bijna onmogelijk. Ze slapen op een bank, stoel of bed en worden daarom bankslapers genoemd. Maar hoe veilig is die bank?

Wij zien mensen die op die manier jaren van niks leven. Van niks? Welke handelingen moeten zij ondergaan en welke diensten aanbieden om te mogen slapen? Ik heb nu het niet alleen over vrouwen, maar ook over jonge jongens.

Als straatdokters zien we veel verwarde mensen. Mensen die vaak als kind al slachtoffer werden van geweld en misbruik. Die niet meekunnen in de formulierenmaatschappij en letterlijk en figuurlijk niet in staat zijn om in te loggen bij instellingen. We zien een toename van verwarde vrouwen die door schorsing of lokale regelgeving geen nachtopvang krijgen en op straat belanden.

Vooral onze straatverpleegkundigen zorgen dat deze vrouwen hun verhaal kunnen vertellen, niet zwanger worden, toch weer wat zelfrespect krijgen en begeleid worden naar een beter leven. Dat is ontzettend belangrijk. In eerdere blogs schreef ik al dat vrouwen kwetsbaarder zijn en veel eerder dan dakloze mannen doodgaan. Ze worden vaak uit instellingen ontslagen zonder enig perspectief. Als ze sterven, komt dat vaker door een gewelddadige dood.

Als u bang bent dat uw dochter iets overkomt als ze vijftien minuten moet fietsen door het donker, wat denkt u dan van deze vrouwen zonder adres, die urenlang rondzwerven op straat?

Macht hebben daklozen niet. Een stembiljet of geld krijg je niet zonder adres. Om dakloze jongens, mannen en vrouwen te beschermen tegen intimidatie en seksueel geweld, is opvang en zorg nodig. In elke stad.