Mensen die menstrueren

In oktober stond er in Medisch Contact een fraai artikel: 'Hoe taalgebruik de wetenschap vertroebelt'. Mede door (misleidende) taal slikt de wereld onnodig miljarden aan cholesterolverlagende medicijnen.   

De dokter en de taal: Medisch Contact wijdt volgend jaar een symposium aan dit thema. Taal evolueert. Woorden – de bouwstenen – kunnen troost bieden maar ook gaan schuren. Denk aan zwarte piet, slaaf, negerzoen, moorkop en gouden eeuw...

J.K.  Rowlings was het taalkundig op eieren lopen onlangs zat en twitterde 'mensen die menstrueren zijn vrouwen'. Twitteraars beschuldigen haar van transfobie, omdat mensen die transgender zijn óók kunnen menstrueren. In de spreekkamer ben ik soms ook op zoek naar woorden met gepaste lading.

In 1987 had onderstaand stukje van mij kunnen zijn. Tussen haakjes de hertaling anno 2020:

'Geachte dames en heren (Beste mensen),

Tot voor kort heb ik als missiearts (AIGT) in de Derde Wereld (een land op level 1) gewerkt. Ik zag er veel arme, invalide negers (kansarme mensen met mogelijkheden). Vaak waren ze kreupel of mismaakt door melaatsheid (hadden ze een lichamelijke beperking of misvormde ledematen door lepra). Maar ik zag er ook zwakzinnigen (mensen met een verstandelijke beperking) nogal eens veroorzaakt door inteelt (voortplanting binnen een kleine groep). Homofielen en omgebouwde mensen (Lhbt+ 'ers) zag ik er helemaal niet, geslachtsziekten (soa's) en blindheid (visuele beperking) juist weer wel. De gevreesde ziekte (kanker) zag ik maar af en toe.'

Opvallend is dat alleen 'gevreesde ziekte', destijds ook wel ‘K’ genoemd, geen eufemistische omschrijving heeft gekregen maar juist een dysfemistische. Ik ben benieuwd naar de eufemismen en verzachtende woorden die u in de loop der jaren in uw spreekkamer bent gaan gebruiken. Heeft u het al over mensen die ejaculeren?

DE DOKTER EN DE TAAL

woensdag 16 juni 2021 14:00-21:00 Beatrix Theater Utrecht

Op 16 juni 1945 kwamen tientallen artsen van de verzetsgroep het Medisch Contact in Utrecht bijeen en besloten dat er een vakblad moest komen met de naam van de verzetsbeweging. 75 jaar later willen we dat, opnieuw in Utrecht, met u vieren tijdens Medisch Contact Live - De dokter en de taal.