Blogs & columns
Marcel Slockers
Marcel Slockers
3 minuten leestijd
Blog

Materiële controle VGZ discrimineert daklozen

15 reacties

Mijn goudeerlijke doktersassistente kreeg kinderopvangtoeslag. Ze bleek een verkeerde (Turkse) achternaam te hebben en werd als veel andere allochtonen verdacht bij de belastingdienst en moest twee jaarsalarissen terugbetalen. De door ons ingehuurde advocaten veranderden daar bij de rechtbank maar weinig aan.

Een 'optelsom van onvermogen', concludeerde de commissie-Van Dam vorige week over de manier waarop ambtenaren, politiek en de rechterlijke macht handelden in deze toeslagenaffaire. Gezinnen die door de Belastingdienst jarenlang onterecht zijn klemgezet, stonden er helemaal alleen voor. Ontluisterend is het hoe volslagen machteloos burgers kunnen staan tegenover instanties die hen zouden moeten beschermen.

Ook in mijn werk met dak- en thuislozen ervaar ik die machteloosheid. Voor twintig verpleegbedden voor dak- en thuislozen in CVD Havenzicht hebben we te maken met zes financieringsstromen. Om het nog gekker te maken moet voor een van die zes financieringsstromen – namelijk de eerstelijnsverblijfbedden – contracten afgesloten worden met  zeven verschillende zorgverzekeraars. Knap als u het als lezer nog volgen kan!

Begin januari 2017 nodigde ik daarom André Rouvoet uit, als voorzitter Zorgverzekeraars Nederland, op de verpleegafdeling voor dak- en thuislozen van CVD Havenzicht in Rotterdam. Zorgverzekeraars zorgden samen met de overheid dat alle daklozen sinds 2015 zonder  adres onverzekerd zijn! Ik wilde met hem praten over de cumulatie van medische problemen bij deze groep, en over onze praktische problemen om ze zorg te bieden. Hij was onder de indruk van hun verhalen. Maar vooral ook van de krankzinnigheid van de financieringsconstructie van onze bedden. Daarom besloot hij de volgende dag meteen met burgemeester Aboutaleb te overleggen. Ook had hij inspiratie voor een stevige nieuwjaarstoespraak voor de zorgverzekeraars enkele dagen later. Ik citeer:

'Niemand mag in de zorg tussen wal en schip vallen. Zeker niet als het om de zwakste groepen in de samenleving gaat, zoals dak- en thuislozen. Wanneer dat dreigt, moeten betrokken partijen de koppen bij elkaar steken, zo nodig wat scharrelruimte organiseren en ook bereid zijn meer te doen, dan waartoe ze formeel gehouden zijn.'

Een van de verzekeraars aan wie deze speech gericht was, VGZ, klopte in juni 2020 bij ons verpleegbeddenproject voor daklozen aan. Met zogenaamde algoritmes had VGZ bij ons, in het rioolputje van de zorg, patiënten gevonden die niet erg vlot waren doorgestroomd. In 2017! Deze afwijking van de statistiek vroeg volgens VGZ om een ‘materiële controle’.

Veel begrip had VGZ niet voor de dak- en thuislozen die met medische problemen op onze bedden hadden gelegen. Ook na zes maanden overleg bleef de door Rouvoet gevraagde ‘scharrelruimte’ zeer beperkt. Een halfzijdig verlamde patiënt hoorde niet volgens VGZ op onze bedden. Iemand met hiv-complicaties, een bedreigd been, een depressie, een verslaving en een zelfgekozen medicatiestop die op straat leefde, had ook niet op een bed gemogen omdat dakloosheid het hoofdprobleem zou zijn? De materiële controle mondde uit in een terug te betalen bedrag ter hoogte van het jaarsalaris van een paar verpleegkundigen. Op mijn mondelinge en schriftelijke vraag of de VGZ-medewerkers de toespraak van hun voorzitter begrepen hadden heb ik nooit een antwoord gekregen.

Net als bij kinderopvangtoeslag zijn dit soort claims gebaseerd op argwaan; in de papierentijgerwereld moet het vinkje op de juiste plek staan, anders is het: fraude! Veel zorginstelling krijgen bij  VGZ-controles te horen dat zij dingen fout doen en schikken uit angst om het contract te verliezen. Een instelling  is immers verantwoordelijk voor de salarissen van haar medewerkers. Ik schrijf dit daarom op persoonlijke titel. Dat VGZ pas na 2,5 jaar controles uitvoert, maakt het nog moeilijker om de papieren tijger te temmen.

Net als bij kinderopvangtoeslag zijn deze zorgverzekeringscontroles – maar ook de overheid die meent dat dit soort controles moeten worden uitgevoerd –  desastreus voor de mensen om wie het gaat en voor de medewerkers. We leggen heus niet alle 40 duizend daklozen als straatdokters op de eerstelijnsverblijfbedden! Laat ons tijd en geld besteden aan zieke dak- en thuislozen die in de reguliere zorg tussen wal en schip vallen. In plaats van aan zes financieringsstromen, onderhandelingen met zeven verzekeraars en materiële controles voor twintig bedden. 'Organiseer wat scharrelruimte en wees bereid om iets meer te doen dan waar u formeel aan gehouden bent.'

Wie controleert de controles bij VGZ? Wat stellen toezichthouders voor? Moeten zorgverleners niet meer melden  dat dit soort materiële controles het moreel van zorgverleners  ondermijnt en hardop protesteren? Wat kan ik als zorgverlener met de mooie praatjes van Zorgverzekeraars Nederland?

Als ik een nieuwjaarsreceptie moest houden? Dan zou ik zorgverleners een vriendelijk en waardig controlestelsel zonder argwaan toewensen en een land met ruimte voor  daklozen. Goed 2021!

Meer van Marcel Slockers
  • Marcel Slockers

    Marcel Slockers is niet-praktiserend huisarts en straatdokter in Rotterdam.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Jurriën Wind

    huisarts, WIJK EN AALBURG

    Het lezen van dit stuk roept bij mij het volgende bureaucratische wangedrocht op.
    Heb ooit waargenomen in een praktijk van een huisarts-collega die langdurig was uitgevallen. Ik kreeg een brief van een instantie voor 'infuuspompen', die 9 maanden e...rvoor zo'n ding bij een patiënt (tijdelijk) geleverd had. Het betrof terminale zorg, de patiënt was al lang en breed overleden. Het was zoeken naar het dossier om de indicatie te kunnen invullen: longcarcinoom. Maar wat was nu de vraag? De vraag van die instantie? Je zult het niet geloven: de handtekening van de huisarts ontbrak op het aanvraagformulier...!! Schokkend om te moeten constateren dat er blijkbaar in NL mensen zich met dit soort dingen bezig (moeten) houden. Negen maanden na de dood! Meer handen aan het bed, zou ik zeggen...!

  • Ton Zwaard

    Huisarts, Druten

    Het gedrocht van de financieringsstructuur van de zorg en het met meerdere zorgverzekeraars contracten moeten afsluiten heeft tot gevolg dat de Landelijke Huisartsen Vereniging het nodig heeft gevonden om haar hoogopgeleide professionals in een docum...ent van 121 pagina's (ja, dit is geen typefout, honderdeenentwintig pagina's !) hoe het declareren in 2021 in zijn werk gaat. Ik weet nu al zeker dat er onder de duizenden huisartsen zeker meerdere "fraudeurs" zullen zitten.

  • Erik Huisman

    Forensisch en tuberculose-arts, Voorhout

    Aanvulling op het stuk over de mier: “ De uil liep drie maanden rond in de kantoren en stelde een enorm dik rapport op met als besluit: er is te veel vast personeel in deze onderneming. En raad eens wie de leeuw het eerst ontsloeg?

    De mier natuurl...ijk want: “Zij gaf blijk van een tekort aan motivatie en had een houding die tot conflicten leidde”.

  • Janneke Kuijlen

    Huisarts, Bergen op Zoom

    De mier kwam alle dagen te vroeg op het werk en begon onmiddellijk te werken; zij was productief en zeer tevreden.
    Haar baas, een leeuw, was verbaasd dat de mier werkte zonder toezicht.
    Hij dacht: als zij zoveel presteert zonder supervisie, zou ze ...dan nog meer presteren onder permanent toezicht?
    Hij wierf een kakkerlak die een grote ondervinding had in het superviseren en die prachtige rapporten kon opstellen.
    De eerste maatregel die de kakkerlak nam was een prikklok plaatsen om het komen en gaan van de mier te registreren. Vervolgens had de kakkerlak een secretaresse nodig en een spin om het archief te beheren en de telefoongesprekken te controleren.
    De leeuw was zeer tevreden over de rapporten van de kakkerlak en vroeg hem bovendien de productie in een grafiek te zetten. Het is toen dat de kakkerlak een computer en een laserprinter aanschafte en een vlieg aanwierf om de informatica te beheren.
    De mier, kortgeleden nog productief en stralend, werd wanhopig van die berg papier en van al die vergaderingen die haar tijd opslorpten!
    De leeuw vond dat het tijd werd om op de werkplaats van de mier een sectorverantwoordelijke aan te stellen.
    Deze post werd toevertrouwd aan een krekel die, om te begonnen, een ergonomische stoel aankocht voor zijn kantoor en vast tapijt liet plaatsen. Deze nieuwe verantwoordelijke had ook een computer nodig en een assistente.
    Op dit ogenblik kon de mier er niet meer om lachen en zij maakte zich iedere dag kwader en kwader. Het is toen dat de krekel zijn baas, de leeuw, er van overtuigde dat een studie van de werksfeer absoluut noodzakelijk werd. Na de werklasten te hebben bestudeerd stelde de leeuw vast dat de dienst waar de mier werkte niet meer zo productief was als vroeger.
    Hij wierf een uil aan, die bekend stond als een vermaard en eersteklas raadgever, om een audit te doen en een oplossing voor te stellen. De uil liep drie maanden rond in de kantoren en stelde een enorm dik rapport op met als besluit: er is te veel vast perso

  • Giel van Berkel

    Internist-intensivist, Giessenburg

    Soms denk ik, dat er meer geld wordt besteed aan fraudebestrijding dan er feitelijk gefraudeerd wordt. De definitie van fraude wordt opgerekt, zodat ook vergissingen eronder vallen. Het systeem is heilig. En nodeloos ingewikkeld, waardoor vergissinge...n onvermijdelijk zijn. De menselijke maat is uit het oog verdwenen. De maat wordt genomen op basis van argwaan en regelzucht. Helaas

  • geert slock

    huisarts, sluis

    Zoals de collega's illustreren is de overheid meer bezig met geldstromen en budget dan met de burgers, zowel in de zorg als in kinderopvang.
    De geldstromen in de zorg zijn hopeloos ingewikkeld en weinig transparant, de zorgverlener of burger die zor...g dan wel betaling vraagt die wettelijk geregeld is, wordt van het kastje naar de muur gestuurd en moet aan 1001 voorwaarden voldoen.
    In de 1e lijn worden we door VWS/NZA afgeknepen en moeten we om centen gaan bedelen bij zowel de zorgverzekeraar als de gemeente, we worden steeds meer afhankelijk van coulance dan wel 'scharrelruimte' die van bovenaf krijgen als we braaf zijn. En zowel burger als zorgverlener mag vooral de hogere machten die de centen verdelen niet ontstemmen of anders verdwijnt deze coulance als sneeuw voor de zon.
    Een vereenvoudiging van de geldstromen en directe betaling vd zorgverleners is de enige oplossing maar als ik het overheidsrapport 'zorg voor de toekomst' lees dan komt daar weinig van in huis.

  • Nico Terpstra

    praktijkhoudend huisarts, Hoorn

    Ook voor VGZ zou moeten - en kunnen - gelden: waar een wil is, is een weg. Maar het bestuur van dit bedrijf laat zich door consultants, reputatiemanagers en andere loopjongens omringen. Als die afspraken maken of toezeggingen doen die de 'board of di...rectors' niet bevallen (meestal vanwege enige financiële toegeeflijkheid) draait de directie de afspraken gewoon terug, daar hebben we in West-Friesland ervaring mee. De wil om dingen echt goed te regelen voor zorgverleners is er gewoon niet. Het wantrouwen regeert.

  • Gemma Olislagers-Lemmens

    Huisarts, Den Bosch

    Gezondheidszorg is een groot goed in ons land en dit kost nou eenmaal geld. Daarom terecht dat op de uitgifte daarvan wordt toegezien en fraudeurs worden aangepakt. Maar hoeveel bewuste fraudeurs onder (huis)artsen of bovengenoemde zorgverleners zijn... er nou eigenlijk? Geen idee, maar ik hoor het graag.
    Als ik naar de talloze afvinklijsten, prestatievoorwaarden, controles, stempels en benodigde formulieren kijk is iedereen verdachte in zorgland! Het declareren is bij alleen huisartsen inmiddels al dusdanig ingewikkeld gemaakt, dat er bij een eventuele controle bij iedereen vast wel ergens iets op aan te merken valt. Maar dat betekent nog geen opzet/fraude! Dit is nog géén reden om alle zorgverleners te wantrouwen.

    Als de zorgverzekeraars/overheid/NZA eens zouden luisteren naar de adviezen en expertise van de mensen op de werkvloer, en de regels daarop zouden durven aanpassen? Dat zou pas vernieuwend en goed zorgverlenersschap zijn! Geloof me, dan zouden de kosten lager liggen, de zorg er beter voor staan, en de zorg direct ook nog veel aantrekkelijker zijn om in te werken voor iedereen!

  • Marcel Slockers

    huisarts/straatdokter, Rotterdam

    Hedendaags kerstverhaal: zieke dakloze door VGZ met terugwerkende kracht geweigerd in de herberg.
    Een alleenwonende rollator afhankelijke negentigjarig die haar bovenarm breekt kan zich niet meer in huis verplaatsen en heeft een eerstelijnsverbli...jf bed nodig.
    Indien deze negentigjarige bij haar dochter inwoont kan ze mogelijk thuis verzorgd worden. Kortom hoe iemand leeft bepaalt of iemand meer zorgkosten maakt. Dat heeft bij ziekte niet met een gemeente of met de WMO te maken. VGZ discrimineert nu daklozen.
    We moeten ons in de politiek en als dokters het volgende afvragen:
    -waarom vraagt VGZ verantwoording na 2,5 jaar aan zorgverleners?
    -wat zijn de beroepsmogelijkheden voor zorgverleners?
    -hoeveel schade berokkent VGZ bij verpleeghuizen, GGZ instellingen en fysiotherapeuten? Nu denken zorgverleners net als bij de kindertoeslagen affaire dat het aan hunzelf ligt.
    -wie controleert VGZ?
    -waarom moeten zorgverleners met zeven hoofdverzekeraars contracten afsluiten die allemaal hun eigen controle hebben?
    -waarom moeten top verpleegkundigen indicatie taal schrijvers worden voor zes verschillende financieringsvormen. Voor eerstelijnsverblijf bedden geldt dat dan ook nog eens voor zeven zorgverzekeraars?
    -heer Blok en VGZ spreken onwaarheden. CVD- Havenzicht geeft aan in hun brief niet te begrijpen wat ze ander konden doen en hebben aangegeven alleen onder duidelijk protest te betalen. Waarom verdraait VGZ dat door hun reputatie schade regelaars?
    -mijn handtekening staat onder de verantwoording voor het eerstelijnsverblijf bed. Ik verwijs in mijn blog naar de wetenschappelijke verantwoording van de complexiteit van de doelgroep.
    VGZ wijst naar anderen in het antwoord op mijn blog. Dit hebben straatdokters eerder meegemaakt met de onverzekerde discussie. Ieder wees naar iedereen.
    Straatdokters hebben geleerd daar niet mee akkoord te gaan.
    Goede dagen.
    Marcel Slockers ,huisarts/straatdokter.

  • Marius Hartel

    Huisarts , Delft

    Geachte heer Blok
    Goed dat u reageert. Het is inderdaad voor patiënten en zorgverleners vaak niet te begrijpen hoe de ingewikkelde financiering van de zorg in elkaar zit. Het punt is dat dit wel hun probleem gemaakt wordt. Feit is dat er mensen geh...olpen moeten worden. Deze hulp, ,het oplossen van een probleem, staat bij hulpverleners iig centraal.
    Als financiers zou je met elkaar kunnen afspreken dat je de patiënt ook centraal stelt en dat het wel eens voor zal komen dat je iets voorfinanciert wat achteraf uit een ander potje betaald had moeten worden en dat je dat dan achteraf met elkaar verrekent.
    Als de hulp uit het verkeerde potje gefinancierd is dan stuur je de partij die het wel had moeten financieren een tikkie. Eventuele discussie hierover voer je dan onderling. Moeilijk, moeilijk?? Dat lijkt mij best meevallen.
    Met vriendelijke groet
    Marius Hartel, huisarts

  • Derek-ian Blok

    Manager Medisch Advies, Amsterdam

    Geachte collega Slockers,

    Ik werk zelf bij VGZ en voel me geroepen om te reageren.
    De financiering van de zorg is uitermate complex en we begrijpen dat dit soms lastig te beoordelen is voor zorgaanbieders. In veel gevallen betreft het zorg die... onder verantwoordelijkheid van de gemeente of het zorgkantoor zou moeten vallen.
    In het kader van de kwetsbare doelgroep waar we hier over spreken is de combinatie van problematiek vaak extra complicerend. Anders dan het lijkt uit uw blog, hebben we wel degelijk samen met CVD Havenzicht goed gekeken naar de door ons onderzochte vijf casussen uit 2017. In twee gevallen bestond ons inziens geen aanspraak op vergoeding, maar hebben we coulance toegepast. In twee andere gevallen moesten we constateren dat er ECHT geen wettelijke basis bestond voor vergoeding uit de Zvw (en dus uit premiegelden van onze leden). We vinden dat bijzonder vervelend en hebben daarom met CVD Havenzicht – die we zeer waarderen vanwege de inzet voor deze kwetsbare doelgroep – afspraken gemaakt om misverstanden in de toekomst te voorkomen. Inmiddels hebben we ook contact gelegd met de gemeente Rotterdam om te bekijken of, en in hoeverre, er verbeterafspraken mogelijk zijn om te voorkomen dat dit soort situaties zich voordoet.

    Geloof me, in deze casus is er behoorlijk wat regelruimte (scharrelruimte) benut. Er zijn echter ook grenzen aan wat wij van de premiegelden van onze leden mogen vergoeden.

  • Jan Wuister

    huisarts, Schilderswijk, Den Haag

    Dag Marcel,

    Ik heb je colum maar even doorgestuurd naar mevrouw van Gennip, de nieuwe bestuurder van VG, zonder veel toe te voegen, behalve de vraag wat ze hieraan wil doen, uit angst anders onwelvoeglijk te worden.

    Sterkte, en goede feestdage...n, ook voor alle medewerkers van Havenzicht, die zich samen met jouw met hart en ziel inzetten voor de allerzwaksten en kanslozen.

    Jan Wuister

  • Nico Terpstra

    praktijkhoudend huisarts, Hoorn

    Wat is het toch opvallend dat het bijna altijd VGZ betreft, als er weer een onmenselijke daad op het conto van een verzekeraar kan worden geschoven. Er is structureel iets mis bij dat bedrijf, het wordt tijd dat de politiek ingrijpt. Dit is bijna erg...er dan de toeslagenaffaire!

  • JJM Kuijlen

    Huisarts , Bergen op Zoom

    Ik vind het beangstigend dit soort dingen. Waar kan je eigenlijk terecht als je bezwaar wil maken tegen dit soort in mijn ogen onterechte beslissingen? Waar kan je terecht voor klachten over een zorgverzekeraar?

  • Pieter Wismans

    Internist , Rotterdam

    Paranoïde bureaucratie in een land met een woud aan goedbedoelde regelgeving, om vervolgens de bijwerkingen daarvan te bestrijden met paranoïde controles en nieuwe regels..... de analogie met polyfarmacie, interacties en nocebo effecten dringt zich ...op. Ook daar vereist het guts om grootmoedig de bezem door de apotheek te halen. Niet zelden met een verbluffend heilzaam effect.
    De hartekreet van collega Slockers onderschrijf ik van harte!

    Dr PJ Wismans, internist
    pwismans@ysl.nl

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.